Nga chuẩn bị rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen

Ông Gennady Gatilov, đại sứ Nga tại Liên hiệp quốc ở Geneva.

Moscow đã trình lên Liên hiệp quốc những lo ngại về thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen và chuẩn bị từ chối gia hạn thỏa thuận này vào tháng tới trừ khi các yêu cầu của họ được giải quyết, đại sứ Nga ở Liên hiệp quốc tại Geneva cho biết ngày 13/10.

Thỏa thuận do Liên hiệp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian hồi tháng 7 đã mở đường cho Ukraine nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng Biển Đen đã bị đóng cửa kể từ khi Nga xâm lược. Moscow được đảm bảo xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của chính mình.

Thỏa thuận đã giúp ngăn chặn một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu: Nga và Ukraine là hai trong số các nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới và Nga là nhà xuất khẩu phân bón số một. Tuy nhiên, Moscow đã nhiều lần phàn nàn về việc thi hành thỏa thuận, cho rằng họ vẫn gặp khó khăn trong việc bán phân bón và thực phẩm.

Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, ông Gennady Gatilov, đại sứ Nga tại Liên hiệp quốc, cho biết Moscow đã gửi thư cho Tổng thư ký Liên hiệp quốc Antonio Guterres hôm 12/10 đề ra một danh sách các khiếu nại. Các quan chức Liên hiệp quốc sẽ có mặt tại Moscow vào ngày 16/10 để thảo luận về việc gia hạn thỏa thuận vừa kể.

Ông nói: “Nếu chúng tôi thấy không có gì xảy ra với phía Nga trong thỏa thuận - xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga - thì xin lỗi, chúng tôi sẽ phải nhìn nó theo một cách khác”.

Phát ngôn viên Liên hiệp quốc Stephane Dujarric cho biết: “Chúng tôi vẫn giữ liên lạc thường xuyên với các quan chức Nga, cũng như với các quan chức từ Liên hiệp châu Âu, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ nhằm tháo gỡ những trở ngại cuối cùng tạo thuận lợi cho việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga.”

Ông cho biết Tổng thư ký Liên hiệp quốc Guterres đã cam kết thực hiện những nỗ lực đó và có một Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được gia hạn và mở rộng.

Ông Gatilov, một nhà ngoại giao chuyên nghiệp từng là Thứ trưởng Bộ Ngoại giao trước khi đảm nhận chức vụ ở Geneva, nói rằng ông thấy triển vọng đang mờ dần về một thỏa thuận thương lượng đối với cuộc chiến kéo dài gần 8 tháng ở Ukraine.

Washington nói việc Nga tuyên bố sẵn sàng đàm phán về tương lai của chiến tranh chỉ có “tính cách giả tạo” khi nước này tiếp tục tấn công các thành phố của Ukraine.

Khi được hỏi về triển vọng cuộc gặp giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Gatilov nói rằng điều đó là không khả thi với mức độ hỗ trợ quân sự của Mỹ dành cho Ukraine. Ông nói: “Việc này khiến Mỹ trở thành một phần của cuộc xung đột.”

Tuy nhiên, ông tỏ ra lạc quan hơn về các kết quả thương lượng khác như tiếp cận viện trợ và trao đổi thêm tù nhân, gọi đây là “một khả năng.” Ông cho biết một phái đoàn của Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế (ICRC) đã họp với Bộ Quốc phòng Nga ở Moscow gần đây về một sự hoán đổi có thể xảy ra, nhưng không cho biết thêm chi tiết. ICRC không hồi đáp yêu cầu bình luận.