Đảng Cộng hòa từng nhanh chóng tập hợp mạnh mẽ đứng sau cựu Tổng thống Donald Trump chỉ vài giờ sau khi các đặc vụ liên bang thu giữ các tài liệu mật từ dinh thự của ông ở Florida. Nhưng vào lúc này, sau khi Ủy ban về ngày 6/1 của Hạ viện bỏ phiếu đề nghị Bộ Tư pháp truy tố hình sự ông Trump, các đảng viên Cộng hòa hàng đầu hôm 19/12 hầu hết tránh đề cập đến việc này.
Thống đốc Maryland Larry Hogan, người thường chỉ trích ông Trump, nói ông Trump ít nhất phải chịu trách nhiệm một phần cho cuộc bạo loạn chết chóc ở Điện Capitol, tức tòa nhà quốc hội Mỹ.
“Không ai đứng trên luật pháp”, ông Hogan nói với AP ngay trước khi Ủy ban 6/1 biểu quyết.
Lời đề nghị truy tố hình sự, vốn không mang tính ràng buộc, là đỉnh điểm của cuộc điều tra kéo dài một năm với hơn 1.000 nhân chứng và 10 phiên điều trần công khai trên truyền hình và hơn 1 triệu tài liệu.
Vẫn giữ thái độ thách thức, ông Trump dự đoán việc đề nghị truy tố hình sự ông cuối cùng sẽ có lợi cho ông.
“Những kẻ này không hiểu rằng khi họ truy bức tôi, những người yêu tự do tập hợp xung quanh tôi. Điều đó chỉ làm cho tôi mạnh hơn mà thôi. Những gì không giết được tôi khiến tôi càng mạnh mẽ hơn”, ông Trump nói trên mạng xã hội của mình và lên án việc đề nghị truy tố ông là ‘nỗ lực đảng phái nhằm gạt tôi và đảng Cộng hòa ra ngoài lề’.
Tuy nhiên, đảng của ông giờ đây không còn sẵn sàng đứng lên ủng hộ ông như trước.
Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa tuyên bố sẽ ngưng chi trả các chi phí kiện tụng của ông Trump sau khi ông khởi động chiến dịch tranh cử cho năm 2024.
Lãnh đạo khối Cộng hòa ở Thượng viện Mitch McConnell từng kêu gọi ‘giải thích ngay lập tức và toàn diện’ sau khi FBI thực hiện lệnh khám xét dinh thực của ông Trump hồi tháng 8. Nhưng lần này, hôm 19/12, ông nói với báo giới rằng ông chỉ có ‘một nhận định ngay tức thì’ về việc đề nghị truy tố: “Cả nước đều biết ai chịu trách nhiệm cho sự việc ngày hôm đó”.
Thượng nghị sĩ Josh Hawley, người đã kêu gọi ông Garland từ chức hồi mùa hè, nhưng vào ngày 19/12, ông đã giữ im lặng, thay vào đó tập trung vào những sai lầm mà FBI bị cáo buộc.
Cựu Phó Tổng thống Mike Pence, người đã lên án mạnh mẽ FBI sau khi họ thu giữ các tài liệu mật từ dinh thự của ông Trump, đã đưa ra lời chỉ trích có phần yếu ớt đối với Ủy ban 6/1 khi có cơ hội.
“Như tôi đã viết trong sách của mình, hành động và lời nói của tổng thống vào ngày 6/1 là liều lĩnh. Nhưng tôi không biết rằng nghe theo lời khuyên tệ hại của các luật sư là phạm tội hình sự”, ông Pence nói trên Fox News. “Về quyết định của Bộ Tư pháp có nên truy tố trong tương lai hay không, tôi hy vọng họ sẽ không truy tố cựu tổng thống”, ông Pence nói thêm.
Thống đốc bang Arkansas Asa Hutchinson, cũng đang xem xét chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024, thừa nhận ông Trump có vai trò vào ngày 6/1 nhưng nói rằng việc đề nghị truy tố ‘không giúp ích’ cho cuộc điều tra của Bộ Tư pháp.
“Hồ sơ rõ ràng cho thấy cựu Tổng thống Trump phải chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra vào ngày 6/1, nhưng việc buộc ai đó phải chịu rất có thể đến từ người dân Mỹ, họ đã sẵn sàng đưa đất nước đi tới sau các sự kiện ngày 6/1”, ông viết trên Twitter.
Diễn đàn