Chia rẽ chính trị ở Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng vì vấn đề Syria

  • Dorian Jones

Xe tải chở hàng của Thổ Nhĩ Kỳ tại cửa khẩu biên giới Cilvegozu thuộc tỉnh Hatay giáp ranh với Syria.

Cảnh sát và công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ đang tranh cãi với chính phủ về việc chặn bắt những chuyến hàng chở vũ khí tới Syria. Theo tường thuật của thông tín viên Dorian Jones của đài VOA ở Istanbul, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng nhân viên công lực không có quyền hạn trong vấn đề này.

Trong vài tuần qua, các công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn bắt nhiều chiếc xe tải của Lực lượng Tình báo Thổ Nhĩ Kỳ mà họ nghi là chở vũ khí cho các nhóm Hồi giáo quá khích ở Syria.

Nhà phân tích Sinan Ulgen, học giả thỉnh giảng của Quỹ Carnegie Âu châu, cho biết những vụ chặn bắt này là một dấu hiệu cho thấy sự chia rẽ ngày càng lớn bên trong Thổ Nhĩ Kỳ về chính sách của chính phủ đối với vấn đề Syria.

"Sự tiết lộ tình báo này được cung cấp cho công tố viên Thổ Nhĩ Kỳ, là người đã quyết định chặn chiếc xe tải này. Nhưng hiển nhiên, đây là một vấn đề nhạy cảm và nó cho thấy, không giống như những lần trước, là lúc mà sự bất đồng chỉ giới hạn trong lãnh vực ngôn từ, lần này sự bất đồng đã bắt đầu lan tới mức của những hoạt động thực tế."

Chính phủ nhất mực nói rằng những chiếc xe tải đó chỉ chở hàng cứu trợ. Nhưng các đảng đối lập không đồng ý và đòi được biết tại sao nhân viên công lực không được khám xét các xe này.

Phát ngôn viên của đảng AK đương quyền, ông Huseyin Celik, đả kích các công tố viên tìm cách khám xét những chiếc xe tải.

"Chiếc xe của Lực lượng Tình báo chở những thứ gì là việc mà người khác không ai được quyền hỏi tới. Những công tố viên nào chặn bắt những xe này sẽ bị buộc phải chịu trách nhiệm."

Truyền thông thân chính phủ tố cáo những người ủng hộ giáo sĩ Fetullah Gulen của phe Hồi giáo trong hàng ngũ cảnh sát và tòa án đứng dàng sau việc chặn bắt xe tải.

Thủ tướng Recep Tayyip Erdogan chỉ trích những người ủng hộ ông Gulen về việc thực hiện một loạt những cuộc điều tra tham nhũng cấp cao hồi tháng trước. Ông Gulen và ông Erdogan có thời là đồng minh thân thiết, nhưng giờ đây đã bất hòa với nhau.

Các nhà quan sát cho biết các đồng minh phương Tây của Thổ Nhĩ Kỳ ngaỳ càng lo ngại về lập trường của Ankara đối với các nhóm Hồi giáo quá khích đang chiến đấu chống lại chế độ Syria. Thổ Nhĩ Kỳ nhất mực nói rằng họ chỉ ủng hộ cho Đội quân Syria Tự do.

Tuy nhiên, nhà phân tích Cengiz Aktar, thuộc Diễn đàn Chính sách Istanbul, sự theo dõi chặt chẽ làm cho Ankara tức giận. Ông nói thêm như sau.

"Đây thật là một việc gây bực dọc trong lúc hội nghị hòa bình Geneve Hai dang diễn ra tại Montreux. Nó làm cho những tuyên bố của Thổ Nhĩ Kỳ trở nên ít đáng tin hơn khi chúng ta nói tới việc can dự vào công việc nội bộ của Syria."

Trong những phát biểu khai mạc tại Montreux, các vị ngoại trưởng của Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã mạnh mẽ đả kích nhau vì những tố cáo cho rằng Ankara vũ trang cho các phần tử Hồi giáo quá khích và phe Thánh chiến Hồi giáo ở Syria. Các nhà quan sát cho rằng các đồng minh Tây phương của Thổ Nhĩ Kỳ cũng có những mối quan tâm như vậy.