Cháy chợ ở Ba Lan, cộng đồng người Việt điêu đứng

Tiểu thương người Việt đau đớn sau trận hỏa hoạn, ngày 15/5/2024.

Ông Nguyễn Văn Sơn cố kìm nước mắt khi đứng bên ngoài một khu mua sắm đang trơ khung, nơi đã chìm trong biển lửa ba ngày trước đó ở Warsaw.

Tất cả sản nghiệp của thương nhân người Việt 42 tuổi này đều nằm trong đó - quần áo chưa bán để trong ba gian hàng, thiết bị ở hai tiệm làm móng và một khoản tiền mặt lớn trong văn phòng của ông. Ông cho rằng tất cả đã bị thiêu rụi trong ngọn lửa bùng phát sáng sớm ngày 12/5 và ngọn lửa lan rất nhanh.

Trung tâm thương mại Marywilska 44, Warsaw, Ba Lan, trong ngọn lửa bùng phát vào sáng sớm ngày 12/5/2024. (Dariusz Borowicz/Agencja Wyborcza.pl via Reuters)

Vụ hỏa hoạn đã phá hủy trung tâm mua sắm Marywilska 44, nơi có khoảng 1.400 gian hàng và dịch vụ trong một khu công nghiệp ở rìa phía bắc thủ đô Warsaw. Hàng trăm doanh nghiệp ở khu trung tâm thương mại này do người Việt Nam điều hành.

“Tất cả đã cháy rụi, tôi không còn tiền trong túi,” ông Nguyễn Văn Sơn, người từ Việt Nam chuyển đến Ba Lan cách đây 18 năm, nói với AP hôm 15/5 bên ngoài khu chợ bị cháy. Ông ước tính thiệt hại của mình là 2 triệu zloty Ba Lan (tương đương 500.000 USD).

Ông tâm sự: “Bây giờ tôi không có việc làm. Tôi không biết cuộc sống của mình sẽ đi về đâu”.

Một hiệp hội doanh nhân Việt Nam mô tả vụ hỏa hoạn này là một “thảm kịch khủng khiếp” đối với cộng đồng người Việt ở Ba Lan. Cộng đồng này đại diện cho nhóm người nhập cư ngoài châu Âu lớn nhất ở Ba Lan. Đại sứ quán Việt Nam tại Warsaw nói với hãng tin AP rằng họ ước tính số người Việt ở đây vào khoảng 20.000 đến 30.000.

Hôm 15/5, những người tập trung tại khu chợ bị cháy mô tả việc mất hộ chiếu và các tài liệu quan trọng khác trong ngọn lửa cùng với số tiền mặt khổng lồ. Họ cho biết họ cảm thấy an toàn hơn khi cất giữ giấy tờ và tiền bạc ở nơi làm việc, nơi họ dành phần lớn thời gian chứ không phải ở nhà riêng do sợ bị đột nhập. Một phụ nữ cho biết bà và những người khác đã gặp trở ngại khi mở tài khoản ngân hàng. Nhiều người trong số những người bị ảnh hưởng không muốn được phỏng vấn hoặc không thể diễn đạt bằng tiếng Ba Lan hoặc tiếng Anh.

Trung tâm thương mại tại Ba Lan có hàng trăm người Việt kinh doanh.

Chưa có báo cáo về thương vong trong vụ hỏa hoạn bắt đầu vào khoảng 3:30 sáng hôm Chủ nhật (12/5). Các công tố viên đã mở một cuộc điều tra hôm 13/5. Một số người, bao gồm cả các nhà lãnh đạo chính trị của Ba Lan, đặt nghi vấn về nguyên nhân vụ cháy, lo ngại rằng chúng thậm chí có thể do bị phá hoại vào thời điểm chiến tranh xuyên biên giới ở Ukraine.

Vụ hỏa hoạn này là một trong hàng loạt vụ cháy ở Ba Lan trong những ngày gần đây, bao gồm các vụ cháy ở một tòa nhà chung cư, tại bãi rác ở Warsaw và tại bãi rác thải hóa học ở cực nam đất nước.

Bộ trưởng Nội vụ Ba Lan Tomasz Siemoniak hôm 15/5 nói với quốc hội rằng nhà chức trách đang điều tra xem liệu các đám cháy có liên quan đến nhau theo cách nào hay không, nhưng cũng nhấn mạnh rằng số vụ cháy lớn trong năm nay không cao bằng số vụ cùng kỳ năm ngoái.

Ông Siemoniak nói với các nhà lập pháp rằng kể từ đầu năm, các cơ quan của Nga và Belarus đã tăng cường các hoạt động chống lại Ba Lan, bao gồm cả hành vi phá hoại, nhưng hiện tại không có bằng chứng nào liên kết các sự kiện trong những ngày gần đây với hành động của các cơ quan nước ngoài.

Mùa thu năm ngoái, một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại một trung tâm thương mại rộng lớn khác của người Việt ở Wolka Kosowska, một thị trấn gần Warsaw.

Một phụ nữ người Việt đứng bên ngoài khu chợ bị cháy.

Hôm 15/5, các thương nhân người Việt đến hỏi các nhân viên bảo vệ khi nào họ có thể được đi vào bên trong để xem liệu còn gì có thể cứu vãn được gì hay không. Họ không nhận được câu trả lời và được thông báo rằng hiện trường này vẫn tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm. Tất cả đều hy vọng rằng các quan chức có thể giúp bù đắp một phần tổn thất của họ.

Một số người nhận được thực phẩm quyên góp, bao gồm những bao gạo lớn và các nhu yếu phẩm do các tổ chức từ thiện đưa đến.

Một người bán hàng đến hiện trường vụ cháy hôm 15/5 là cô Lena Ninh, 28 tuổi. Cô đã sống ở Ba Lan được 15 năm.

Cha mẹ cô gọi cho cô vào sáng sớm hôm 12/5 ngay sau khi ngọn lửa bùng phát. Cô bị sốc vì tốc độ lan truyền của ngọn lửa.

“Chỉ trong vài giờ, chúng tôi đã mất tất cả – của cải, sự nghiệp. Bây giờ hàng nghìn người đã mất việc”, cô nói. “Hiện tại chúng tôi chưa có kế hoạch gì, cũng chưa có định hướng phải làm gì để nuôi sống gia đình”.