Tổng thống tân cử Mỹ Donald Trump hôm thứ Năm khởi sự một hành trình để gọi là cảm ơn cử tri, bằng một cuộc tập hợp ở thành phố Cincinnati, bang Ohio, tương tự như các cuộc tập hợp chính trị trong chiến dịch vận động tranh cử của ông.
Vài giờ sau khi rời Ohio, ông sẽ xuất hiện ở bang Indiana để nêu bật một thoả thuận đạt được với công ty sản xuất máy điều hoà không khí Carrier, hầu duy trì 1.000 việc làm cho tiểu bang này.
Theo lịch trình tại Indiana, ông cùng Phó Tổng thống tân cử Mike Pence sẽ đến thăm nhà máy của công ty Carrier ở Indiannapolis, và tại đây sẽ ra loan báo chính thức về thoả thuận với công ty Carrier để họ giữ việc làm lại tại tiểu bang miền trung-tây này, thay vì dời sản xuất sang Mexico.
Một thành viên thuộc uỷ ban chuyển tiếp của ông Trump, ông Anthony Scaramucci, nói đây là một ví dụ thực tiễn về các chính sách kinh tế của Tổng thống tân cử Donald Trump:
“Nếu chúng ta giữ được 1000 việc làm cho công ty Carrier ở bang Indiana, thì coi như chúng ta đã tăng cường thay vì giảm thiểu lực lượng công nhân viên chức đóng thuế cho chính phủ. Thế cho nên ý kiến ở đây là dùng chính sách thuế để kiền tạo thêm việc làm cho giới trung lưu, và tăng lương bổng cho thành phần lao đông.”
Công ty Carrier, một đơn vị của tập đoàn công nghệ United Technologies, trước đó trong năm cho biết sẽ dời các hoạt động sản xuất tại Indiana để giảm chi phí hoạt động.
Hôm qua, thứ Tư 30/11 tập đoàn này ra thông báo cho biết là các yếu tố đã khiến họ thay đổi ý định và duy trì các hoạt động ở Indiana là những biện pháp khích lệ và lời hứa của tân chính phủ Mỹ do ông Trump lãnh đạo, cam kết sẽ “tạo ra một môi trường cạnh tranh hơn cho các doanh nghiệp nội địa.”
Bà Meredith McGehee, nhà phân tích chính sách của nhóm Issue One, một tổ chức phi chính phủ, nhận định rằng quyết định của công ty Carrier là một tin vui, nhưng nêu lên những nghi vấn về ảnh hưởng của quyền lực và tiền bạc đối với chính sách công. Bà nói:
“Những gì xảy ra với công ty Carrier là một ví dụ điển hình về quyền lực vô song của vị trí Tổng thống, và nó chứng tỏ tính cách đặc biệt của diển tiến này và vì sao những vấn đề về xung đột lợi ích lại quan trọng đến như vậy.”
Cả công ty Carrier lẫn ông Trump không cho biết chi tiết về các biện pháp khích lệ, hay những đe doạ có thể được dùng để áp lực công ty Carrier thay đổi ý định, hoặc liệu tập đoàn mẹ United Technologies có sẽ chuyển một số việc làm từ một nhà máy khác ở Indianapolis sang Mexico hay không.
Ông Trump có thể ở trong vị thế có thể tăng sức ép với tập đoàn United Technologies, vốn sở hữu một công ty cung cấp động cơ máy bay phản lực và một phần phải lệ thuộc vào các hợp đồng ký với quân đội Mỹ.
Thoả thuận với Carrier là một thắng lợi đối với ông Trump, trong chiến dịch tranh cử, ông thường xuyên hứa hẹn sẽ ngăn cản các công ty dời sản xuất ra nước ngoài để khai thác lao động giá rẻ, và mang về nước những công việc đã bị xuất khẩu trước đây, bằng cách áp dụng các sắc thuế cao hơn đánh trên các sản phẩm sản xuất ở nước ngoài được mang ra bán trên các thị trường nội địa.