Thượng viện Mỹ xét duyệt đề cử thẩm phán Tối cao pháp viện

Ông Neil Gorsuch tại phiên xét duyệt của Ủy ban Tư pháp Thượng viện ở Washington, ngày 20/3/2017.

Ngày 20/3, tại Thượng viện Mỹ đang diễn ra phiên xét duyệt để chuẩn thuận cho ông Neil Gorsuch, người được Tổng thống Donald Trump đề cử để bổ khuyết cho vị trí thẩm phán đã để trống một thời gian dài tại Tối cao Pháp viện.

Tòa án tối cao của Mỹ đã khuyết một trong tổng số 9 ghế kể từ khi Thẩm phán Antonin Scalia qua đời vào tháng 2 năm 2016. Cựu Tổng thống Barack Obama đã đề cử Thẩm phán Merrick Garland để điền khuyết, nhưng ông Garland chưa bao giờ được điều trần để được chuẩn thuận trước Thượng viện do đảng Cộng hòa nắm giữ.

Ủy ban Tư pháp Thượng viện khai mạc phiên xét duyệt chuẩn thuận ông Gorsuch vào thứ Hai. Sau đó, ông Gorsuch sẽ trả lời chất vấn vào thứ Ba và thứ Tư. Các buổi điều trần sẽ kết thúc vào thứ Năm với ý kiến của những người bên ngoài.

Đảng Cộng hòa chiếm đa số trong Thượng viện với tỷ lệ 52-48. Các đảng viên Dân chủ có thể chặn đề cử ông Gorsuch với chiến thuật “filibuster”. Theo quy định, cần phải nhận được 60 phiếu thuận thì người được đề cử mới được chuẩn thuận vào chức thẩm phán. Tuy nhiên, không rõ liệu đảng Dân chủ có dùng chiến thuật đó hay không. Đảng Cộng hòa cũng có thể thay đổi các quy định của Thượng viện để chỉ cần đa số quá bán là được chuẩn thuận.

Nếu được chuẩn thuận, ông Gorsuch sẽ giúp khôi phục lại thế phe bảo thủ chiếm đa số với tỷ lệ 5-4 tại Tối cao Pháp viện giống như trong thời gian trước khi ông Scalia qua đời.

Trước đây, ông Gorsuch đã từng trải qua một quá trình xét duyệt chuẩn thuận. Năm 2006, Thượng viện chuẩn thuận cho ông vào chức thẩm phán của Tòa Phúc thẩm liên bang Khu vực tư pháp số 10. Trước đó, ông là một giới chức cấp cao của Bộ Tư pháp dưới thời Tổng thống George W. Bush. Đầu thập niên 1990, ông cũng có thời gian làm thư ký cho Thẩm phán Anthony Kennedy của Tối cao Pháp viện.