Một học giả người Mỹ gốc Hoa hôm 6/8 bị Mỹ kết án về tội danh lợi dụng danh tiếng của mình với tư cách là một nhà hoạt động dân chủ để thu thập thông tin về những người bất đồng chính kiến và chuyển cho chính phủ Trung Quốc.
Một bồi thẩm đoàn liên bang tại New York đã phán án ông Vương Thư Quân, người đã thành lập một nhóm cổ súy dân chủ ở New York.
Các công tố viên cho biết, theo lệnh của cơ quan tình báo chính của Trung Quốc là Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc, ông Vương đã sống hai mang trong hơn một thập niên qua.
“Bị cáo đã giả đò phản đối chính phủ Trung Quốc để có thể tiếp cận những người thực sự phản đối chính phủ Trung Quốc”, Phụ tá Chưởng lý Hoa Kỳ Ellen Sise cho biết. “Và sau đó, bị cáo đã phản bội những người đó, những người tin tưởng ông ta, bằng cách báo cáo thông tin về họ cho Trung Quốc”.
Ông Vương bị kết tội về các cáo trạng bao gồm âm mưu hoạt động như một đặc vụ nước ngoài mà không thông báo cho tổng chưởng lý. Ông không nhận tội.
Một tin nhắn yêu cầu bình luận đã được gửi đến các luật sư của ông Vương.
Ông Vương đến New York vào năm 1994 để giảng dạy sau khi làm việc tại một trường đại học Trung Quốc. Sau đó, ông trở thành công dân Hoa Kỳ.
Ông đã giúp thành lập Quỹ tưởng niệm Hồ Diệu Bang và Triệu Tử Dương có trụ sở tại Queens, được đặt theo tên của hai nhà lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào những năm 1980.
Theo các công tố viên, ông Vương đã soạn các email — coi như “nhật ký ghi chép” — tường thuật lại các cuộc trò chuyện, các cuộc họp và kế hoạch của nhiều nhà phê bình chính phủ Trung Quốc.
Một trong những email này là về các sự kiện kỷ niệm cuộc biểu tình năm 1989 và cuộc đàn áp đẫm máu tại Quảng trường Thiên An Môn của Bắc Kinh, các công tố viên cho biết. Các email khác nói về những người lên kế hoạch biểu tình trong các chuyến thăm khác nhau của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Hoa Kỳ.
Các công tố viên cho biết thay vì gửi email để lại dấu vết kỹ thuật số, ông Vương đã lưu chúng dưới dạng bản nháp mà các sĩ quan tình báo Trung Quốc có thể đọc được bằng cách đăng nhập bằng mật khẩu chung.
Trong các thông điệp khác được mã hóa, ông Vương đã chuyển thông tin chi tiết về các sự kiện cổ súy dân chủ sắp tới và kế hoạch gặp một nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng của Hong Kong khi người này ở Hoa Kỳ, theo một bản cáo trạng.
Trong một loạt các cuộc phỏng vấn của FBI từ năm 2017 đến năm 2021, ông Vương ban đầu nói rằng ông không hề có liên hệ nào với Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc, nhưng sau đó ông thừa nhận trên băng ghi hình rằng cơ quan tình báo Trung Quốc đã yêu cầu ông thu thập thông tin về những người cổ súy dân chủ và đôi khi ông đã làm như vậy, các nhân viên FBI đã ra khai chứng.
Nhưng, FBI cho hay, ông ta nói rằng không cung cấp bất cứ điều gì có giá trị, chỉ là thông tin đã có trong phạm vi công cộng.
Các luật sư của ông Vương mô tả ông là một học giả hòa đồng và không có gì phải che giấu.
“Nhìn chung, có thể nói ông ta rất cởi mở và nói nhiều, đúng không?” luật sư bào chữa Zachary Margulis-Ohnuma đã hỏi một nhân viên ngầm đã tiếp cận ông Vương vào năm 2021 dưới vỏ bọc là người có liên hệ với Bộ An ninh Trung Quốc.
“Ông ấy có”, điệp viên này nói, người đã làm chứng dưới một bí danh. Ông ta đã ghi âm cuộc trò chuyện của mình với ông Vương tại nhà của ông Vương ở Connecticut.
Theo lời nhân chứng này, ông Vương nói rằng “nhật ký” của ông là quảng cáo cho các cuộc họp hoặc bài viết của hội mà ông đã đăng trên báo. Ông ta cũng gợi ý rằng việc xuất bản chúng sẽ là một cách để đánh lạc hướng mọi nghi ngờ từ chính quyền Hoa Kỳ.
Một đặc vụ khác tên Garrett Igo nói với bồi thẩm đoàn rằng khi ông Vương phát hiện ra vào năm 2019 rằng các nhà điều tra sẽ truy các số liên lạc trong điện thoại của ông để xem có người nào trong chính phủ Trung Quốc hay không, ông đã khựng lại một phút.
“Và sau đó ông ta bảo, ‘Làm gì thì làm đi, tôi không sợ’,” ông Igo thuật lại.
Diễn đàn