Trong lúc cuộc chiến đang diễn ra ác liệt ở Ukraine, Hoa Kỳ không chỉ hỗ trợ một đồng minh mà còn đang rút ra các bài học – hướng tới một cuộc đụng độ có thể xảy ra trong tương lai với Trung Quốc.
Không ai biết cuộc xung đột quân sự lớn tiếp theo của Hoa Kỳ sẽ là gì, hoặc liệu Hoa Kỳ sẽ gửi quân - như đã làm ở Afghanistan và Iraq - hay cung cấp một lượng lớn viện trợ và chuyên môn, như đã làm với Ukraine hay không.
Nhưng Trung Quốc vẫn là mối quan tâm lớn nhất của Mỹ. Các quan chức quân sự Hoa Kỳ nói rằng Bắc Kinh muốn sẵn sàng để xâm chiếm đảo Đài Loan tự trị vào năm 2027, và Hoa Kỳ là đồng minh chính và nhà cung cấp vũ khí quốc phòng của hòn đảo dân chủ này.
Mặc dù có những khác biệt chính về địa lý và cam kết của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ Đài Loan, nhưng “có sự tương đồng rõ ràng giữa cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine và một cuộc tấn công có thể xảy ra của Trung Quốc vào Đài Loan”, một phúc trình của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho thấy vào tháng trước.
Xem xét một số bài học từ cuộc chiến Ukraine và cách chúng có thể áp dụng cho cuộc xung đột Đài Loan:
Trang bị vũ trang trước
Ngay sau khi quân đội Nga tiến vào Ukraine vào tháng 2 năm ngoái, Hoa Kỳ và các đồng minh đã bắt đầu gửi một lượng lớn vũ khí qua biên giới từ các quốc gia đối tác.
Nhưng Đài Loan cần phải được trang bị vũ khí đầy đủ từ trước, CSIS đã tìm thấy trong hàng chục kịch bản chiến tranh mà họ đưa ra cho phúc trình của mình.
Tổ chức nghiên cứu chính sách lưỡng đảng và phi lợi nhuận này nhận thấy: “‘Mô hình Ukraine’ không thể lập lại ở Đài Loan vì Trung Quốc có thể cô lập hòn đảo này trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng. “Đài Loan phải bắt đầu cuộc chiến với mọi thứ họ cần.”
Thứ trưởng Quốc phòng Kathleen Hicks nói Ukraine “là một cách tiếp cận ‘xuất phát nguội’ so với cách tiếp cận theo kế hoạch mà chúng tôi đang thực hiện đối với Đài Loan, và chúng tôi sẽ áp dụng những bài học đó”.
Đối với Trung Quốc, bà Hicks nói với hãng tin AP rằng đổ bộ là hoạt động quân sự khó thực hiện nhất. Nhưng chính thách thức đó cũng sẽ khiến việc tiếp tế trở nên khó khăn, đặc biệt nếu Trung Quốc chặn tiếp cận bằng đường biển.
Khó khăn về kho dự trữ
Ngũ Giác Đài không thể đưa trước thiết bị mà họ không có. Ukraine đang gây áp lực mạnh mẽ lên các kho dự trữ quốc phòng của Mỹ và châu Âu, đồng thời cho thấy rằng cả hai bên đều chưa sẵn sàng cho một cuộc xung đột lớn thông thường.
Đối với một số mặt hàng, “chúng tôi có những điểm yếu trong cả kho hàng và năng lực sản xuất của mình,” cố vấn cấp cao của Chương trình An ninh Quốc tế CSIS, Mark Cancian, tác giả của phúc trình Đài Loan, nói. “Ở một số nơi, đặc biệt là kho đạn pháo, nó có thể trở thành một cuộc khủng hoảng.”
Ukraine đang bắn tới 7.000 viên đạn mỗi ngày để tự vệ và phụ thuộc vào thông báo cứ hai tuần một lần về các chuyến hàng đạn dược mới từ Mỹ.
