Hai cố vấn chủ chốt của ông Donald Trump đã trình bày với ông về một kế hoạch chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine – nếu ông đắc cử tổng thống – bao gồm việc nói với Ukraine rằng họ sẽ chỉ được nhận thêm vũ khí của Mỹ nếu tham gia đàm phán hòa bình.
Đồng thời, Hoa Kỳ sẽ cảnh báo Moscow rằng bất kỳ sự từ chối đàm phán nào cũng sẽ dẫn đến việc Mỹ tăng cường hỗ trợ cho Ukraine, theo Trung tướng đã nghỉ hưu Keith Kellogg, một trong những cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Theo kế hoạch của ông Kellogg và ông Fred Fleitz – cả hai đều từng là chánh văn phòng trong Hội đồng An ninh Quốc gia của ông Trump trong nhiệm kỳ tổng thống 2017-2021, sẽ có một lệnh ngừng bắn dựa trên các chiến tuyến hiện thời trong các cuộc đàm phán hòa bình.
Ông Fleitz cho biết họ đã trình bày chiến lược của mình với ông Trump và cựu tổng thống đã phản hồi một cách tích cực. “Tôi không khẳng định ông ấy đã đồng ý với nó hay đồng ý với từng từ trong đó, nhưng chúng tôi rất vui khi nhận được phản hồi như chúng tôi đã nhận được”, ông nói.
Tuy nhiên, người phát ngôn của ông Trump, Steven Cheung, nói rằng chỉ những tuyên bố của ông Trump hoặc các thành viên được ủy quyền trong chiến dịch tranh cử của ông mới được coi là chính thức.
Chiến lược do ông Kellogg và ông Fleitz vạch ra là kế hoạch chi tiết nhất từ trước đến nay của các cộng sự của ông Trump, người từng nói rằng ông có thể nhanh chóng giải quyết cuộc chiến ở Ukraine nếu đánh bại Tổng thống Joe Biden trong cuộc bầu cử ngày 5/11, nhưng chưa thảo luận chi tiết cụ thể.
Đề xuất này sẽ đánh dấu một sự thay đổi lớn trong lập trường của Mỹ trong cuộc chiến và sẽ vấp phải sự phản đối từ các đồng minh châu Âu cũng như ngay trong nội bộ Đảng Cộng hòa của ông Trump.
Điện Kremlin nói rằng bất kỳ kế hoạch hòa bình nào do chính quyền của ông Trump đề xuất trong tương lai sẽ phải phản ánh tình hình thực địa nhưng Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn để ngỏ khả năng đàm phán.
Bộ Ngoại giao Ukraine không trả lời yêu cầu bình luận về kế hoạch này.
Hoãn việc gia nhập NATO của Ukraine
Các yếu tố cốt lõi của kế hoạch đã được nêu trong một tài liệu nghiên cứu do "Viện Chính sách nước Mỹ trên hết", một tổ chức nghiên cứu thân ông Trump – nơi ông Kellogg và ông Fleitz giữ các vị trí lãnh đạo, công bố rộng rãi.
Ông Kellogg cho rằng điều quan trọng là phải nhanh chóng đưa Nga và Ukraine vào bàn đàm phán nếu ông Trump thắng cử.
“Chúng tôi nói với người Ukraine rằng: ‘Các bạn phải đến bàn đàm phán, và nếu các bạn không đến bàn đàm phán, sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ sẽ cạn kiệt’,” ông nói. "Và bạn nói với Putin, 'Ông ấy phải đến bàn đàm phán và nếu ông không đến bàn đàm phán thì chúng tôi sẽ cung cấp cho người Ukraine mọi thứ họ cần để tiêu diệt ông ngay trên thực địa."
Theo tài liệu nghiên cứu của họ, Moscow cũng sẽ bị thuyết phục ngồi vào bàn đàm phán với lời hứa trì hoãn tư cách thành viên NATO cho Ukraine trong một thời gian dài.
Nga xâm lược nước láng giềng Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Trước khi Nga đạt được một số lợi ích trong những tháng gần đây, chiến tuyến hầu như không dịch chuyển kể từ cuối năm đó, bất chấp hàng chục nghìn người chết ở cả hai bên trong cuộc chiến không ngừng nghỉ – một cuộc giao tranh đẫm máu nhất ở châu Âu kể từ Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Ông Fleitz cho biết Ukraine không cần phải chính thức nhượng lại lãnh thổ cho Nga theo kế hoạch của họ. Tuy nhiên, ông nói, Ukraine khó có thể lấy lại quyền kiểm soát hiệu quả toàn bộ lãnh thổ của mình trong thời gian tới.
“Mối lo ngại của chúng tôi là điều này đã trở thành một cuộc chiến tiêu hao sinh lực và sẽ giết chết cả một thế hệ thanh niên,” ông nói.
Ông Kellogg và ông Fleitz cho biết, một nền hòa bình lâu dài ở Ukraine sẽ đòi hỏi những đảm bảo an ninh bổ sung cho Ukraine. Ông Fleitz nói thêm rằng "trang bị tận răng cho Ukraine" có thể là yếu tố then chốt của mục tiêu đó.
“Tổng thống Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ thứ hai của ông sẽ là nhanh chóng đàm phán để chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine,” người phát ngôn của ông Trump, ông Cheung, cho biết.
Người phát ngôn chiến dịch tranh cử của ông Biden, James Singer, nói rằng ông Trump không quan tâm đến việc đứng lên chống lại ông Putin hay bảo vệ nền dân chủ.