Tổng thống tân cử của Mỹ, Donald Trump, có thể sẽ đơn phương thực hiện nhiều thay đổi trong chính sách di dân như đã hứa khi tranh cử bằng cách sử dụng những quyền hành pháp mà ông chỉ trích Tổng thống Barack Obama đã dùng.
Dù đa số các biện pháp trong kế hoạch 10 điểm về chính sách di dân công bố trên trang web chuyển tiếp của ông Trump có thể được tiến hành mà không cần phía lập pháp thông qua, nhưng để thực thi hoàn toàn những điểm đó đòi hỏi ngân quỹ mà Quốc hội phải chuẩn chi, các chuyên gia pháp lý cho biết.
Một số các thay đổi này sẽ rất tốn kém, đòi hỏi mở rộng các tòa án di dân và các trung tâm giam giữ, theo chuyên gia luật di trú Stephen Yale-Loehr, thuộc Trường Luật Cornell.
Trục xuất thêm nhiều người đòi hỏi phải có thêm nhân lực ở tất cả các cấp trong hệ thống để điều tra, bắt giữ, và xử lý di dân bất hợp pháp.
Hiện nay, các tòa án chuyên trách về di dân đang quá tải với hơn 500 ngàn vụ án tồn đọng.
Các nơi giam giữ hiện đã gánh gồng 41 ngàn di dân chờ bị trục xuất hoặc ra tòa, và phải cần thêm nhiều cơ sở tạm giữ nữa nếu những người bị bắt không còn được tại ngoại trong lúc chờ tòa phán quyết.
Toán chuyển tiếp quyền hành cho ông Trump chưa cho biết tân Tổng thống định thực thi kế hoạch của mình như thế nào.
Trong số những hứa hẹn về di dân dễ thực hiện nhất cho ông Trump lúc này là lời cam kết đảo ngược các sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Obama.
Ông Trump có thể dễ dàng loại chính sách năm 2012 của ông Obama mang tên Chương trình DACA, qua đó cho phép những di dân tới Mỹ bất hợp pháp từ hồi nhỏ có thể nộp đơn xin giấy phép làm việc.
Theo chương trình vừa kể, hơn 740 ngàn người đã được miễn trục xuất, và nhiều người trong số này lo lắng rằng các thông tin cá nhân của họ có thể bị tân chính quyền sử dụng để lần ra tung tích của họ mà trục xuất.
Một điểm khác dễ thực hiện trong kế hoạch di dân của ông Trump là khước từ visa cho những người xuất xứ từ các nước không thể có quy chế thanh lọc, rà soát thích hợp.