Nga nói Ukraine đã nhận cảnh báo về chuyến bay chở tù binh; Kyiv yêu cầu điều tra quốc tế

Cảnh báo giao thông gác trên con đường gần nơi máy bay vận tải quân sự của Nga chở tù nhân chiến tranh Ukraine rơi bên ngoài làng Yablonovo, vùng Belgorod, Nga, ngày 24/1/2024.

Một nhà lập pháp cấp cao của Nga nói rằng tình báo quân đội Ukraine đã nhận được cảnh báo 15 phút trước khi một máy bay vận tải quân sự của Nga chở tù nhân chiến tranh Ukraine đi vào khu vực nơi nó bị bắn hạ hôm thứ Tư (24/1).

Nga cáo buộc Ukraine bắn rơi máy bay, giết chết toàn bộ 74 người trên máy bay, trong đó có 65 binh sĩ Ukraine bị bắt đang trên đường để trao đổi tù binh với Nga. Ukraine không xác nhận cũng không phủ nhận khẳng định của Nga nhưng yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế.

“Phía Ukraine đã chính thức được cảnh báo và 15 phút trước khi máy bay đi vào khu vực, họ đã được cung cấp thông tin đầy đủ mà họ nhận được và Tổng cục Tình báo chính của Lực lượng Vũ trang Ukraine xác nhận đã nhận được”, ông Andrei Kartapolov nói với các nhà lập pháp đồng nghiệp, theo đảng Nước Nga Thống nhất cầm quyền.

Kartapolov, một cựu tướng có quan hệ mật thiết với Bộ Quốc phòng và hiện đứng đầu ủy ban quốc phòng của quốc hội Nga, nói thêm: “Tất cả chúng ta đều biết rất rõ điều gì xảy ra tiếp theo”.

Khẳng định của ông mâu thuẫn trực tiếp với tuyên bố của tình báo quân đội Ukraine rằng Nga đã không thông báo cho họ về việc sắp xếp chuyến bay đó.

Những câu chuyện mâu thuẫn từ cả hai phía là điều xảy ra thường ngày của cuộc chiến hiện đã gần hết năm thứ hai. Nhưng hậu quả đặc biệt cao trong vụ việc hôm thứ Tư, là vụ gây chết chóc nhiều nhất theo kiểu này xảy ra trên lãnh thổ được quốc tế công nhận là của Nga.

Moscow coi vụ bắn hạ máy bay vận tải quân sự Ilyushin-76 ở khu vực Belgorod phía tây nam Nga, gần biên giới với Ukraine, là một “hành động khủng bố” của Ukraine.

ĐIỀU TRA

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm thứ Tư nói cần phải làm rõ hơn những gì đã xảy ra, đặc biệt ai là những người trên máy bay, và ông cáo buộc Nga “đùa giỡn với mạng sống của các tù binh Ukraine”.

Ông kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế. Lời kêu gọi này được thanh tra Ukraine Dmytro Lubinets lặp lại hôm thứ Năm.

“Về một cuộc điều tra quốc tế, tôi tin rằng chúng tôi sẽ làm phần việc của mình để biến nó thành hiện thực. Nhưng tôi tin rằng... người Nga sẽ đưa ra những tuyên bố lớn tiếng và sẽ không cho phép bất kỳ ai vào. Họ sẽ không giao bất kỳ tài liệu nào để phân tích và sẽ đổ lỗi cho Ukraine”, thanh tra Lubinets nói với đài truyền hình quốc gia.

Nga có quyền tiếp cận duy nhất địa điểm xảy ra vụ tai nạn, nơi các hình ảnh truyền hình cho thấy các mảnh vỡ nằm rải rác trên cánh đồng tuyết. Hãng thông tấn nhà nước TASS cho biết hộp đen của máy bay đã được thu hồi và sẽ được đưa tới Moscow để kiểm tra tại phòng thí nghiệm của Bộ Quốc phòng.

Cơ quan tình báo quân sự GUR của Ukraine hôm thứ Tư xác nhận rằng việc trao đổi tù nhân chiến tranh dự kiến sẽ diễn ra, nhưng cho biết họ chưa biết Nga sẽ đưa tù nhân đến điểm bàn giao bằng cách nào.

Họ cũng cho biết Ukraine không được yêu cầu đảm bảo an ninh không phận xung quanh Belgorod, không giống như các thỏa thuận trao đổi trước đó.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc dự kiến sẽ triệu tập vào lúc 22 giờ GMT ngày thứ Năm để đáp lại lời kêu gọi của Nga về một cuộc họp nhằm xác định “những lý do đằng sau hành động tội phạm của Ukraine”.