Philippines và Australia hôm thứ Tư (22/2) đã thảo luận về ý định thực hiện các cuộc tuần tra chung ở Biển Đông, vài ngày sau khi quốc gia Đông Nam Á này thảo luận kế hoạch tương tự với Hoa Kỳ vì sự cần thiết phải chống lại sự hung hăng của Trung Quốc trên tuyến đường thủy chiến lược.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles đã gặp người đồng cấp Philippines Carlito Galvez tại Manila, sự kiện mà họ cho biết dự định sẽ thực hiện hàng năm để tăng cường quan hệ an ninh.
“Hôm nay chúng tôi đã nói về khả năng thực hiện các cuộc tuần tra chung và chúng tôi sẽ tiếp tục công việc đó. Chúng tôi hy vọng điều đó sẽ sớm thành hiện thực”, ông Marles nói trong một cuộc họp báo chung.
“Là những quốc gia cam kết tuân thủ trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ, lẽ tự nhiên là chúng ta nên nghĩ về những cách thức mà chúng ta có thể hợp tác trong lĩnh vực này”.
Với tuyên bố chủ quyền hàng hải chồng lấn, Philippines đang tăng cường nỗ lực chống lại “các hoạt động gây hấn” của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi đã trở thành tâm điểm căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ xung quanh hoạt động hải quân.
Hôm thứ Ba, một máy bay của Lực lượng Tuần duyên Philippines (PCG) đã bay qua Biển Đông, như một phần trong nỗ lực tăng cường sự hiện diện của lực lượng này ở vùng biển tranh chấp và bảo vệ những gì họ tuyên bố là lãnh thổ hàng hải của mình.
Trong một tuyên bố, PCG cho biết họ đã nhìn thấy một tàu hải cảnh Trung Quốc và hàng chục tàu mà họ nghi ngờ là tàu do lực lượng dân quân Trung Quốc điều khiển quanh Bãi Cỏ Mây và Bãi Sa Bin, cả hai đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Philippines.
PCG đã ra lệnh cho lực lượng dân quân bị nghi ngờ rời đi, nói với họ rằng “họ không được phép lảng vảng cũng như tụ tập ở những bãi cạn này”.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận với Reuters.
Khả năng Philippines và Australia tổ chức các cuộc tuần tra chung diễn ra sau các cuộc thảo luận tương tự giữa Manila và Washington về việc tiến hành các cuộc tuần tra bảo vệ bờ biển chung, bao gồm cả ở Biển Đông.
Mối quan hệ quân sự giữa Úc và Philippines bắt đầu từ năm 1922 và hai quốc gia đã có thỏa thuận về việc thăm viếng của các lực lượng nhằm cung cấp khuôn khổ pháp lý và hoạt động cho các hoạt động quốc phòng.
Ông Galvez hôm thứ Ba đã có cuộc điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin. Họ đã thảo luận về việc nối lại các hoạt động hàng hải kết hợp ở Biển Đông, theo một tuyên bố của Lầu Năm Góc.
Hai bên cũng nói về “những diễn biến liên quan” bao gồm sự cố ngày 6/2, khi lực lượng hải cảnh Trung Quốc chiếu tia laser cấp độ quân sự vào thủy thủ đoàn của một tàu tuần duyên Philippines xung quanh Bãi Cỏ Mây.
Trung Quốc nói phía Philippines không phản ánh sự thật và hành động của họ là hợp pháp.