Nhà lãnh đạo Hồng Kông Carrie Lam hôm thứ Tư 4/9 loan báo chính thức rút dự luật dẫn độ gây nhiều tranh cãi đã đẩy thành phố do Trung Quốc cai trị vào cuộc khủng hoảng chính trị tệ hại nhất tính từ nhiều thập niên nay, hãng tin Reuters tường thuật.
Dự luật mà nếu được thi hành sẽ cho phép dẫn độ tội phạm sang Hoa Lục để bị xét xử tại các tòa án do Đảng Cộng sản kiểm soát, đã khơi dậy làn sóng phản đối dẫn tới bất ổn, đặt ra thách thức lớn nhất đối với lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình kể từ khi ông lên nắm quyền vào năm 2012.
Theo đài CNN, động thái này nhượng bộ một trong 5 đòi hỏi cơ bản của những người biểu tình, đánh dấu một sự lật ngược đầy kịch tính đối với Trưởng đặc khu Hồng Kông Carrie Lam, sau nhiều tháng bà kiên quyết từ chối rút dự luật.
Trong một tuyên bố qua video phổ biến vào đêm thứ Tư 4/9, giờ Hồng Kông, bà Lam nói:
“Chúng ta phải tìm những cách để giải quyết bất bình trong xã hội, và tìm ra những giải pháp. Sau hơn hai tháng bất ổn xã hội, điều đã rõ ràng đối với nhiều người, là nỗi bất bình đã vượt xa phạm vi của dự luật.”
Mặc dù vậy, bà Lam từ chối, không nhượng bộ 4 yêu cầu khác của người biểu tình, đòi nhiều quyền dân chủ hơn cho Hồng Kông và một ủy ban độc lập để điều tra lối hành xử của cảnh sát. Thay vào đó bà Lam nói tất cả các cuộc điều tra sẽ được thực hiện qua trung gian của Hội đồng Khiếu nại Cảnh sát Độc lập (IPCC) hiện có.
Theo CNN thay vào đó, bà loan báo bổ nhiệm hai thành viên mới vào IPCC, một cựu thẩm phán và một cựu Giám Đốc Sở Giáo dục. Bà nói: “Hãy thay thế tranh chấp bằng đối thoại, và hãy tìm ra các giải pháp.”
Hồi tháng Sáu, bà Lam đã đình chỉ dự luật dẫn độ sau khi hơn 1 triệu người biểu tình chống đối dự luật này. Nhưng tạm thời đình chỉ dự luật không thỏa mãn người biểu tình đòi hỏi phải hoàn toàn bãi bỏ, rút dự luật, vì làm như vậy thì chính quyền sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nếu muốn đẩy nhanh thành luật trong tương lai, bởi vì một dự luật đã chính thức rút lại sẽ phải bắt đầu tiến trình pháp lý ngay từ đầu.
...tuyên bố của bà Lam hoàn toàn xa rời với thực tế - Bà cần giải quyết tất cả 5 Yêu Cầu: Ngưng truy tố, ngưng gọi người biểu tình là những kẻ bạo loạn, tiến hành điều tra cảnh sát một cách độc lập, và Bầu cử Tự do!” ...Nhà hoạt động Joshua Wong, cựu lãnh đạo Phong trào Dù Vàng
Nhà lập pháp thân Bắc Kinh Michael Tien nói quyết định của bà Lam, chính thức rút dự luật dẫn độ, có thể sẽ không thỏa mãn sự giận dữ của những ngời biểu tình.
Nhà hoạt động Joshua Wong viết trên Twitter:
“Việc bà Lam liên tiếp tỏ ra không thấu hiểu tình hình đã khiến tuyên bố của bà hoàn toàn xa rời với thực tế - Bà cần giải quyết tất cả 5 Yêu Cầu: Ngưng truy tố, ngưng gọi chúng tôi là những kẻ bạo loạn, tiến hành điều tra cảnh sát một cách độc lập, và Bầu cử Tự do!”
Trước đó, bà Lam phủ nhận đã đề nghị từ chức về cách xử lý cuộc khủng hoảng trong một cuộc gặp gỡ với giới lãnh đạo doanh nghiệp bị rò rỉ cho hãng tin Reuters. Trong một đoạn thâu âm, người ta nghe bà Lam nói bà đã từ chức “nếu tôi có lựa chọn đó.”
Với quyết định chính thức rút dự luật dẫn độ, bà Lam hy vọng có thể chặn lại các cuộc biểu tình trong thời gian dẫn tới ngày lễ Quốc Khánh 1/10, đánh đấu 70 năm thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc.