Chính quyền Mỹ trong tuần này sẽ công bố một danh sách các mặt hàng công nghệ tiên tiến Trung Quốc chịu thuế nhập khẩu để trừng phạt Bắc Kinh về chính sách chuyển giao công nghệ, một động thái sẽ gây căng thẳng trong thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Thuế quan Mỹ đánh vào các mặt hàng nhập khẩu hàng năm trị giá từ 50 đến 60 tỉ đô la dự kiến nhắm vào các sản phẩm hưởng lợi từ chương trình phát triển công nghiệp của Bắc Kinh mang tên ‘Made in China 2025” . Tuy nhiên, có thể phải mất trên hai tháng trước khi chính sách thuế nhập khẩu có hiệu lực, các giới chức chính quyền Trump cho biết.
Trước ngày 6/4, Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ phải công bố danh sách các sản phẩm của Trung Quốc theo tuyên bố về thuế quan của Tổng thống Trump ký ngày 22/3.
Các mức thuế này nhằm buộc chính phủ Trung Quốc phải thay đổi những chính sách mà Đại diện Thương mại Hoa Kỳ nói là kết quả của việc chuyển giao “phi kinh tế” tài sản trí tuệ của Mỹ cho các công ty Trung Quốc.
Cuộc điều tra “Điều khoản 301” của cơ quan vừa kể cho phép đánh thuế với những cáo buộc rằng Trung Quốc đã mưu tìm một cách có hệ thống thủ đắc tài sản trí tuệ của Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp qua những đòi hỏi về liên doanh, những qui định cấp phép không công bằng, các thương vụ mua lại các công ty công nghệ Mỹ bằng tiền tài trợ của nhà nước và đánh cắp một cách lộ liễu.
Trung Quốc phủ nhận việc luật lệ của nước này đòi hỏi chuyển giao công nghệ và đe dọa trả đũa chống lại bất cứ thuế quan nào của Mỹ bằng những chế tài thương mại của riêng họ, có thể nhằm vào các mặt hàng của Mỹ như đậu nành, máy bay hay trang cụ nặng.
Ngày Chủ Nhật 1/4, Bắc Kinh áp đặt thêm thuế quan lên đến 25% lên 128 sản phẩm Hoa Kỳ trong đó có thịt heo đông lạnh, cũng như rượu vang và một vài loại trái cây và hạt để đáp trả thuế quan cao đối với nhôm và thép nhập khẩu được chính quyền ông Trump loan báo trong tháng qua.
Càng ngày càng có nhiều quan ngại rằng hai nước có thể lâm vào một cuộc chiến tranh thương mại phá hoại sự tăng trưởng toàn cầu.
Cố vấn thương mại Tòa Bạch Ốc, Peter Navarro, tuần trước tuyên bố là thuế quan theo Điều khoản 301 sẽ chú trọng vào những ngành công nghiệp Trung Quốc hưởng lợi từ kế hoạch “Made in China 2015” vốn muốn thay thế hàng nhập khẩu công nghệ hiện đại bằng các sản phẩm trong nước.
Chương trình 2025 do nhà nước chỉ đạo nhắm vào 10 ngành công nghiệp chiến lược: công nghệ thông tin tiên tiến, rô-bốt, máy bay, đóng tàu và kỹ thuật biển, trang bị đường ray tiên tiến, xe năng lượng mới, trang bị phát điện, máy móc nông nghiệp, dược phẩm và các chất liệu tiên tiến.
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer khẳng định gìn giữ công nghệ hiện đại của Hoa Kỳ là “tương lai kinh tế Mỹ.”
Danh sách thuế quan dành cho hàng Trung Quốc có thể bao gồm hàng hóa tiêu dùng như vải vóc, giày dép đã khiến cho những tổ chức doanh nghiệp Mỹ phản đối mạnh mẽ vì cho rằng sẽ làm cho giá cả hàng hóa gia tăng đối với người tiêu dùng Mỹ.
Dù có những tiếp xúc giữa các thành viên cao cấp của chính quyền ông Trump với những đối tác Trung Quốc kể từ khi ông Trump loan báo ý định áp đặt thuế quan, nhưng ít có bằng chứng về những cuộc thảo luận tích cực ngăn chặn việc này.