Việc Mỹ rút khỏi hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân thời chiến tranh Lạnh với Nga có thể giúp cho Ngũ Giác Đài có những lựa chọn mới để chống lại tiến bộ về tên lửa của Trung Quốc. Nhưng Reuters dẫn lời các chuyên gia cảnh báo rằng cuộc chạy đua vũ trang sau đó có thể làm leo thang căng thẳng ở châu Á-Thái Bình Dương.
Trong nhiều năm qua, các giới chức Mỹ cảnh báo rằng Hoa Kỳ đang gặp bất lợi vì sự phát triển của Trung Quốc về tên lửa mặt đất ngày càng phức tạp, điều mà Ngũ Giác Đài không thể sánh kịp vì hiệp ước của Hoa Kỳ với Nga.
Tổng thống Donald Trump vừa báo hiệu ông có thể sẽ sớm giải thoát cho Ngũ Giác Đài để đối đầu với những tiến bộ trên, nếu ông thực hiện lời đe dọa rút ra khỏi Hiệp ước Vũ khí Tên lửa Hạt nhân Tầm trung (INF), vốn đòi hỏi phải loại bỏ tên lửa hạt nhân tầm ngắn và tầm trung.
Reuters dẫn lời ông Dan Blumenthal, một cựu quan chức Ngũ Giác Đài và hiện đang làm cho Viện Doanh nghiệp Mỹ, nói rằng việc rút ra khỏi hiệp ước có thể mở đường cho Hoa Kỳ trong việc làm các tên lửa dễ che giấu, dễ di chuyển ở những nơi như Guam và Nhật Bản.
Điều đó sẽ làm cho Trung Quốc khó khăn hơn trong việc xem xét một cuộc tấn công đầu tiên bằng tên lửa thông thường vào các tàu và căn cứ của Mỹ trong khu vực. Nó cũng có thể buộc Bắc Kinh tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém, buộc Trung Quốc phải chi nhiều tiền hơn cho tên lửa phòng vệ.
Dù ông Trump đổ lỗi cho Nga đã vi phạm hiệp ước trong quyết định của mình, nhưng ông cũng chĩa mũi dùi vào Trung Quốc.
Bắc Kinh không phải là thành viên của hiệp ước INF và đã đưa vào hoạt động những tên lửa mới, có tính sát thương cao hơn, bao gồm tên lửa đạn đạo tầm trung DF-26, có tầm bắn tối đa 4.000 km, mà Ngũ Giác Đài nói là có thể đe dọa đến đất liền và các lực lượng trên biển của Mỹ ở xa như đảo Guam. Tên lửa này lần đầu tiên được đưa vào hoạt động vào năm 2016.
Cố vấn an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc, John Bolton, nói rằng những tuyên bố gần đây của Trung Quốc cho thấy Bắc Kinh muốn Washington lưu lại trong hiệp ước.
“Điều đó hoàn toàn dễ hiểu. Nếu tôi là người Trung Quốc, tôi cũng sẽ nói như vậy”, Reuters dẫn lại lời ông Bolton nói với đài phát thanh Echo Moskvy. “Tại sao không để người Mỹ bị ràng buộc, còn người Trung Quốc thì không bị ràng buộc chứ?”
Cho đến nay, các giới chức Mỹ đều dựa vào những khả năng khác để đối trọng với Trung Quốc, như tên lửa bắn từ tàu hoặc máy bay của Mỹ. Nhưng những người ủng hộ cho việc phản ứng bằng tên lửa mặt đất của Mỹ nói rằng đó là cách tốt nhất để ngăn chặn Trung Quốc sử dụng tên lửa mặt đất của nước này.
Bà Kelly Magsamen, người đã giúp xây dựng chính sách châu Á của Ngũ Giác Đài dưới thời chính quyền Obama, cho biết việc Trung Quốc hoạt động bên ngoài hiệp ước INF đã làm các nhà hoạch định chính sách ở Washington bực bội từ rất lâu, trước khi ông Trump lên nắm quyền.
Nhưng bà cảnh báo rằng bất kỳ chính sách mới nào về việc triển khai tên lửa của Hoa Kỳ ở châu Á đều cần được phối hợp một cách cẩn trọng với các đồng minh, điều mà dường như chưa thể xảy ra.
Xử lý kém các kỳ vọng quanh việc rút khỏi hiệp ước của Hoa Kỳ cũng có thể gây mất an ninh ở châu Á-Thái Bình Dương, Reuters dẫn lời bà Kelly Magsamen cảnh báo.
Các chuyên gia cũng cảnh báo rằng Trung Quốc sẽ gây áp lực lên các nước trong khu vực để từ chối yêu cầu của Hoa Kỳ về việc đặt tên lửa ở đó.
Ông Abraham Denmark, một cựu quan chức cấp cao của Ngũ Giác Đài dưới thời Tổng thống Obama, nói rằng đảo Guam, Nhật Bản và thậm chí Úc sẽ là những địa điểm tiềm năng cho việc triển khai tên lửa của Mỹ.
Khi được yêu cầu bình luận về ý kiến rút khỏi hiệp định INF của ông Trump, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nó rằng việc đơn phương rút ra của Mỹ sẽ có tác động tiêu cực, và thúc giục Hoa Kỳ “suy nghĩ kỹ trước khi hành động”.
