Australia ngày thứ Hai 25/6 cho biết sẽ thương thuyết về một hiệp ước an ninh với Vanuatu, vài tuần sau khi Thủ tướng Australia cảnh báo Trung Quốc về việc nước này xây dựng một căn cứ quân sự trên đảo quốc nam Thái Bình Dương.
Thủ tướng Malcolm Turnbull loan báo về những cuộc thương thuyết trong chuyến viếng thăm Hạ viện Australia của Thủ tướng Vanuatu Charlot Salwai Tabimasmas.
Ông Turnbull nói ông và Thủ tướng Salwai đã củng cố sự cam kết về một đối tác kinh tế và an ninh sâu rộng và lâu dài.
Phát ngôn viên chính phủ Vanuatu không tức thời trả lời yêu cầu bình luận ngày thứ Hai 25/6.
Vào tháng 5 năm nay, Trung Quốc và Vanuatu bác bỏ các bản tin của truyền thông cho rằng Trung Quốc đã tiếp cận cựu thuộc địa chung của Anh và Pháp, với dân số 280.000 người, về việc xây dựng một căn cứ quân sự thường trực tại Nam Thái Bình Dương.
Căn cứ quân sự bí mật của Trung Quốc tại Vanuatu có thể là một trạm theo dõi không gian.
Thủ tướng Turnbull nói vào lúc đó là Australia “sẽ quan tâm sâu sắc đến việc thiết lập bất cứ căn cứ quân sự nước ngoài nào trên những đảo quốc ở Thái Bình Dương và là nước láng giềng của chúng ta.”
Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern nói nước bà “có lập trường mạnh mẽ tại Thái Bình Dương chống lại việc quân sự hóa.”
Bộ trưởng Hạ tầng cơ sở Vanuatu Jotham Napat tuần trước nói Thủ tướng Salwai sẽ dùng chuyến đi thăm Australia để yêu cầu ông Turnbull giúp trả chi phía đường cáp viễn thông tốc độ cao từ Sydney đến Vanuatu.
Australia tăng cường viện trợ để chiếm sự ủng hộ của các nước tại Thái Bình Dương giữa lúc ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng tại vùng này.
Yêu cầu này được đưa ra sau khi chính phủ Australia loan báo trong tuần trước là sẽ trả hầu hết số tiền 101 triệu đô la để thiết lập một đường dây cáp dưới biển cho các nước láng giềng Papua New Guinea và quần đảo Solomon.