Những liên hệ về quân sự giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc bị ngưng lại kể từ khi Washington chấp thuận bán hơn 6 tỉ đô la vũ khí cho Đài Loan vào tháng Giêng năm nay.
Trước các cơ quan truyền thông; Tướng Mã Hiểu Thiên, Tổng tham mưu phó Quân đội Nhân dân Trung Quốc; và Đô đốc Robert Willard, Tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương có những lời bình luận ngắn về mối liên hệ quân sự giữa hai nước và những bất bình của đôi bên.
Đô đốc Willard nói ông lấy làm tiếc vì quan hệ quân sự đi chậm hơn so với những lãnh vực khác của mối quan hệ Mỹ-Trung:
“Theo tôi nghĩ mối quan hệ quân sự thụt lùi đàng sau khá xa so với những giao dịch chín mùi khác giữa hai quốc gia.”
Cuộc gặp gỡ này là cuộc tiếp xúc cao cấp nhất kể từ tháng 12 năm ngoái khi một phái đoàn Trung Quốc đến Hawaii.
Tướng Mã nói là chưa đến lúc để mối quan hệ quân sự giữa hai bên có một bước ngoặt:
“Thật là không may vì kế hoạch của Trung Quốc về một cuộc trao đổi quân sự song phương trong năm nay không thực hiện được vì quyết định của Hoa Kỳ vào tháng Giêng bán vũ khí cho Đài Loan.”
Các phóng viên được mời ra khỏi phòng họp sau khi hai vị tướng đưa ra những nhận xét ngắn. Sau đó hai bên không đưa ra thêm lời bình luận nào về những gì đã được thảo luận trong cuộc gặp gỡ.
Hôm thứ Hai nhật báo China Daily của nhà nước Trung Quốc đưa tin lạc quan về khả năng có thể tái tục các cuộc trao đổi quân sự, nhưng nhấn mạnh là Hoa Kỳ cần phải tỏ ra thành thực và tôn trọng những lợi ích cốt lõi của Trung Quốc dù trên đất liền hay ở ngoài biển khơi.
Trong suốt hai ngày họp, các viên chức Trung Quốc luôn nhắc lại sự quan trọng của Đài Loan như là một mối quan tâm chính của Trung Quốc. Trung Quốc coi Đài Loan như là một phần của lãnh thổ của mình và muốn Hoa Kỳ chấm dứt việc bán vũ khí cho quân đội Đài Loan.
Hoa Kỳ chuyển sang quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vào năm 1979. Tuy nhiên Hoa Kỳ bị ràng buộc bởi đạo luật Quan hệ với Đài Loan, phải bán vũ khí cho Đài Loan để giúp đảo này phòng vệ khi cần thiết.
Giới chức quân sự cấp cao Mỹ, TQ gặp nhau lần đầu tiên sau nhiều tháng
Các giới chức cao cấp của Trung Quốc và Hoa Kỳ tại Đại sảnh Nhân dân ở Bắc Kinh, 24/5/2010
Hai vị tướng của Hoa Kỳ và Trung Quốc đã gặp nhau bên lề cuộc đối thoại chiến lược tại Bắc Kinh. Đây là cuộc gặp gỡ lần đầu tiên kể từ khi Trung Quốc ngưng trao đổi quân sự hồi đầu năm nay để phản đối chuyện Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan.