Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) vào tối ngày 27/10, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đề cập đến vấn đề an ninh Biển Đông, cho rằng việc duy trì hòa bình và ổn định tại khu vực, bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông là lợi ích chung, và kêu gọi các quốc gia kiềm chế, dù ông không đề cập đến Trung Quốc.
Phát biểu trực tuyến trước các nhà lãnh đạo các nước ASEAN, và lãnh đạo các đối tác, trong đó có Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, ông Chính nói:
“Duy trì hòa bình và ổn định tại khu vực, bảo đảm an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông là lợi ích chung và cần có sự chung tay đóng góp của tất cả các nước,” theo Cổng thông tin Chính phủ.
“Các quốc gia cần tự kiềm chế, tránh các hành động đơn phương có thể làm phức tạp tình hình, giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, thông qua đối thoại, theo luật pháp quốc tế, dựa trên UNCLOS 1982,” Thủ tướng Việt Nam nhấn mạnh.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết khu vực Biển Đông, nơi mà các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, cũng tuyên bố chủ quyền lãnh hải. Khu vực này đã trở thành một trong những ‘điểm nóng’ thách thức quan hệ Mỹ-Trung đầy cam go. Washington bác điều mà họ gọi là tuyên bố chủ quyền lãnh thổ bất hợp pháp của Bắc Kinh tại vùng biển giàu tài nguyên thiên nhiên này.
Tổng thống Joe Biden phát biểu tại Hội nghị EAS.
Từ Washington, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu rằng Hoa Kỳ sẽ sát cánh cùng với các nước trong khu vực trong việc bảo vệ quyền tự do trên biển.
“Tổng thống Biden tái khẳng định cam kết lâu dài của Hoa Kỳ đối với Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và ông vạch ra tầm nhìn của mình cho khu vực, trong đó tìm kiếm một khu vực rộng mở, kết nối, thịnh vượng, kiên cường và an toàn”, theo một thông cáo của Nhà Trắng.
Ông Biden cũng nhắc lại cam kết của Hoa Kỳ đối với trật tự dựa trên quy tắc quốc tế và bày tỏ lo ngại về các mối đe dọa đối với trật tự đó.
Hãng tin Reuters dẫn lời Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường phát biểu rằng việc duy trì hòa bình, ổn định, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích của mọi quốc gia. Ông nói: “Biển Đông là ngôi nhà chung của chúng ta”.