Trung Quốc sẽ tăng mạnh chi tiêu quốc phòng?

Tư liệu - Đội tàu hải quân Trung Quốc tham gia diễn tập quân sự trên Biển Đông. Ảnh chụp ngày 2/1/2017. Hôm 27/1/2021, TQ bắt đầu 3 ngày diễn tập tại vùng biển đang tranh chấp. (AFP)

Các chuyên gia an ninh Trung Quốc và Tây phương dự kiến Trung Quốc sẽ loan báo tăng mạnh chi tiêu quốc phòng vào dịp khai mạc quốc hội thường niên ngày 5/3, giữa lúc nền kinh tế nước này đang hồi phục sau đại dịch COVID-19, và căng thẳng quân sự gia tăng.

Năm ngoái vào lúc virus Covid-19 đang vùi dập nền kinh tế, Trung Quốc tuyên bố tăng chi quốc phòng 6,6% lên tới 178 tỷ USD, mức tăng thấp nhất trong ba thập kỷ.

Chính quyền mới của Tổng thống Joe Biden nhanh chóng nhắc nhở Bắc Kinh rằng Hoa Kỳ có ý định cạnh tranh với ảnh hưởng ngày càng tăng và sức mạnh quân sự của Trung Quốc ở khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Trong mấy tuần gần đây, nhiều đội tàu chiến hùng mạnh của Hoa Kỳ đã áp sát Đài Loan, hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố thuộc chủ quyền của họ, đồng thời đi ngang qua vùng biển đang tranh chấp ở Biển Đông, bất chấp sự giận dữ của Bắc Kinh.

“Trung Quốc đang đối mặt với tình hình an ninh nghiêm trọng nhất kể từ sau Chiến tranh Triều Tiên.”
Ni Lexiong, Giáo sư Luật và Khoa học Chính trị Đại học Thượng Hải

Giáo sư Ni Lexiong, từng giảng dạy tại Trường Khoa học Chính trị và Luật, Đại học Thượng Hải, dự đoán ngân sách quốc phòng của Trung Quốc sẽ tăng đáng kể, viện lý do Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan, thường xuyên triển khai tàu sân bay tới vùng biển ngoài khơi Trung Quốc và sự hiện diện gần đây của tàu ngầm hạt nhân của Pháp ở Biển Đông.

“Lấy lại Đài Loan bằng vũ lực quân sự đã trở nên cấp thiết hơn. Đó là lý do tại sao ngân sách quốc phòng chắc chắn sẽ tăng mạnh.”

Ông Ross Babbage, một cựu quan chức quốc phòng Úc và là nhà nghiên cứu tại Trung tâm Đánh giá Chiến lược và Ngân sách có trụ sở tại Washington, dự kiến mức tăng chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc sẽ vào khoảng 7%.

“Mức tăng này thấp hơn sự trông đợi của nhiều người, lý do là vì nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa hồi phục hẳn”.

Nền kinh tế Trung Quốc chỉ tăng trưởng 2,3% trong năm 2020, dù đây là nền kinh tế lớn duy nhất trên thế giới không co cụm, và theo dự kiến sẽ tăng trưởng 8,4% trong năm nay, theo một cuộc thăm dò của Reuters.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc không hồi đáp yêu cầu bình luận.

Nhiều chuyên gia phương Tây tin rằng chi tiêu quốc phòng của Bắc Kinh trên thực tế cao hơn nhiều so với các số liệu chính thức.

Theo một báo cáo hàng năm của Ngũ Giác Đài hồi tháng 9, chi tiêu quân sự được công bố cho năm 2019 của Trung Quốc là 174 tỷ đô la sau khi đã điều chỉnh theo lạm phát, chiếm 1,3% GDP. Số liệu này không bao gồm các khoản chi cho nghiên cứu và phát triển và mua vũ khí nước ngoài.

Ngũ Giác Đài ước tính Bắc Kinh trên thực tế đã chi ra hơn 200 tỷ USD trong năm 2019.

Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm ước tính con số này có thể lên tới 261 tỷ USD.

Riêng Hoa Kỳ trong cùng năm 2019, đã chi ra 732 tỷ USD, tương đương với 3,4% GDP.