Các chiến dịch phối hợp ở Tiểu vùng sông Mêkông (GMS) để giảm thiểu tác hại của bệnh sốt rét đã tăng thêm hy vọng là mục tiêu loại trừ bệnh sốt rét trong khu vực có thể nằm trong tầm tay.
Ông Deyer Gobinath, một cán bộ kỹ thuật về bệnh sốt rét thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ở Thái Lan, cho biết triển vọng loại trừ các hình thái sốt rét nghiêm trọng trên toàn khu vực có thể đạt được nội trong thập kỷ tới.
Mục tiêu là loại trừ bệnh sốt rét
Ông Gobinath nói: “Mục tiêu là trước năm 2025 hầu hết các nước thuộc Tiểu vùng sông Mêkông (GMS) sẽ nỗ lực loại bỏ bệnh sốt rét do ký sinh trùng falciparium gây ra, một dạng sốt rét nguy hiểm nhất - và kế đến là trước năm 2030, về cơ bản loại bỏ tất cả các hình thức hoặc tất cả các loại bệnh sốt rét."
Vào năm 2015, các nhà lãnh đạo WHO cho biết đã có 14 triệu trường hợp mắc bệnh sốt rét trên khắp Đông Nam Á, gây ra 26.000 ca tử vong. Trên toàn cầu, trong cùng năm đó, WHO có biết có 438.000 người thiệt mạng, chủ yếu ở châu Phi và cảnh báo rằng 3,2 tỷ người, gần một nửa dân số thế giới, phải đối mặt với nguy cơ sức khoẻ do căn bệnh này.
Tử vong giảm
Các chiến dịch phòng chống sốt rét ở Đông Nam Á, bao gồm ở Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam, đều cho biết tỷ lệ tử vong liên tục giảm, đạt đến 49% kể từ năm 2000 cho đến nay.
Các cộng đồng dân cư dễ mắc căn bệnh do muỗi lan truyền chủ yếu ở các vùng biên giới xa xôi, bị cô lập do cơ sở hạ tầng kém và dịch vụ hỗ trợ y tế không đầy đủ.
Khu vực nguy hiểm
Trong số các khu vực còn nhiều lo ngại là các khu vực giữa Thái Lan và Myanmar và giữa Thái Lan và Campuchia.
Tuy nhiên, ông Saw Nay Htoo, Giám đốc của Hiệp hội Y tế Miến Điện, cho biết sự hợp tác giữa cán bộ y tế và cộng đồng địa phương đã có một tác động tích cực trong nỗ lực giảm tác hại của bệnh sốt rét.
"Ở cấp cơ sở, chúng tôi đã thành lập trạm phòng chống sốt rét, ở đó có ít nhất một nhân viên y tế chuyên về sốt rét, tùy theo mật độ dân số, để phát hiện bệnh sốt rét. Và nếu có sốt rét dương tính thì bệnh nhân sẽ được điều trị bằng thuốc sốt rét, và chúng tôi đã làm việc này trong 3 năm qua. Dường như chương trình của chúng tôi đang tiến triển rất tốt, có ít trường hợp sốt rét ở khu vực biên giới."
Kết hợp sử dụng thuốc
Cuộc chiến chống sốt rét chủ yếu dựa vào các loại thuốc trị liệu kết hợp với nhau, được gọi là trị liệu kết hợp bằng Artemisinin, gọi tắt là ACT, là dòng chính của thuốc trị liệu.
Ông Gobinath của Tổ chức Y tế Thế giới nói cơ sở y tế và sự hỗ trợ tài chính của Thái Lan đã góp phần làm giảm số ca sốt rét.
Nhưng ông nói rằng để thành công này được duy trì, đòi hỏi cần phải tiếp tục "ý chí và cam kết chính trị."
Các quan chức của WHO cho biết, cần tập trung sự chú ý vào các nhóm lao động nhập cư băng qua các biên giới. Các cơ quan y tế Thái Lan đã thực hiện các bước để cho phép tiếp cận y tế với người di cư có nhiều nguy cơ sốt rét, chủ yếu là ở các khu vực biên giới xa xôi.
Trận chiến chưa kết thúc
Bà Maria Dorina Bustos, cán bộ kỹ thuật của WHO chuyên giám sát các chủng sốt rét kháng thuốc trên 18 quốc gia ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương nói rằng các thử thách vẫn tồn tại.
Bà Dorina Bustos cho VOA biết khu vực này có các dạng sốt rét kháng thuốc đang lan rộng.
"Biên giới Thái-Campuchia hay Thái Lan-Miến Điện, Thái Lan – Lào, Nam Lào là nơi có mức độ kháng thuốc được ghi nhận rõ nhất. Và đó cũng là điều thực sự đáng báo động đang xảy ra ở khu vực biên giới bên phía Campuchia."
Bà Bustos cho biết việc kháng thuốc dễ thấy nhất qua việc giải phóng ký sinh trùng sốt rét từ bệnh nhân bị chậm lại. Bà Bustos nói việc sử dụng thuốc giả và tự điều trị làm cho tình trạng kháng thuốc càng thêm trầm trọng.
