Nga muốn Iran được phép tham dự hội nghị hòa bình Syria

  • Scott Stearns

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tại Kiruna, Thụy Điển, ngày 15/5/2013.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đang có mặt ở Trung Đông để giàn xếp cho việc tổ chức một cuộc hội nghị hòa bình quốc tế về Syria. Theo tường thuật do thông tín viên Scott Stearns gởi về từ trụ sở Bộ Ngoại giao ở Washington, chính phủ Nga muốn Iran tham gia tiến trình hòa bình này.

Trong cuộc giao tranh để giành quyền kiểm soát Syria, Iran là một trong những nước hậu thuẫn mạnh mẽ nhất cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Vì vậy cho nên Nga nói rằng Iran phải là một phần của tiến trình hòa bình. Về việc này, ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu như sau.

Ông Lavrov nói: "Iran đã nhiều lần khẳng định sự đoàn kết với chính phủ Syria. Các giới chức Iran thường xuyên đi thăm Damascus. Không nên để cho những thiên kiến về địa chính trị gây trở ngại cho sự tham dự của Iran trong hộïi nghị này."

Trong quá khứ, chính phủ của Tổng thống Obama từng phản đối chủ trương của Nga về sự tham dự của Iran, nhưng bây giờ, Washington nói rằng việc nước nào tham dự, nước nào không tham dự là một vấn đề còn đang trong vòng thảo luận.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, bà Jen Ksaki, cho biết chính phủ Mỹ hiểu rõ lập trường của Nga về Tehran.

Bà Ksaki nói: "Chúng tôi đã nghe những phát biểu của phía Nga. Điều này không có gì là bất ngờ. Họ đã bày tỏ điều này một cách công khai trong quá khứ. Chúng tôi sẽ bàn về vấn đề tham dự với tất cả các bên."

Hoa Kỳ e rằng sự can dự của Iran có thể làm sao nhãng những nỗ lực nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Tehran. Washington cũng quan tâm về sự hỗ trợ của Iran cho phe Hezbollah - là nhóm chủ chiến ở Li Băng mà các chiến binh nổi dậy ở Syria cho biết là đang trợ giúp các lực lượng của ông Assad gần biên giới Li Băng.

Ông Steve Haydemann, một nhà phân tích của Viện Hòa bình Hoa Kỳ, nhận định như sau về vấn đề này.

"Hoa Kỳ nghĩ rằng Iran sẽ nắm giữ vai trò của một kẻ phá bỉnh trong những hộïi nghị như thế này. Họ đang tìm cách đưa vào bàn hội nghị những bên mà Hoa Kỳ và Nga đồng ý với nhau là có những lợi ích thật sự trong việc tìm kiếm một phương thức có hiệu quả để chấm dứt cơn ác mộng mà Syria đang trải qua."

Ngoại trưởng Syria Walid al-Moualem cho biết Iran đang giúp bảo vệ nước ông.

Ông Moualem nói: "Đây là một cuộc chiến tranh nội bộ, nhưng nó cũng là một cuộc chiến tranh khu vực và quốc tế chống lại nhân dân Syria. Chúng tôi sẵn sàng để tự vệ và sẽ không im tiếng trước sự xâm lăng."

Ngoại trưởng Iran Ali Akbar Salehi nói rằng chỉ có một giải pháp chính trị mới có thể ngăn chận một cuộc xung đột khu vực.

Ông Salehi nói: "Xim cám ơn Thượng Đế. Tình hình ở Syria đang diễn tiến tốt đẹp. Quân đội dũng cảm của Syria đã lấy lại phần lớn lãnh thổ của mình và Syria sẽ lấy lại một cách đầy đủ sức mạnh của mình trong tương lai gần."

Ông Heydemann tin rằng không có cách nào để chấm dứt giao tranh mà không có một vai trò nào đó của Iran.

Ông Heydemann cho biết: "Điều đó không có nghĩa là Hoa Kỳ cần phải tìm cách xoa dịu Iran để giải quyết vụ xung đột Syria. Nhưng nó có nghĩa là chúng ta cần phải tìm kiếm một cách thức nào đó để trấn an Iran là quyền lợi của họ ít nhất cũng sẽ được thừa nhận trong lúc tiến trình thương thuyết diễn ra."

Nhóm đối lập chính ở Syria chưa bày tỏ cam kết đối với việc tham gia cuộc hòa đàm, một phần là vì vấn đề đồng minh nào của ông Assad sẽ tham gia.