Iran tuyên bố uranium đã được tinh chế ở mức cao hơn

  • Elizabeth Arrott
Tổng thống Iran nói với đám đông tụ tập để kỷ niệm cuộc Cách mạng Hồi giáo rằng Iran đã chế tạo được mẻ đầu tiên chất uranium được tinh chế ở mức cao hơn. Theo bài tường thuật của thông tín viên VOA Elizabeth Arrott từ Cairo, có nhiều phần chắc thông báo này sẽ khơi ra thêm những lời chỉ trích từ nước ngoài, trong khi các lễ lạc mừng ngày kỷ niệm đã bị chống đối ngay trong nước.

Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad cho hay các nhà khoa học đã tinh chế một mẻ uranium đến mức 20%, một mức cần thiết để chế tạo nguyên liệu cho một lò phản ứng khảo cứu của Iran.

Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế IAEA không thể xác nhận ngay thông báo này. Iran nói các thanh sát viên IAEA đã theo dõi tiến trình mà họ nói là tiến hành hôm thứ ba.

Tiến trình trong hai ngày này có phần chắc sẽ nêu lên những nghi hoặc trong giới kỹ sư Tây phương, những người cho rằng Iran sẽ cần đến một sự tái sắp xếp đáng kể các khả năng chế biến của họ.

Nhưng thời điểm đã định này cho phép ông Ahmadinejad đưa thêm thành tích đó vào danh sách các thành tích mà ông ca ngợi với những đám đông khổng lồ tại Tehran tụ tập để đánh dấu ngày kỷ niệm.

Hàng trăm ngàn nguời đã đến dự các cuộc tụ tập khắp nước để kỷ niệm 31 năm ngày Cách mạng Hồi giáo 1979.

Một số cuộc biểu tình ủng hộ chính phủ đã được dùng để lên án các nước thù địch lâu đời là Anh và Hoa Kỳ.

Những người biểu tình đối lập đã tìm cách tổ chức các cuộc tụ tập riêng của họ, nhưng có tin nói rằng họ đã vấp phải hơi cay mắt, súng bắn chỉ thiên và những vụ bắt giữ. Một website ủng hộ cải cách nói rằng người cháu gái của cha đẻ nước Cộng hoà Ayatollah Ruhollah Khomeini, đã bị bắt giữ trong một thời gian ngắn.

Chính phủ đã cảnh báo sẽ không dung thứ bất kỳ cuộc biểu tình chống biểu tình nào, đã nổi lên sau khi ông Ahmadinejad tái đắc cử trong cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi năm ngoái.

Giới lãnh đạo Iran đã bị quốc tế chỉ trích về vụ trấn át phe đối lập, cũng như chương trình hạt nhân của họ. Chính phủ nói tình hình bất ổn đã bị khích động bởi các lực lượng nước ngoài, và bênh vực việc tinh chế uranium của họ là chỉ phục vụ cho mục đích dân sự.

Các quốc gia phương Tây tức giận vì Tehran đã bác bỏ một thỏa thuận của Liên Hiệp Quốc là đưa uranium ra nước ngoài tinh chế, mà người ta cho là có thể có tác dụng trì hoãn bất kỳ mưu toan nào của Iran nhằm thủ đắc vũ khí hạt nhân.