Pháp và Liên Hiệp Quốc hôm thứ Ba lên tiếng cảnh báo Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump về những rủi ro của việc rời bỏ kế hoạch toàn cầu năm 2015 chống lại tình trạng biến đổi khí hậu, nói rằng sự dịch chuyển lịch sử rời xa nhiên liệu hóa thạch là không thể dừng lại được.
Tổng thống Pháp François Hollande, phát biểu trước gần 200 quốc gia tề tựu ở Maroc về những cách thức làm chậm sự tăng nhiệt toàn cầu, nói rằng không có hành động nào sẽ là "thảm họa cho những thế hệ tương lai và sẽ nguy hiểm cho nền hòa bình."
Cả ông và Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon kêu gọi ông Trump, người từng nói rằng hiện tượng tăng nhiệt toàn cầu do con người gây ra là một trò bịp, không theo đuổi một tuyên bố lúc vận động tranh cử rằng ông sẽ hủy bỏ Hiệp định Paris 2015 toàn cầu nhắm mục tiêu chuyển từ nhiên liệu hóa thạch sang những nguồn năng lượng sạch hơn.
"Mỹ, cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới và là nước phát thải khí nhà kính lớn thứ hai thế giới, phải tôn trọng những cam kết mà mình đã đưa ra," ông Hollande nói trong khi cử tọa vỗ tay. Thỏa thuận này là "không thể đảo ngược được," ông nói.
Trong các cuộc họp như vậy của Liên Hiệp Quốc, rất hiếm khi những nhà lãnh đạo nêu đích danh những nước khác thậm chí khi họ chỉ trích một cách bóng gió. Cả ông Hollande và ông Ban là hai trong số những kiến trúc sư của Hiệp định Paris.
"Điều từng không thể hình dung nổi giờ đã trở thành điều không thể dừng lại được," ông Ban phát biểu tại một cuộc họp báo về thỏa thuận Paris, được gần 200 chính phủ nhất trí sau hai thập niên đàm phán đầy cam go. Hiệp định chính thức có hiệu lực vào ngày 4 tháng 11 sau khi được phê chuẩn nhanh kỷ lục.
Ông Ban nói là một "doanh nhân rất thành công," ông Trump sẽ hiểu rằng những lực của thị trường đang đưa đẩy nền kinh tế thế giới tới những nguồn năng lượng sạch như năng lượng gió và năng lượng mặt trời đang trở nên rẻ hơn, và rời xa những loại nhiên liệu hóa thạch.
"Tôi chắc chắn ông ấy sẽ đưa ra một quyết định nhanh chóng và khôn ngoan" về Hiệp định Paris, ông Ban nói. Ông cho biết ông đã nói chuyện với ông Trump qua điện thoại sau chiến thắng của ông và dự định sẽ gặp ông.
Ông Ban đã đưa vấn đề biến đổi khí hậu vào làm một phần cốt lõi trong khoảng thời gian 10 năm lãnh đạo Liên Hiệp Quốc của ông, kết thúc trong năm nay. Ông nói rằng biến đổi khí hậu đã có tác động nghiêm trọng từ Bắc Cực đến Nam Cực và năm 2016 đang sắp sửa trở thành năm nóng nhất trong lịch sử.
Ông Trump đã nói rằng ông muốn thúc đẩy những ngành công nghiệp than, dầu và dầu đá phiến ở Mỹ, từ bỏ kế hoạch của Tổng thống Barack Obama cắt giảm phát thải khí nhà kính 26-28 phần trăm dưới mức năm 2005 đến trước năm 2025.