Việt Nam và Trung Quốc hôm 5/9 “tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa” quan hệ chiến lược toàn diện khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp đón ông Lưu Kiến Siêu, trưởng Ban Liên lạc đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, tại Hà Nội.
Chuyến thăm của ông Siêu diễn ra ngay trước thềm chuyến thăm đã được lên lịch của Tổng thống Mỹ Joe Biden vào cuối tuần này, khi đó Việt Nam và Mỹ được cho là sẽ nâng cấp mối quan hệ lên tầm đối tác mà Hà Nội đang có với Bắc Kinh.
Truyền thông nhà nước Việt Nam đồng loạt đưa tin về cuộc gặp của ông Siêu, từng là đại sứ Trung Quốc ở Philippines, với người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam hôm 5/9 trong lúc Hà Nội và Bắc Kinh đang kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, mức quan hệ ngoại giao cao nhất của Việt Nam với các đối tác nước ngoài.
Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) đưa tin rằng ông Trọng “hoan nghênh ông Lưu Kiến Siêu thăm Việt Nam trong bối cảnh quan hệ hai Đảng, hai nước duy trì đà phát triển tốt đẹp và có nhiều tiến triển thực chất.”
Cũng đưa tin về cuộc gặp, tờ Vietnam Plus của TTXVN cho biết ông Trọng đánh giá cao sự chủ động, tích cực của hai bên để “góp phần tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác Hợp tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Trung Quốc trong giai đoạn mới.”
Việt Nam được xem là luôn phải dè chừng trước các phản ứng của Trung Quốc khi quan hệ với Mỹ. Các lãnh đạo của Việt Nam thường tiếp đón các quan chức của Trung Quốc trước khi tiếp đón đối tác Hoa Kỳ hoặc đi thăm Bắc Kinh trước khi có chuyến công du tới Washington.
Chỉ vài giờ trước khi Phó Tổng thống Kamala Harris tới thăm Việt Nam hồi tháng 8/2021, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp đón Đại sứ Trung Quốc tại Hà Nội Hùng Ba. Trước khi đi thăm Mỹ vào năm 2015, ông Trọng đã đến Bắc Kinh để diện kiến Chủ tịch Tập Cận Bình. Cuối tháng trước, ông Trọng đã cùng Đại sứ Hùng Ba lên Lạng Sơn để tham quan Cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị giáp biên giới Trung Quốc.
Tổng thống Biden dự kiến sẽ tới thăm Việt Nam lần đầu tiên với tư cách người đứng đầu nước Mỹ vào ngày 10/9. Trước khi Nhà Trắng chính thức công bố chuyến thăm của tổng thống Mỹ, ông Biden nói rằng ông sẽ đến Việt Nam vì Hà Nội muốn nâng cấp quan hệ với Washington.
Các quan chức cấp cao trong chính quyền Biden và nguồn tin từ Hà Nội biết về vấn đề khẳng định với Washington Post rằng Mỹ và Việt Nam sẽ nâng cấp lên tầm đối tác chiến lược toàn diện khi Tổng thống Biden thăm Hà Nội.
Reuters cũng đưa tin rằng Mỹ và Việt Nam dự kiến sẽ bỏ qua mức “chiến lược” để nâng cấp mối quan hệ lên tầm cao nhất trong chuyến thăm sắp tới của ông Biden và sự nâng cấp chưa từng có tiền lệ này sẽ đưa Mỹ lên ngang hàng với 4 nước khác hiện đang là đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam, gồm Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Hàn Quốc.
Không có tuyên bố chính thức nào từ cả Washington và Hà Nội được đưa ra cho tới lúc này về việc Mỹ và Việt Nam sẽ nâng mối quan hệ lên tầm cao nhất.
Sự hợp tác quan hệ ngày càng chặt chẽ giữa Washington và Hà Nội diễn ra trong bối cảnh Mỹ xem Việt Nam là một đối tác quan trọng trong chiến lược gắn kết với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để kiềm chế sự ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh hôm 5/9 kêu gọi Mỹ không nhắm vào “bên thứ 3” khi hợp tác với các quốc gia khác ở châu Á. Theo Hoàn cầu Thời báo, bà Mao nói rằng Mỹ “nên bỏ tâm lý Chiến tranh Lạnh” và “không làm suy yếu hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng” trong khu vực.
Tờ báo ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng trước, khi có thông tin tổng thống Mỹ sẽ tới thăm Việt Nam, nói rằng ông Biden “dường như sẽ cố gắng sử dụng Việt Nam để kiềm chế Trung Quốc”. Tuy nhiên, tờ báo này cũng nhận định rằng bất chấp những nỗ lực của Mỹ, “Hà Nội sẽ tiếp tục cố gắng đạt được sự cân bằng giữa Bắc Kinh và Washington.”
Tại Hà Nội khi gặp mặt ông Trọng hôm 5/9, ông Siêu được VnExpress trích lời “bày tỏ tin tưởng về tương lai phát triển tươi sáng của quan hệ hai đảng” giữa Trung Quốc và Việt Nam cũng như cho biết các cơ quan của Trung Quốc đã xây dựng kế hoạch tổng thể để “đưa quan hệ hai đảng, hai nước bước lên tầm cao mới.”
Diễn đàn