Thẩm phán Tòa án tối cao Ruth Bader Ginsburg, một quán quân đấu tranh cho bình đẳng giới, lại làm nên lịch sử hôm thứ Sáu 25/9 khi bà trở thành phụ nữ đầu tiên và người Do thái đầu tiên mà linh cữu được quàn tại điện Capitol, trụ sở quốc hội Hoa Kỳ, trong một buổi lễ đầy nước mắt, âm nhạc, và cả các động tác hít đất, theo Reuters.
Bà Ginsburg, vị thẩm phán cấp tiến phục vụ tại Tòa án tối cao từ năm 1993, qua đời hôm 18/9 ở tuổi 87. Được gọi ngắn gọn là RBG, bà là phụ nữ Do thái đầu tiên được bổ nhiệm vào Tòa án tối cao, và trở thành một biểu tượng đối với hàng triệu người Mỹ, đặc biệt là các thiếu nữ, sau một đời sự nghiệp tranh đấu cho quyền bình đẳng giới.
“Bà đã thay đổi hướng đi của luật pháp Mỹ. Ngay cả khi các quan điểm của bà không thuyết phục được tòa án, bà vẫn đấu tranh hết mình,” giáo sĩ Do thái Lauren Holtzblatt nói trong buổi lễ có sự hiện diện của ứng cử viên Tổng thống Joe Biden và phu nhân, các nhà lập pháp của cả hai đảng, cùng thân nhân và bạn hữu của cố thẩm phán Ginsburg.
Danh ca Denyce Graves, giọng nữ trung trữ tình, trình bày hai nhạc phẩm làm một số nhà lập pháp rơi lệ.
Qua 80 tuổi, RBG vẫn nổi tiếng về các cuộc buổi tâp gym thường xuyên của bà. Huấn luyện viên rèn luyện thể dục Bryant Johnson hít đất 3 lần trước linh cữu khi vinh danh RBG tại buổi lễ.
Các nhà lập pháp phái nữ thuộc cả hai đảng tụ tập tại các bậc thềm của điện Capitol để vinh danh cố thẩm phán Ginsburg sau buổi lễ chính thức tại National Statuary Hall, Hội trường trưng bày Bộ Sưu Tập Điêu Khắc Quốc Gia, nơi linh cữu bà Ginsburg được quàn trên bệ xây cho Tổng thống Abraham Lincoln.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và lãnh đạo của Đảng Dân Chủ tại Thượng viện Chuck Schumer đứng trước cửa vào Điện Capitol chờ linh cữu bà Ginsburg phủ quốc kỳ Mỹ tới.
Bà Pelosi chính thức khai mạc buổi lễ tại một bục dựng bên cảnh một tấm tranh vẽ bà Ginsburg trong trang phục thẩm phán.
Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa của Tổng Thống Trump, vốn kiểm soát Thượng viện với đa số sít sao, đã cam kết sẽ chuẩn thuận một thẩm phán bảo thủ chưa được nêu tên để thay thế bà Ginsburg nội trong vài tuần lễ, gây phẫn nộ trong các thành viên Đảng Dân Chủ vốn tin rằng việc bổ nhiệm tân thẩm phán nên chờ tới sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.
Ông Biden, người đã chủ trì các cuộc điều trần tại Thượng viện để chuẩn thuận Thẩm phán Ginsburg vào năm 1993, thời ông còn là một Thượng nghị sĩ, kêu gọi phe Cộng hòa nên tôn trọng ước nguyện cuối đời của bà, không đề cử người thay thế cho tới sau ngày bầu cử.
Ứng cử viên Phó Tổng thống Kamala Harris cũng góp tiếng với các nhà lập pháp khác tại buổi lễ vinh danh cố thẩm phán Ginsburg, nói rằng bà Ginsburg đã vạch ra một lối đi cho phép các phụ nữ như bà thăng tiến trên đường sự nghiệp. “Bà đã phá vỡ biết bao nhiêu là rào cản,” Kamala Harris nói.
Các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại quốc hội, Lãnh đạo khối đa số Mitch McConnell và Lãnh đạo khối thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy, không dự buổi lễ.
Tổng Thống Trump, đang vận động để giữ chiếc ghế Tổng thống trong cuộc bầu cử ngày 3/11, đã đến viếng linh cữu vị cố thẩm phán hôm thứ Năm 24/9. Tại đây ông bị đám đông người thương tiếc bà Ginsburg la ó. Họ hô to khẩu hiệu “Vote him out!”, kêu gọi mọi người hãy bỏ phiếu phế truất ông.
