Double negatives theo định nghĩa là một câu trong đó hai từ PHỦ ÐỊNH được dùng mà chỉ cần một từ theo đúng văn phạm.
Thí dụ trong câu: *I don’t want nobody to help me. Lẽ ra phải viết: I don’t want anybody to help me hay I want NOBODY to help me. (Tôi không cần ai giúp tôi cả.) Xưa thời Chaucer (người viết The Canterbury Tales, 1342-1400) và William Shakespeare (1564-1616) có dùng phủ định kép để nhấn mạnh.
Ngày nay, lối nói hay viết này ta thấy trong câu *I didn’t see nothing. (Lẽ ra phải viết I didn’t see anything hay I saw nothing.)
Ngoại trừ trong lời ca của những bản nhạc, hay vở kịch, hay lời đối thoại của các nhân vật trong một cuốn tiểu thuyết - những câu như *I didn’t see nothing coi như không chuẩn (non-standard). [“A man alone ain’t got no chance” – Ernest Hemingway. Henry Morgan’s dying words in To Have and Have Not.]
Tương tự, nếu ta muốn nói câu: Tôi không nghe thấy bạn nói gì, thì ta có thể nói: I can hardly hear you. [Không nói: *I didn’t hardly hear you.]
Tuy nhiên, trong lúc hành văn, ta vẫn thấy những thí dụ dùng double hay multiple negatives.
- Trong câu “Không ai nghĩ vậy, ngay cả bạn.” *No one thought so, even you. Câu này sai. Tại sao? Muốn đúng văn phạm, ta viết: No one thought so, not even you.
- Một thí dụ khác: I shouldn’t be surprised if it didn’t rain. Câu này ngụ ý=I expect it to rain. Ở đây trong mệnh đề chính có một phủ định (shouldn’t); ở mệnh đề phụ có một phủ định (didn’t rain).
Negative + negative = positive
- Nobody does not believe=không ai không tin, một cách viết nhấn mạnh và lối nói của everybody believes=mọi người đều tin.
- I am not unhappy=I am happy.
- A not infrequent visitor=người khách thăm viếng không bất thường (có thể là thăm viếng ít thường xuyên hơn là a frequent visitor)
- That person is not unfamiliar to me=that person is familiar to me. Ðây là một lối «nói giảm» mà khoa tu từ gọi là litotes.
Nhận xét: Những chữ phủ định như nobody, nothing, never trong đó đã có ý nghĩa phủ định nên tránh dùng NOT kèm theo.
- Tell them nothing=Do not tell them anything (Ðừng nói gì hết.)
- Nothing matters now—everything is finished=Bây giờ không còn gì là quan trọng—Xong hết rồi [Nhận xét: chủ từ nothing theo sau bởi động từ matters ngôi thứ ba số ít.)
Tương tự, nobody đi theo bởi động từ ở ngôi thứ ba số ít. Nobody knows the answer=Không ai biết trả lời.
I opened the door, but I couldn’t see anybody. (Chớ nói: I couldn’t see no one. Nhưng có thể nói: but I could see nobody.)
Your suggestion won’t help either of us=Your suggestion helps neither of us. (Ðề nghị của bạn chẳng giúp gì cho hai đứa chúng tôi.)
(Còn tiếp)
Xin tham khảo bài Hỏi đáp Anh ngữ: Cấu trúc 'không thể không'
* Quý vị muốn nêu câu hỏi/ ý kiến/ thắc mắc, xin vui lòng vào trang Hỏi đáp Anh ngữ của đài VOA để biết thêm chi tiết.