Quan hệ Mỹ-Trung được thử thách trong năm thứ 2 TT Obama tại chức

<!-- IMAGE -->

Trong thời gian một năm trên cương vị Tổng thống, ông Obama đã cố gắng vượt bậc để xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc và đi thăm các quốc gia Châu Á vào tháng 11 năm ngoái. Tuy nhiên tiếp theo sau sự không đồng thuận của công luận tại hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu tại Copenhagen vào tháng 12 và sự bất bình của Trung Quốc đối với việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan, các tranh chấp lại một lần nữa đe dọa che mờ những thiện chí lúc ban đầu. Thông tín viên Stephanie Ho tường trình từ Bắc Kinh.

Một điểm nổi bật trong chuyến viếng thăm Trung Quốc của Tổng thống Barack Obama là cuộc gặp gỡ với các sinh viên đại học tại Thượng Hải. Diễn đàn này là một gặp gỡ công cộng không được dàn xếp trước trong chuyến đi này của ông Obama.

Tổng thống Obama nói: "Ngày hôm nay chúng ta có được mối quan hệ tích cực, xây dựng và hiểu biết, mở ngỏ cho sự hợp tác trên những lãnh vực toàn cầu chính yếu của thời đại chúng ta như vấn đề phục hồi kinh tế, và phát triển năng lượng sạch, ngăn chận sự bành trướng của vũ khí hạt nhân và biến đổi khí hậu, thăng tiến hòa bình ở Châu Á và trên toàn thế giới."

Chuyến viếng thăm 3 ngày của Tổng thống Obama tại Bắc Kinh phần lớn bao gồm những cuộc họp song phương, và tham quan. Tổng thống Obama và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào xuất hiện trước các phóng viên chỉ có một lần. Cả hai đọc những lời tuyên bố soạn sẵn nhưng không trả lời câu hỏi nào.

Một vài người tại Mỹ chỉ trích gay gắt chuyến đi Trung Quốc của Tổng thống Barack Obama nói rằng ông bỏ qua chuyện nhân quyền. Người khác cho rằng ông đã bị Trung Quốc, quốc gia cho Hoa Kỳ vay nhiều nhất, kiềm chế một cách chặt chẽ.

Một số nhà phân tích có nhận xét là những chỉ trích này không công bằng. Giáo sư Zhu Feng chuyên nghiên cứu về các vấn đề quốc tế của trường đại học Bắc Kinh nói là Trung Quốc cảm thấy bị đánh lừa về những vấn đề Trung Quốc cho là quan trọng như Đài Loan chẳng hạn.

Giáo sư Zhu Feng nói: "Vấn đề lớn nhất trong quan hệ Mỹ-Trung là nếu Mỹ cần sự hợp tác của Trung Quốc, Mỹ cần phải cải thiện việc đối xử với Trung Quốc. Vấn đề là Hoa Kỳ không thay đổi chính sách đã kéo dài 30 năm nay về việc bán vũ khí cho Đài Loan."

Đối với chính quyền Obama, những vấn đề quan trọng nhất bao gồm những mối quan tâm toàn cầu như Iran và Bắc Triều Tiên chẳng hạn hay những vấn đề kinh tế như là những xích mích về mâu dịch và tiền tệ, biến đổi khí hậu, tự do ngôn luận và nhân quyền.

Ông Jon Huntsman, đại sứ Hoa Kỳ tại Trung Quốc cho biết là Tổng thống Obama xem sự cộng tác của Trung Quốc là thiết yếu trong việc giải quyết những vấn đề quốc tế.

Ông Huntsman nói: "Ngay từ lúc đầu đã có sự định nghĩa rõ ràng về mối liên hệ Mỹ-Trung chung quanh sự cộng tác toàn cầu. Bởi vì Tổng thống Obama hiểu một cách đúng đắn là nếu Hoa Kỳ và Trung Quốc không cùng nhau giải quyết những vấn đề cấp bách thì không ai có thể làm được."

Đại sứ Huntsman nói là hai quốc gia vẫn tiếp tục có những bất đồng. Và không khí giữ hai nước đôi lúc có những thử thách nhưng sự lành mạnh trong quan hệ giữa hai nước sẽ đặt căn bản trên việc hai nước có thể giữ để khỏi đi trệch hướng vì những tranh chấp hay không.