Cựu Đại sứ Mỹ tại Syria cho rằng thật là một điều bất thường, nếu không nói là chưa từng xảy ra, khi có tới hơn 50 nhà ngoại giao tại Bộ Ngoại giao Mỹ ký vào một thông tư ngoại giao nội bộ chỉ trích cách chính phủ Tổng Thống Obama xử lý cuộc nội chiến ở Syria.
Ông Robert Ford, từng phục vụ trong cương vị đại sứ Mỹ tại Syria cho tới năm 2014, nói với VOA như vậy hôm nay sau khi xuất hiện văn kiện từ “Kênh Bất đồng” bên trong Bộ Ngoại giao Mỹ, trong đó 51 giới chức ngoại giao kêu gọi tiến hành các cuộc không kích nhắm mục tiêu chống lại chính quyền Syria.
Lời kêu gọi đòi tăng cường hành động quân sự của Mỹ chống chế độ cầm quyền Syria trái ngược hẳn với chính sách hiện hành của chính phủ Mỹ, tập trung phần lớn vào việc hỗ trợ các lực lượng nổi dậy nhằm đẩy bật quân Nhà Nước Hồi giáo và hậu thuẫn các nỗ lực ngoại giao cho một cuộc chuyển tiếp chính trị tại Syria.
Ông Ford nói: “Theo kinh nghiệm của tôi từ năm 1985 làm việc cho Bộ Ngoại giao, tôi chưa từng nghe trên kênh bất đồng có tới 10 chữ ký, chứ nói gì tới thông tư có tới 50 chữ ký.”
Ông Ford nói số chữ ký cao như vậy là chỉ dấu cho thấy các giới chức chịu trách nhiệm thi hành các biện pháp chính sách tại hiện trường ở Syria, thúc đẩy giải pháp chính trị qua thương thuyết, và đương đầu với cuộc khủng hoảng người tỵ nạn, không tin rằng họ có thể đạt được các mục tiêu đề ra theo chính sách hiện hành.
Cựu Đại sứ Ford, giờ là một nhà phân tích làm việc cho Viện nghiên cứu Trung Đông, nói: “Các giới chức ấy đang cảnh báo rằng dựa trên những gì đang xảy ra bây giờ, thì sẽ không bao giờ thành công, và vì vậy, cần phải có thay đổi. Phải có một hướng tiếp cận mới.”
Tuy nhiên ông Ford nói thêm rằng Tổng Thống Obama có phần chắc sẽ không đưa ra những thay đổi đáng kể trong chính sách Syria tại thời điểm mà ông sắp kết thúc nhiệm kỳ như hiện nay.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã xác nhận tính xác thực của thông tư ngoại giao nội bộ.
Người phát ngôn John Kirby xác nhận là có thông tư ấy nhưng không bàn về nội dung của văn kiện này.
Ông nói: “Chúng tôi đang xem xét văn kiện này, vốn xuất hiện mới đây thôi.”
Kênh Bất đồng được lập ra tạo điều kiện để các nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ nêu lên những quan tâm của họ, và trình bày các quan điểm bất đồng hay khác biệt về “những vấn đề có tầm quan trọng lớn” trong chính sách đối ngoại. Những người sử dụng kênh này được bảo vệ, không bị trừng phạt hay trả đũa vì nêu lên quan điểm. Ngoại Trưởng và các giới chức cấp cao khác đọc các thông điệp trên kênh bất đồng, và theo quy định, phải có “câu trả lời nghiêm túc” nội trong vòng 60 ngày.
Thông tư nội bộ về Syria, mà báo The New York Times có được, yêu cầu chính phủ của Tổng Thống Obama sử dụng một cách hợp lý vũ khí để trực diện với quân đội Syria và nhanh chóng chấm dứt cuộc nội chiến đã cướp đi mạng sống của gần 500,000 người.
Thông tư này nói: “Căn bản đạo đức cho việc tiến hành các biện pháp nhằm chấm dứt những sự chết chóc và đau khổ ở Syria, sau một cuộc chiến bạo tàn kéo dài 5 năm đã quá rõ rệt và không thể tranh cãi. Hiện trạng ở Syria sẽ tiếp tục đề ra những thách thức vô cùng khó khăn- nếu không nói là thảm khốc, về mặt nhân đạo, ngoại giao và các thách thức liên quan tới khủng bố.”
Nói chuyện với các nhà báo ở Copenhagen hôm nay, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói ông chưa được xem qua thông tư liên hệ, nhưng đồng ý với tiến trình, mà ông mô tả là tuyệt vời.”
Ông nói:
“Kênh này cho phép mọi người có cơ hội bày tỏ các quan điểm của họ. Tôi rất tôn trọng tiến trình đó.”
