Bỏ câu hỏi về quốc tịch trong kiểm kê, nhưng TT Trump không bỏ cuộc

TT Donald Trump với BT Thương mại Wilbur Ross (trái) và BT Tư pháp Bill Barr (phải) khi ông loan báo sẽ cho khai thác các kho dữ liệu chính phủ để đếm người không có quốc tịch Mỹ. Washington 11/7/2019. REUTERS/Carlos Barria

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã từ bỏ nỗ lực nhằm thêm một câu hỏi về quốc tịch vào cuộc kiểm kê dân số 2020, nhưng ông nhấn mạnh rằng ông không bỏ cuộc và sẽ tiếp tục đấu tranh để đếm xem có bao nhiêu người không có quốc tịch Mỹ đang sinh sống ở Hoa Kỳ. Ông Trump hạ lệnh cho các cơ quan chính phủ khai thác những kho dữ liệu có trong tay để tìm cho ra các thông tin đó.

Cố gắng của ông Trump đặt thêm một câu hỏi về quốc tịch vào bảng câu hỏi đã bị chặn lại cách đây hai tuần khi Tòa án Tối cao ra phán quyết chống chính phủ Trump, vốn lập luận rằng các dữ kiện mới vê quốc tịch sẽ giúp thi hành tốt hơn Đạo luật về Quyền bầu cử, vốn bảo vệ quyền của các nhóm thiểu số.

Những người chống đối nói câu hỏi phụ trội phân biệt đối xử đối với các thiểu số sắc tộc, và có mục đích trao cho phe Cộng hoà một lợi thế bất công trong các cuộc bầu cử, bằng cách hạ thấp số người trả lời kiểm kê từ những khu vực có khuynh hướng bầu cho Đảng Dân chủ.

Ông Trump, người của Đảng Cộng hoà, và các ủng hộ viên nói tìm hiểu xem có bao nhiêu người không có quốc tịch Mỹ sinh sống ở Hoa Kỳ là điều hợp lý.

Phát biểu tại Vườn Hồng Toà Bạch Ốc hôm thứ Năm, ông Trump nói:

“Chúng tôi sẽ sử dụng các kho dữ liệu bao la của chính phủ liên bang để có được một cuộc kiểm kê đầy đủ và chính xác về thành phần không có quốc tịch tại Hoa Kỳ, kể cả các kho dữ liệu trực thuộc Bộ An ninh Nội địa và Bộ An sinh Xã hội. Chúng ta có vô số thông tin trong các cơ quan bộ sở chính phủ.”

Ông tuyên bố sẽ không từ bỏ bất cứ nỗ lực nào, và quyết tâm không bỏ cuộc.

Tuy nhiên chính quyền Tổng thống Trump sẽ đối mặt với nhiều thách thức pháp lý trong thời gian tới, bởi vì Hiến pháp Hoa Kỳ ghi rõ rằng phải kiểm kê mỗi người sinh sống trên đất Mỹ để xác định mỗi tiểu bang được đại diện đầy đủ tại quốc hội, và điều đó được thực hiện mỗi 10 năm một lần qua cuộc kiểm kê dân số, chứ không qua bất cứ phương tiện nào khác.

Ông Michael Waldman, Chủ tịch Trung tâm Brennan vì Công lý, một viện nghiên cứu luật pháp và chính sách tại trường Luật Đại học New York, nói:
“Chúng tôi sẽ mạnh mẽ thách thức bất cứ cố gắng nào nhằm thao túng các dữ liệu kiểm kê cho các phương pháp tái phân bố bất hợp hiến.”

Ông Waldman nói nhóm của ông cũng sẽ thách thức “bất kỳ động thái nào của chính phủ vi phạm những quy định rõ rệt và mạnh mẽ bảo vệ quyền riêng tư của người trả lời kiểm kê, kể cả quy định nghiêm cấm sử dụng các dữ liệu cá nhân trong cuộc kiểm kê cho các hoạt động thi hành luật di trú.”

Tổng thống Trump vẫn đặt nặng chính sách cứng rắn về di trú trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông cũng như trong chiến dịch vận động tranh cử của ông năm 2020, nói ông hạ lệnh cho mọi cơ quan chính phủ phải cung cấp cho Bộ Thương mại cả những thông tin được yêu cầu liên quan tới những công dân Mỹ và những người không có quốc tịch. Phòng Kiểm tra Dân số là một phần trực thuộc Bộ Thương mại Hoa Kỳ.