Vào thời xa xưa khi mà phụ nữ Mỹ còn bị đối xử rất bất công thì một số đã tiên liệu được một tương lai tươi sáng hơn về những tiến bộ của nữ quyền. Lá Thư Mỹ Quốc tuần này sẽ gửi đến quí thính giả bài viết của Ted Lanphair, mới quí vị theo dõi với Lan Phương.
7 năm trước, vào lúc bước sang thế kỷ thứ ba kể từ ngày thành phố Detroit, bang Michigan, được thành lập, thị trưởng thành phố đã khui một chiếc hộp từng được niêm phong trong suốt khoảng thời gian 100 năm. Bên trong hộp này là một chồng thư mà giấy nay đã ngả vàng. Chồng thư này hiện đang được cất giữ an toàn ở một bảo tàng viện tại Detroit.
Trên toàn quốc Hoa Kỳ, tháng 3 là thời khắc đánh dấu tháng lịch sử của phụ nữ, và năm nay người ta thấy rằng nội dung của 1 trong những lá thư có từ 100 năm đó đã đưa ra những tiên đoán thật chính xác.
Tác giả bức thư đó là bà Sara Skinner, một người mà ngày nay không mấy ai biết đến.
Vào thời của bà, tức là năm 1900, bà viết rằng “Chưa bao giờ lại có những chứng cứ về một thời đại trong đó sự tiến bộ của phụ nữ được thấy rõ ràng đến như vậy". Bà viết tiếp “100 năm trước đây, phụ nữ có chồng không có quyền kiểm soát và nắm giữ tài sản, hoặc để lại di chúc cho ai những tài sản đó sau khi từ trần. Chồng của phụ nữ thì được phép hưởng và sử dụng lương bổng của người vợ. Ông ta còn có thể đánh vợ nếu ông ta muốn vì đây là quyền hợp pháp của ông ta. Rất ít có ngành nghề nào mở cửa đón nhận phụ nữ. Không có đại học nào chấp nhận cho phụ nữ vào học. Trong hầu hết mọi vấn đề, mọi hoàn cảnh, người đàn ông thường hay nghĩ giùm và quyết định hộ cho người đàn bà, vì nghĩ rằng trí óc người đàn bà kém xa đàn ông.“
Rồi bà Skinner viết tiếp “Nhưng phụ nữ vẫn tiếp tục suy nghĩ, và họ đã linh cảm thấy sẽ có những diễn biến đang xảy tới”.
Một trong những diễn biến đó kéo dài trong năm 1920, khi mà phụ nữ trên toàn quốc đã tranh đấu để giành được quyền đi bầu, giống hệt như lời bà Skinner đã tiên đoán. ”Sự dốt nát, tính cố chấp, bảo thủ, thành kiến và lòng sợ hãi đối với việc phụ nữ sử dụng lá phiếu rồi sẽ qua đi".
Ngày nay phụ nữ Mỹ được tự do làm những gì mà vào năm 1900 họ bị cấm cản hoặc không ai muốn cho họ làm. Và bây giờ thì họ còn có thể quyết định ra ứng cử vào chức vụ trọng đại của quốc gia là chiếc ghế tổng thống nữa. Dĩ nhiên càng có nhiều cơ hội để thi thố tài năng thì cũng lại có nhiều rủi ro thất bại, và phụ nữ phải chịu nhiều áp lực cũng như phải chịu đựng những soi mói và chỉ trích.
Chúng ta không biết khi xưa bà Skinner có tiên liệu được trước những diều này hay không và nếu có thì bà có chấp nhận hay không?
Tưởng cũng xin nhắc lại, tháng 3 là tháng vinh danh cho phụ nữ tại Hoa Kỳ, mong tất cả phụ nữ ở mọi nơi trên thế giới được hưởûng những quyền hạn và tự do như phụ nữ Hoa Kỳ. Lá thư Mỹ Quốc tạm ngừng nơi đây. Hẹn gặp lại quí thính giả tuần tới, cũng vào giờ này. Lan Phương xin kính chào quí vị.
