Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ thừa nhận rằng họ đã phát tán tuyên truyền ở Philippines nhằm hạ thấp vaccine Sinovac của Trung Quốc trong đại dịch COVID-19, theo một tài liệu ngày 25/6 được một cựu quan chức chính phủ cấp cao trích dẫn vào đầu tháng này.
Phản ứng của Hoa Kỳ đối với Philippines đã được ông Harry Roque, người từng là phát ngôn viên của cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, kể lại trong một podcast. Reuters sau đó đã được xem tài liệu này, vốn chưa được chính phủ nào công bố. Hãng thông tấn của Anh đã có thể xác minh nội dung của tài liệu với một nguồn tin am tường phản ứng của Hoa Kỳ.
“Đúng là (Bộ Quốc phòng) đã đưa thông tin đến cho người Philippines rằng phải đặt câu hỏi về tính an toàn và hiệu quả của Sinovac”, theo tài liệu, trong đó có tham chiếu thông tin được gửi từ Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ tới Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Philippines. Theo tài liệu, Lầu Năm Góc cũng thừa nhận rằng họ đã “có một số sai lầm trong thông điệp liên quan đến COVID” nhưng đảm bảo với Philippines rằng quân đội “đã cải thiện đáng kể khả năng giám sát và trách nhiệm giải trình đối với các hoạt động thông tin” kể từ năm 2022.
Việc Hoa Kỳ thừa nhận diễn ra sau cuộc điều tra của Reuters vào ngày 14/6, tiết lộ cách Lầu Năm Góc tiến hành một hoạt động tâm lý bí mật nhằm làm mất uy tín vaccine Trung Quốc và các viện trợ COVID khác vào năm 2020 và 2021, khi đại dịch đang ở đỉnh điểm. Sau cuộc điều tra của Reuters, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Philippines đã mở phiên điều trần về vấn đề này và yêu cầu phản hồi từ Hoa Kỳ.
Theo tài liệu ngày 25/6, các quan chức Lầu Năm Góc kết luận rằng chiến dịch chống vaccine của họ “không phù hợp với các ưu tiên của chúng tôi”. Tài liệu cho biết quân đội Hoa Kỳ đã nói với các quan chức Philippines rằng các điệp viên “đã ngừng truyền bá thông điệp liên quan đến COVID liên quan đến nguồn gốc COVID-19 và vaccine COVID-19 vào tháng 8/2021”.
Các bộ quốc phòng và ngoại giao của Philippines không trả lời yêu cầu bình luận về việc quân đội Hoa Kỳ thừa nhận rằng họ đã điều hành chương trình tuyên truyền. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã giới thiệu Reuters đến Bộ Quốc phòng để xin bình luận. Người phát ngôn của Lầu Năm Góc Pete Nguyen từ chối xác nhận phản hồi của Hoa Kỳ được trích dẫn trong tài liệu. Nhưng ông thừa nhận Lầu Năm Góc đã phân phối “nội dung trên mạng xã hội về tính an toàn và hiệu quả của Sinovac”.
Vào thời điểm Lầu Năm Góc phát động chiến dịch của mình, các quan chức an ninh quốc gia ở Washington lo ngại rằng Trung Quốc đang lợi dụng đại dịch để đàm phán các thỏa thuận địa chính trị quan trọng và phá hoại các liên minh của Hoa Kỳ trên trường quốc tế bằng cách gửi viện trợ cho Philippines và các quốc gia khác.
Hoạt động tâm lý bí mật mà Reuters phát hiện không chỉ giới hạn ở Philippines. Nó cũng nhắm mục tiêu vào các nước đang phát triển trên khắp Trung Á, Trung Đông và Đông Nam Á vào năm 2020 và 2021. Philippines và các quốc gia khác vào thời điểm đó phụ thuộc rất nhiều vào Sinvoac của Trung Quốc trong việc tiêm chủng cho người dân của họ chống lại loại virus chết người này.
Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Philippines là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi virus corona. Đến năm 2024, COVID đã giết chết gần 67.000 người Philippines và số ca nhiễm ở đó đã lên tới hơn 4 triệu, theo dữ liệu của Tổ chức Y tế Thế giới.
Reuters phát hiện ra rằng Hoa Kỳ đã hợp tác với một nhóm các nhà thầu quốc phòng và các đối tác phi quân sự khác để sử dụng mạng lưới bot trực tuyến và các tài khoản mạng xã hội giả mạo khác để gây ảnh hưởng đến dân chúng ở nước ngoài. Hãng thông tấn này đã xác định được một mạng lưới gồm hàng trăm tài khoản giả trên X, trước đây là Twitter, rất giống với mô tả được chia sẻ bởi các cựu quan chức quân đội Hoa Kỳ am tường hoạt động ở Philippines. Khi Reuters hỏi X về các tài khoản, công ty truyền thông xã hội đã xóa các hồ sơ sau khi tự xác định rằng chúng là một phần của chiến dịch bot được phối hợp. Bài báo của Reuters đã giới thiệu một số bài đăng này như là những ví dụ về thông điệp.
Người phát ngôn của Lầu Năm Góc Nguyen cho biết một cuộc đánh giá ban đầu của Bộ Quốc phòng vào tháng trước “phát hiện ra rằng quân đội Hoa Kỳ không chịu trách nhiệm về nội dung truyền thông xã hội gây rắc rối liên quan đến Philippines” được trích dẫn trong báo cáo của Reuters. Khi được hỏi liệu các tài khoản truyền thông xã hội có những bài đăng cụ thể đó có được xử lý bởi các nhà thầu hay các đối tác phi quân sự khác làm việc thay mặt cho chính phủ Hoa Kỳ hay không, ônng Nguyen từ chối trả lời. Ông cũng từ chối trả lời các câu hỏi về các nỗ lực tuyên truyền chống vaccine của quân đội Hoa Kỳ trên khắp Trung Á và Trung Đông.
Khi tiết lộ chiến dịch tuyên truyền chống vaccine của Lầu Năm Góc, Reuters đã phỏng vấn hơn hai chục quan chức Hoa Kỳ hiện tại và trước đây, các nhà thầu quân sự, nhà phân tích truyền thông xã hội, nhà nghiên cứu học thuật và chuyên gia y tế công cộng. Các chuyên gia y tế gọi chiến dịch tuyên truyền này là không thể biện minh, nói rằng nó gây nguy hiểm cho tính mạng của những người vô tội.
Trong một tuyên bố với giới truyền thông Trung Quốc sau cuộc điều tra của Reuters vào tháng 6, một phát ngôn viên của Sinovac đã chỉ trích quân đội Hoa Kỳ. “Việc kỳ thị tiêm chủng sẽ dẫn đến một loạt hậu quả, chẳng hạn như tỷ lệ tiêm chủng thấp hơn, sự bùng phát và lây lan của bệnh tật, sự hoảng loạn và bất an trong xã hội, cũng như các cuộc khủng hoảng niềm tin vào khoa học và sức khỏe cộng đồng”, phát ngôn viên của Sinovac, Yuan Youwei, nói.
Cuộc điều tra của Reuters đã thúc đẩy một cuộc điều tra của Thượng viện tại Philippines do Thượng nghị sĩ Imee Marcos, người đứng đầu Ủy ban Đối ngoại, dẫn đầu. Tại phiên điều trần vào ngày 25/6,bà Marcos mô tả chiến dịch quân sự của Hoa Kỳ là “xấu xa, độc ác, nguy hiểm, phi đạo đức”. Bà đặt câu hỏi liệu nó có vi phạm luật pháp quốc tế hay không và tự hỏi liệu Philippines có bất kỳ biện pháp pháp lý nào hay không.