Kể từ khi Nga xâm lược, Mỹ đã gửi cho Ukraine hàng triệu viên đạn, bao gồm vũ khí nhỏ và đạn pháo, 8.500 hệ thống chống thiết giáp Javelin, 1.600 hệ thống phòng không Stinger và 100.000 viên đạn xe tăng 125 mm.
Một trong những điểm gây áp lực kho dự trữ lớn nhất là đạn pháo howitzer 155 mm. Theo Ngũ Giác Đài, Hoa Kỳ đã gửi cho Ukraine 160 khẩu pháo howitzer và hơn 1 triệu viên đạn pháo, được sử dụng nhiều với khoảng 3.000 viên đạn mỗi ngày.
Ông Doug Bush, Phụ tá Bộ trưởng Lục quân phụ trách mua hàng, cho biết Ukraine đang tiến hành một kiểu chiến tranh khác với kiểu chiến tranh mà Mỹ có thể sẽ đối mặt với Trung Quốc. Một chiến dịch trong tương lai của Hoa Kỳ có thể sẽ liên quan đến nhiều sức mạnh về không quân và hải quân hơn, giảm bớt một số áp lực cho các hệ thống và đạn dược trên đất liền.
Nhưng các đồng minh vẫn cần được hỗ trợ bằng các hệ thống và đạn dược trên bộ.
Gầy dựng lại mất thời gian
Chiến lược quốc phòng của Ngũ Giác Đài nói rằng Hoa Kỳ phải có khả năng tiến hành một cuộc chiến trong khi ngăn chặn một cuộc chiến khác, nhưng chuỗi cung ứng không phản ánh điều đó.
Ông Hicks nói tăng cường vũ khí cho Ukraine “không làm chậm lại sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đối với Đài Loan,” nhưng nhiều thương vụ bán vũ khí hứa hẹn cho Đài Loan đang phải đối mặt với những áp lực tương tự mà vũ khí Ukraine phải đối mặt, chẳng hạn như các hạn chế về linh kiện hoặc các vấn đề về lực lượng lao động.
Đáp lại, Hoa Kỳ đã thiết lập một thẩm quyền rút tiền của tổng thống cho Đài Loan, ông Hicks nói, điều đó sẽ cho phép Hoa Kỳ gửi vũ khí từ kho dự trữ của chính mình thay vì thu xếp các hợp đồng mới.
Quân đội đang làm việc với Quốc hội để có thẩm quyền thực hiện các hợp đồng nhiều năm, để các công ty sẽ đầu tư để đáp ứng các nhu cầu dài hạn hơn, đặc biệt là đối với các hệ thống mà ông Bush gọi là “tứ đại” – phi đạn Javelin, bệ phóng Hệ thống Rốc-két Pháo binh Cơ động Cao (HIMARS), đạn Hệ thống Rốc-két phóng đa hướng (GMLRS) và đạn 155 mm.
Ông Bush nói: “Nếu không có sự cấp bách đó, chúng ta có nguy cơ bị tụt lại sai thời điểm sau đó.”
Quân đội đang bổ sung các dây chuyền sản xuất pháo 155 mm - bao gồm các bộ phận chính như vỏ kim loại bên ngoài, bộ sạc, ngòi nổ và vật liệu nổ - trong khi hiện tại, tất cả hoạt động sản xuất đều diễn ra tại một cơ sở ở Iowa.
Tất cả điều đó sẽ mất thời gian. CSIS báo cáo có thể mất 5 năm hoặc hơn để bổ sung kho đạn pháo 155 mm, Javelin, và Stinger.
“Tin tốt là tôi nghĩ cuộc xung đột Ukraine đã cảnh báo mọi người về những điểm yếu này. Tin xấu là chúng sẽ mất rất nhiều thời gian để giải quyết ngay cả khi có rất nhiều ý chí chính trị,” ông Hal Brands, một thành viên cấp cao tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ nói.
Đối với các kho dự trữ của châu Âu, không còn nhiều hàng dư thừa để gửi đi và nhiều quốc gia đối tác đang gấp rút ký hợp đồng mới với các nhà sản xuất để bổ sung kho dự trữ. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã cảnh báo trong tuần này tại Brussels rằng đặc biệt đối với các loại đạn cỡ nòng lớn hơn, chẳng hạn như pháo mặt đất, có thể mất tới 2 năm rưỡi trước khi một số đơn đặt hàng mới được giao.
