Ukraine muốn IMF điều chỉnh thỏa thuận cứu nguy tài chính trước khó khăn kinh tế

Một phụ nữ trong thị trấn Donetsk, miền đông Ukraine, khóc khi thấy một ngôi trường bị hư hại trong một vụ pháo kích 1/10/14

Khi cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới diễn tiến ở Washington, Ukraine muốn điều chỉnh những điều khoản của gói cứu trợ 17 tỉ USD. Kiev cho biết hiện Ukraine đang lâm chiến và cần xây dựng lực lượng vũ trang mới. Nhưng một số nhà phân tích nói rằng những điều khoản của các khoản vay có thể gây phản tác dụng đối với nền kinh tế của Ukraine. Thông tín viên Henry Ridgwell tường trình từ từ thủ đô Kiev.

Dù có thỏa thuận ngừng bắn ở miền đông Ukraine, phiến quân do Nga hậu thuẫn tiếp tục tấn công những vị trí của chính phủ xung quanh sân bay Donetsk.

Các nhà phân tích nói rằng cuộc xung đột đang đe dọa đẩy Ukraine đến gần chỗ phá sản.

Kinh tế gia Oleh Soskin, giám đốc của Viện Biến chuyển Xã hội ở Kiev, cho biết Ngân hàng Thế giới đã hào phóng khi ước tính rằng nền kinh tế của Ukraine sẽ giảm 8%:

"Chúng tôi ước đoán GDP của Ukraine sẽ giảm khoảng 15% vào cuối năm 2014," ông nói. "Bạn phải nhớ rằng hai phần của đất nước bị chia cắt - Crimea và Sevastopol - và cuộc sống ở hai vùng lớn khác, Donetsk và Luhansk, hoàn toàn hỗn loạn."

Trước khi xảy ra cuộc xung đột ở miền đông, kim ngạch xuất khẩu của khu vực Donetsk đạt 1,5 tỉ USD một tháng, theo lời thống đốc Donetsk Sergiy Taruta.

Ông nói rằng giờ đây, các công ty trong các vùng bị chiếm cứ gần như không hoạt động, tất cả mọi thứ bị đình trệ - các mỏ than, các nhà máy luyện kim, các nhà máy than cốc, hoạt động chế tạo máy móc. Và kết quả là kim ngạch xuất khẩu sản phẩm của vùng đã giảm 50%.

Ukraine đã ký một thỏa thuận cứu trợ tài chính với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào tháng 4 trị giá 17 tỉ đôla - một phần của gói cứu trợ lớn hơn trị giá 27 tỉ đôla. Tháng trước, Thủ tướng Ukraine cho biết khoản tiền sẽ cần phải tăng lên vì Ukraine hiện đang lâm chiến.

Nhưng Ukraine nên thận trọng với việc vay tiền từ IMF, kinh tế gia Oleh Soskin nói:

"IMF luôn tính tới việc họ sẽ nhận lại được tiền vốn và lời của mình ra sao," ông nói. "Vì vậy đương nhiên họ sẽ đặt ra điều kiện tương ứng và hỏi Ukraine: Quý vị sẽ trả lại những khoản vay này như thế nào?"

Ông Soskin chỉ trích những điều kiện này – gồm yêu cầu cắt giảm chi tiêu và chấm dứt trợ cấp khí đốt. Lương trong khu vực công đang bị cắt giảm và thuế bất động sản tăng lên.

Nhưng những cải cách này đi liền với sự biến chuyển của Ukraine, thống đốc Donetsk Sergiy Taruta khẳng định.

Ông nói rằng cải cách sẽ chỉ làm cho Ukraine mạnh lên trước thảm họa như đang có bây giờ. Đây là thời điểm mà xã hội cùng có chung một mong muốn - thay đổi chính quyền, tiến hành cải cách và nhanh chóng tái khởi động nền kinh tế.

Ngân hàng Quốc gia Ukraine đã thả nổi tỉ giá hối đoái của đồng hryvnia. Trị giá chỉ tệ này đã giảm hơn 40%. Điều này làm cho xuất khẩu của Ukraine rẻ hơn - nhưng nước này phải tìm kiếm thị trường mới.

Dứt mình khỏi sự lệ thuộc lịch sử vào Nga là điều lành mạnh đối với Ukraine, ông Oleh Soskin nói.

Ông nói rằng xuất khẩu của Ukraine sang Liên minh châu Âu, châu Á, châu Phi, v.v đang phát triển nhanh chóng. Và như vậy nền kinh tế đang có được doanh thu tốt theo cách này. Thêm nữa, Ukraine đang giảm đáng kể sự lệ thuộc vào việc nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga.

Khi mùa đông đang đến gần, các nhà phân tích nói rằng vụ đối đầu của Ukraine với Nga về một hóa đơn khí đốt 5 tỉ USD đe dọa khả năng sưởi ấm của người dân nước này. Các quan chức châu Âu cho biết họ hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận tạm thời giữa hai bên vào cuối tháng này.