Canada tái tục thương thuyết để lưu lại NAFTA

Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo, Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer trong cuộc họp báo chung kết thúc vòng đàm phán thứ bảy của NAFTA tại Mexico City, ngày 5/3/2018.

Trưởng đoàn thương thuyết Canada ngày 28/8 cùng với người tương nhiệm Hoa Kỳ và Mexico tham dự các cuộc thảo luận tại Washington để lưu lại trong hiệp ước Thương mại Bắc Mỹ gồm ba bên trong lúc các giới chức Hoa Kỳ bày tỏ lạc quan đây là một thỏa thuận có thể đạt được trong tuần này.

Ottawa đang chịu áp lực để chấp thuận những điều khỏan mới về buôn bán ô tô và những qui định để giải quyết tranh chấp sau khi Hoa Kỳ và Mexico ngày 27/8 đồng ý về NAFTA.

Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland tái tham dự các cuộc thảo luận đã kéo dài một năm nay sau khi đã gián đoạn vài tuần lễ trong lúc Hoa Kỳ và Mexico san bằng được những bất đồng trong việc tái thương thuyết hiệp ước có từ 24 năm nay.

Bộ trưởng Tài chánh Hoa Kỳ Steven Mnuchin nói với đài CNBC ngày 28/8 là ông tin Hoa Kỳ có thể đạt được một thỏa thuận thương mại với Canada trong tuần này.

Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Luis Videgaray hôm 28/8 cho biết ba bên sẽ làm việc để đạt được một thỏa thuận. Ông nói “Chúng tôi đang dành nhiều thì giờ để thảo luận với Canada.”

Các cuộc thương thuyết giữa 3 đối tác mà mậu dịch hỗ tương lên đến hơn 1.000 tỉ đô la mỗi năm đã kéo dài hơn một năm, tạo áp lực lên đồng peso của Mexico và đồng đô la Canada. Cả hai đồng tiền này lên giá so với đồng đô la Mỹ vào ngày 27/8 nhưng đồng peso lại sụt giá vào ngày 28/8.

Một điểm nóng đối với Canada là nỗ lực của Mỹ bãi bỏ chương 19 về cơ chế giải quyết tranh chấp gây trở ngại cho Hoa Kỳ trong việc theo đuổi các vụ kiện chống phá giá và chống trợ cấp.

Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer ngày 27/8 nói Mexico đã đồng ý bãi bỏ chương 19 nhưng Canada mạnh mẽ chống lại việc này.

Ông Trump đã đe dọa vẫn có thể áp đặt thuế nhập khẩu lên ô tô của Canada nếu Canada không theo gương nước láng giềng. Ông Trump nói ông hy vọng Canada nhượng bộ đối với việc bảo vệ các sản phẩm sữa của Canada.

Ngày 28/8, ông Mnuchin nói nếu không đạt được thỏa thuận với Canada, Hoa Kỳ vẫn tiến hành một thỏa thuận thương mại riêng biệt với Mexico. Chính phủ Mexico cũng có lập trường như vậy dù Mexico nói vẫn muốn có một thỏa thuận ba bên.

Phía Canada nói họ chỉ ký hiệp ước mới nếu có lợi cho họ.

Nếu những cuộc thảo luận với Canada không kết thúc vào cuối tuần này, ông Trump dự trù thông báo với Quốc hội là ông đã đạt được thỏa thuận với Mexico, nhưng vẫn để ngỏ cho Canada gia nhập, theo lời ông Lighthizer hôm 27/8.

Tòa Bạch Ốc cho hay ông Trump sẽ ký thỏa thuận với Mexico trong vòng 90 ngày.