'Trung Quốc có dũng cảm và trí tuệ để giải quyết các thách thức'

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường phát biểu trong cuộc họp báo sau khi bế mạc Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc tại Ðại Sảnh đường Nhân dân ở Bắc Kinh, ngày 13/3/2014.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói rằng nước ông sẽ cần tới lòng can đảm và sự khôn ngoan để ứng phó với một loạt những thách thức kinh tế, chính trị và ngoại giao mà Trung Quốc đang đối mặt trong năm nay. Trong bài diễn văn ngày hôm nay đề cập tới nhiều vấn đề, người đứng đầu chính phủ Trung Quốc cũng tỏ ý cho thấy có sự “xích mích” với Hoa Kỳ và cho rằng hai nước phải tôn trọng lợi ích cốt lõi của đối phương. Từ Hồng Kông, thông tín viên Rebecca Valli của đài VOA gởi về bài tường thuật sau đây.

Thủ tướng Lý Khắc Cường đã phát biểu vào lúc bế mạc Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc trong cuộc họp báo đầu tiên của ông kể từ cuối năm ngoái, sau khi Trung Quốc công bố một chương trình làm việc nhiều tham vọng để cải cách kinh tế.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đang tìm cách đưa nền kinh tế nước họ ra khỏi mô thức phát triển cũ, là mô thức đặt trọng tâm vào các doanh nghiệp do nhà nước hỗ trợ. Mô thức này đã tạo ra rất nhiều của cải, nhưng cũng dẫn tới tệ nạn tham ô và tình trạng hoạt động thiếu hiệu quả. Đường lối phát triển đó cũng tạo ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp tư nhân.

Ngày hôm nay, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói rằng chính phủ đang đạt được tiến bộ trong việc khuyến khích các doanh nghiệp mới của tư nhân bằng cách tinh giản hàng trăm thủ tục mà trước đây cần có sự chấp thuận của chính quyền.

"Năm nay chúng ta sẽ tiếp tục thúc đẩy kế hoạch tinh giản guồng máy hành chánh và phi trung ương hóa quyền lực của chính phủ, để cho thị trường phát huy sức mạnh, và ngăn chận một cách hữu hiệu những hoạt động tội phạm."

Phần lớn sự tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong 30 năm qua dựa vào những dự án đầu tư qui mô lớn của các doanh nghiệp nhà nước và chính quyền địa phương, thường là với sự tài trợ của các ngân hàng do nhà nước kiểm soát.

Khi được hỏi về vấn đề nợ nần phát sinh từ những dự án đầu tư đó, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói rằng sau khi tiến hành cuộc kiểm tra kế toán hồi năm ngoái, chính phủ tin rằng những mối rủi ro đang nằm trong vòng kiểm soát.

Ông Lý cũng cho biết thách thức lớn nhất của Trung Quốc trong năm 2014 là làm thế nào để duy trì tốc độ tăng trưởng, ngăn chận đà gia tăng của tỉ lệ thất nghiệp và kiểm soát lạm phát.

"Sở dĩ chúng tôi đã ấn định tăng trưởng kinh tế ở mức trên dưới 7,5% là vì chúng tôi muốn bảo đảm cho dân chúng có đủ công ăn việc làm, cải thiện mức sống của người dân và nâng cao mức thu nhập của dân chúng ở thành thị và thôn quê."

Kinh tế Trung Quốc trong thời gian gần đây đã bắt đầu xuống dốc, và theo các nhà kinh tế, tình trạng này bắt nguồn từ các yếu tố quốc nội lẫn quốc tế.

Những biện pháp cải cách mà tân chính phủ đang thúc đẩy, bao gồm những biện pháp giảm thiểu ô nhiễm và gia tăng hiệu suất, có thể sẽ tác động thêm tới tăng trưởng kinh tế trong năm 2014.

Ngày hôm nay, khi được hỏi về nạn khói mù, một dấu hiệu rõ ràng nhất của sự ảnh hưởng của phát triển kinh tế đối với môi trường, Thủ tướng Lý Khắc Cường nói rằng Trung Quốc có quyết tâm thay đổi tình hình.

"Nạn khói mù hiện nay không phải là hiện tượng của thiên nhiên. Chúng ta phải bắt đầu thay đổi từ phương thức sản xuất cho tới phương thức sinh hoạt."

Người đứng đầu chính phủ Trung Quốc cũng nói tới các mối quan hệ với Hoa Kỳ. Ông khẳng định rằng các mối quan hệ hợp tác giữa đôi bên mỗi ngày một mạnh hơn, nhưng ông thừa nhận là “có những sự xích mích”.

Ông đã không nói tới những mối căng thẳng với Washington về vấn đề an ninh mạng, nhân quyền hoặc những vụ tranh chấp chủ quyền với các nước láng giềng, mà thay vào đó, ông tập trung nói về những mối quan hệ kinh tế mà ông ước tính trị giá 100 triệu đô la cho mỗi giờ làm việc.

Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng đề cập tới chiến dịch chống tham nhũng, một chiến dịch mà ông nói sẽ được tăng cường và nhắm tới những sự phí phạm của các cơ quan chính phủ khi sử dụng công quỹ.

Tuy cho biết Trung Quốc sẽ trừng trị tham nhũng ở mọi cấp, ông Lý Khắc Cường không nhắc tới những giới chức cấp cao, trong đó có ông Châu Vĩnh Khang, cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị phụ trách công tác an ninh. Nhiều người tin rằng ông Châu đang bị giam lỏng.

Trong vài tháng qua, những mối liên hệ cá nhân và liên hệ làm ăn mua bán của ông Châu với những người đang bị điều tra về tội lạm dụng quyền lực đã được truyền thông nhà nước tường thuật rất nhiều. Nếu bị chính thức truy tố, ông Châu sẽ trở thành giới chức cấp cao nhất của Đảng Cộng Sản bị trừng trị trong chiến dịch chống tham nhũng do Chủ tịch nước kiêm Tổng bí thư Đảng Tập Cận Bình phát động.