SYDNEY —
Australia đang điều tra một trường hợp nghi là gián điệp công nghiệp tại tổ chức khoa học hàng đầu của nước này. Một người đàn ông Trung Quốc bị tình nghi là tiếp cận các dữ kiện tại một phòng thí nghiệm công nghệ nano. Vụ này xảy ra giữa lúc Australia đang bị lôi kéo vào các vụ tranh chấp về những hoạt động theo dõi tình báo tại Đông Timor và Indonesia. Thông tín viên Phil Mercer gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Việc sử dụng các máy tính mà không được phép tại CSIRO, cơ quan khoa học của Úc được chính phủ tài trợ, đang được các cơ quan tình báo Úc điều tra. Họ đang tìm cách phát hiện liệu có phải một sinh viên Trung Quốc đã gửi đi những thông tin nhạy cảm từ một cơ sở công nghệ nano có tính nhạy cảm cao ở thành phố Melbourne thuộc miền Nam nước Úc cho một thế lực nước ngoài hay không. Hiện chưa có ai bị bắt giữ trong vụ này.
Đây có thể là một trắc nghiệm khác nữa đối với các quan hệ giữa Canberra và Bắc Kinh, tiếp theo sau những bất đồng về khu phòng không mới của Trung Quốc tại các vùng biển đang có tranh chấp. Tuần trước, Ngoại trưởng Australia đã cho triệu Đại sứ Trung Quốc ở Canberra đến để yêu cầu Bắc Kinh phải giải thích.
Australia còn đang phải chống chế những cáo buộc tố cáo nước này cách đây một thập niên, đã bí mật ghi âm các cuộc thảo luận của các Bộ trưởng chính phủ Đông Timor để dành ưu thế trong các cuộc thương thuyết về vụ thuê và khai thác các mỏ dầu hỏa và khí đốt.
Vào ngày thứ Năm tuần này, Đông Timor sẽ ra trước Tòa án Trọng tài Thường trực Quốc tế ở La Haye, Hà Lan, để thách thức tính hợp pháp của một hiệp định đã ký với Australia hồi năm 2006. Chính phủ tại Dili muốn hủy bỏ hiệp định đó vì vụ tình nghi là hoạt động tình báo này.
Ông Bernard Colleary, một luật sư đại diện cho Đông Timor trong vụ án tình báo chống lại Canberra, nói rằng các nhân viên an ninh Úc đã lục soát văn phòng luật của ông.
“Theo như tôi hiểu thì các nhân viên của Cơ quan Tình báo An ninh Australia – ASIO- đã thi hành một trát tòa, lục soát văn phòng luật của tôi. Họ đã bỏ ra nhiều giờ đồng hồ ở đó và tịch thu đủ loại giấy tờ và hồ sơ khác dựa trên cơ sở đây là một vấn đề an ninh quốc gia.”
Chính phủ Úc khẳng định rằng vụ lục soát đó không có liên hệ gì tới vụ án gián điệp tại La Haye, và nhấn mạnh rằng hành động đó đã được thực hiện vì những lý do về an ninh quốc gia.
Nhưng luật sư Colleary bác bỏ lời khẳng định đó. Ông nói:
“Vụ lùng soát chỉ liên hệ tới các thủ tục pháp lý chống lại Australia về vụ đặt máy ghi âm lén tại các văn phòng nội các chính phủ Timor Leste trong lúc đang diễn ra các cuộc thương thuyết để đạt một hiệp định với Timor về khai thác dầu hỏa và khí đốt hồi năm 2004, cho nên đây là thêm một bước hành động khác nữa của Australia để chống đỡ hiệp định mà họ đã đạt được một cách bất hợp pháp. Đây là vụ án đã khiến tôi có mặt ở La Haye, Hà Lan ngay trong lúc này để chuẩn bị xuất hiện trước Tòa Aùn Trọng Tài Thường trực.”
Tháng trước, Indonesia đã đình chỉ hợp tác quân sự với Australia về những báo cáo cho rằng Canberra đã theo dõi lén các giới chức chính phủ nước này.
Indonesia ngưng hợp tác quân sự với Australia và các nỗ lực chống nạn buôn người sau khi có tin tiết lộ rằng Canberra đã theo dõi các cuộc điện đàm của Tổng Thống Yudhoyono, phu nhân Tổng Thống và các giới chức cao cấp khác.
Một bức thư của Thủ Tướng Australia Tony Abbott gửi cho nhà lãnh đạo Indonesia không đủ để chấm dứt vụ tai tiếng ấy, và vì thế Ngoại trưởng Julie Bishop đang trên đường đi thăm Jakarta để mở các cuộc thảo luận với vị tương nhiệm Indonesia.
Việc sử dụng các máy tính mà không được phép tại CSIRO, cơ quan khoa học của Úc được chính phủ tài trợ, đang được các cơ quan tình báo Úc điều tra. Họ đang tìm cách phát hiện liệu có phải một sinh viên Trung Quốc đã gửi đi những thông tin nhạy cảm từ một cơ sở công nghệ nano có tính nhạy cảm cao ở thành phố Melbourne thuộc miền Nam nước Úc cho một thế lực nước ngoài hay không. Hiện chưa có ai bị bắt giữ trong vụ này.
Đây có thể là một trắc nghiệm khác nữa đối với các quan hệ giữa Canberra và Bắc Kinh, tiếp theo sau những bất đồng về khu phòng không mới của Trung Quốc tại các vùng biển đang có tranh chấp. Tuần trước, Ngoại trưởng Australia đã cho triệu Đại sứ Trung Quốc ở Canberra đến để yêu cầu Bắc Kinh phải giải thích.
Australia còn đang phải chống chế những cáo buộc tố cáo nước này cách đây một thập niên, đã bí mật ghi âm các cuộc thảo luận của các Bộ trưởng chính phủ Đông Timor để dành ưu thế trong các cuộc thương thuyết về vụ thuê và khai thác các mỏ dầu hỏa và khí đốt.
Vào ngày thứ Năm tuần này, Đông Timor sẽ ra trước Tòa án Trọng tài Thường trực Quốc tế ở La Haye, Hà Lan, để thách thức tính hợp pháp của một hiệp định đã ký với Australia hồi năm 2006. Chính phủ tại Dili muốn hủy bỏ hiệp định đó vì vụ tình nghi là hoạt động tình báo này.
Ông Bernard Colleary, một luật sư đại diện cho Đông Timor trong vụ án tình báo chống lại Canberra, nói rằng các nhân viên an ninh Úc đã lục soát văn phòng luật của ông.
“Theo như tôi hiểu thì các nhân viên của Cơ quan Tình báo An ninh Australia – ASIO- đã thi hành một trát tòa, lục soát văn phòng luật của tôi. Họ đã bỏ ra nhiều giờ đồng hồ ở đó và tịch thu đủ loại giấy tờ và hồ sơ khác dựa trên cơ sở đây là một vấn đề an ninh quốc gia.”
Chính phủ Úc khẳng định rằng vụ lục soát đó không có liên hệ gì tới vụ án gián điệp tại La Haye, và nhấn mạnh rằng hành động đó đã được thực hiện vì những lý do về an ninh quốc gia.
Nhưng luật sư Colleary bác bỏ lời khẳng định đó. Ông nói:
“Vụ lùng soát chỉ liên hệ tới các thủ tục pháp lý chống lại Australia về vụ đặt máy ghi âm lén tại các văn phòng nội các chính phủ Timor Leste trong lúc đang diễn ra các cuộc thương thuyết để đạt một hiệp định với Timor về khai thác dầu hỏa và khí đốt hồi năm 2004, cho nên đây là thêm một bước hành động khác nữa của Australia để chống đỡ hiệp định mà họ đã đạt được một cách bất hợp pháp. Đây là vụ án đã khiến tôi có mặt ở La Haye, Hà Lan ngay trong lúc này để chuẩn bị xuất hiện trước Tòa Aùn Trọng Tài Thường trực.”
Tháng trước, Indonesia đã đình chỉ hợp tác quân sự với Australia về những báo cáo cho rằng Canberra đã theo dõi lén các giới chức chính phủ nước này.
Indonesia ngưng hợp tác quân sự với Australia và các nỗ lực chống nạn buôn người sau khi có tin tiết lộ rằng Canberra đã theo dõi các cuộc điện đàm của Tổng Thống Yudhoyono, phu nhân Tổng Thống và các giới chức cao cấp khác.
Một bức thư của Thủ Tướng Australia Tony Abbott gửi cho nhà lãnh đạo Indonesia không đủ để chấm dứt vụ tai tiếng ấy, và vì thế Ngoại trưởng Julie Bishop đang trên đường đi thăm Jakarta để mở các cuộc thảo luận với vị tương nhiệm Indonesia.