Không gian như một tiền tuyến
Với việc sử dụng xe tăng và pháo binh, cuộc chiến Ukraine thường có vẻ như là sự trở lại của các cuộc chiến tranh trên bộ trong thế kỷ 20, nhưng nó đã cung cấp những bài học về giá trị của công nghệ không gian đối với tình báo, thông tin liên lạc và tuyên truyền.
Trước chiến tranh, hình ảnh vệ tinh cho thấy các lực lượng Nga tập trung dọc biên giới, phản bác lại tuyên bố của Nga rằng họ chỉ đang tổ chức một cuộc diễn tập quân sự. Khi quân đội vượt qua biên giới, dân thường Ukraine cung cấp hình ảnh và video thực tế từ điện thoại thông minh của họ để vạch trần các vị trí quân sự của Nga, ghi lại lời thú nhận của các lực lượng Nga bị bắt và công bố những thất bại và cái chết của quân đội Nga.
Khi các tháp di động và điện của Ukraine bị sập, Giám đốc điều hành của SpaceX, Elon Musk, đã cung cấp một phương án dự phòng bằng cách gửi hàng trăm thiết bị Starlink của mình tới Kyiv để giữ cho Ukraine được kết nối.
Ông Brands nói: “Nga thất bại trong cuộc chiến thông tin từ Ngày Đầu, và họ không bao giờ có thể kiểm soát được các thông tin tường thuật từ Ukraine” về nền dân chủ đang bị tấn công. “Chúng ta nên cho rằng Trung Quốc sẽ không phạm sai lầm tương tự, rằng họ sẽ cố gắng rất tích cực để kiểm soát không gian thông tin.”
Các chuyên gia vũ trụ của Hoa Kỳ cũng đang xem xét việc mở rộng thông tin liên lạc vệ tinh, dựa trên những thành công của Starlink. Trong khi Starlink hiện là vòng thông tin liên lạc thương mại chính quay quanh quỹ đạo, thì sắp sửa có thêm các sản phẩm khác.
Starlink có hàng nghìn vệ tinh quay quanh Trái đất với cùng cao độ thấp. Trong một cuộc xung đột tiềm ẩn, nếu một vệ tinh bị tấn công, nó sẽ nhanh chóng được lấp đầy bởi một quỹ đạo khác vào vị trí phía sau nó.
Ông John Plumb, phụ tá bộ trưởng quốc phòng phụ trách chính sách vũ trụ, nói với AP rằng kiểu liên lạc vệ tinh phổ biến đó là “con đường của tương lai”. “Đây là điều chúng ta cần phải thích nghi.”
Hãy sẵn sàng cho chiến tranh mạng
Trong khi các vệ tinh và đường truyền của chúng phải được bảo vệ, các trạm mặt đất để xử lý và phổ biến thông tin cũng dễ bị tổn thương. Khi Nga xâm lược, một cuộc tấn công phần mềm nhắm vào mạng liên lạc vệ tinh Viasat của Ukraine đã vô hiệu hóa hàng chục nghìn modem. Trong khi Viasat không nói ai chịu trách nhiệm, Ukraine đã đổ lỗi cho tin tặc Nga.
Ông Brands cho biết Trung Quốc có thể sẽ sử dụng chiến tranh mạng để ngăn Đài Loan gửi đi những thông điệp rằng họ đang kháng cự hiệu quả.
Vấn đề đó đã thu hút sự chú ý của Lực lượng Vũ trụ Hoa Kỳ.
Giám đốc điều hành không gian, Tướng Chance Saltzman, cho biết: “Nếu chúng ta không nghĩ đến việc bảo vệ không gian mạng cho các mạng mặt đất của mình,” thì các mạng này sẽ dễ bị tổn thương và các vệ tinh sẽ không thể phân phối thông tin của chúng
Diễn đàn