Đường dẫn truy cập

Ông Trần Quang Thành muốn gặp Ngoại trưởng Clinton, và đi Mỹ


Dân biểu Chris Smith (trái) và Mục sư Phó Hy Thu thông dịch cuộc nói chuyện với ông Trần Quang Thành qua điện thoại
Dân biểu Chris Smith (trái) và Mục sư Phó Hy Thu thông dịch cuộc nói chuyện với ông Trần Quang Thành qua điện thoại

Nhà hoạt động Trung Quốc Trần Quang Thành, hiện đang được chữa trị tại một bệnh viện ở Bắc Kinh sau khi rời Đại sứ quán Mỹ hôm thứ Tư, nói ông muốn gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton, hiện đang thăm Trung Quốc, và được phép cùng gia đình tới Mỹ một cách an toàn. Các nhà làm luật Hoa Kỳ và các nhà hoạt động nhân quyền có trụ sở ở Mỹ cũng đang vận động giúp đỡ nhà hoạt động khiếm thị, người từng lên tiếng phản đối việc ép buộc phá thai và triệt sản ở Trung Quốc.

Những người bất đồng chính kiến Trung Quốc tỵ nạn tại nước ngoài

  • Phương Lệ Chi: Nhà vật lý thiên văn hàng đầu đã tỵ nạn trong đại sứ quán Hoa Kỳ 13 tháng, sau cuộc đàn áp Thiên An Môn năm 1989. Ông rời Trung Quốc vào năm 1990 và vừa qua đời năm nay tại Mỹ.

  • Ngụy Kinh Sinh: Nhà hoạt động dân chủ chạy sang Hoa Kỳ vào năm 1997 sau hơn 14 năm trong tù.

  • Rebiya Kadeer: Sắc tộc Uighur, bị kết tội xâm phạm an ninh quốc gia, hiện sống tại Hoa Kỳ.

  • Ngô Nhĩ Khai Hy: Lãnh tụ sinh viên đào thoát khỏi Trung Quốc với sự giúp đỡ của một mạng lưới bí mật sau các cuộc biểu tình tại Thiên An Môn.

  • Liêu Diệc Vũ: Nổi tiếng về bài phỏng vấn “Xác chết biết đi” với những người sống bên lề xã hội Trung Quốc, ông chạy qua Đức vào năm 2011.

  • Dư Kiệt: Tác giả một cuốn sách chỉ trích Thủ tướng Ôn Gia Bảo, chạy sang Hoa Kỳ năm 2012 sau khi bị bắt giữ nhiều lần và bị đánh đập.

Trong cuộc điều trần hôm qua của Ủy ban Hành pháp Quốc hội về Trung Quốc, dân biểu Cộng hòa Chris Smith của bang New Jersey đã nói chuyện với ông Trần qua điện thoại di động.

Ông Trần nói ông muốn gặp Ngoại trưởng Clinton để cám ơn bà và nhờ bà giúp đỡ đưa sang Mỹ để ông có thể nghỉ ngơi. Ông nói thêm rằng ông lo lắng cho sự an toàn của người thân tại tỉnh Sơn Đông, nơi ông từng bị quản thúc tại gia. Ông Trần cũng yêu cầu bảo đảm quyền tự do đi lại của ông.

Ông Trần nói chuyện từ một bệnh viện ở Bắc Kinh nơi ông đã ở lại cùng với vợ và hai người con, trong khi được chữa trị chấn thương ở chân.

Bạn bè và các nhà hoạt động ở Bắc Kinh nói rằng họ bị ngăn không được tới bệnh viện.

Một giới chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói rằng có nhiều dấu hiệu cho thấy rằng giới chức Mỹ có thể gặp ông Trần trong ngày hôm nay.

Bà Clinton, hiện thăm Bắc Kinh, nơi bà nói về tầm quan trọng của nhân quyền ở Trung Quốc, không công khai đề cập tới ông Trần.

Các nhà hoạt động nhân quyền nói rằng họ nhận được các tin tức cho biết ông Trần có lẽ đã bị buộc phải rời Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Bắc Kinh, đúng vào lúc Ngoại trưởng Clinton và Bộ trưởng Tài chính Timothy Geithner tới đây để tham dự các cuộc đàm phán về kinh tế và an ninh.

Các giới chức Hoa Kỳ nói ông Trần tự nguyện rời đại sứ quán, sau khi đạt được thỏa thuận với giới hữu trách Trung Quốc về việc đưa gia đình ông tới sống tại một nơi khác và cho phép ông học luật tại một trường đại học ở Trung Quốc.

Trong cuộc điều trần, dân biểu Smith bày tỏ sự không hài lòng về thỏa thuận này.

“Có nhiều câu hỏi và thậm chí có nhiều quan ngại hơn. Thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc về sự an toàn của ông Trần và gia đình ông sẽ được thực thi ra sao? Điều gì sẽ xảy ra nếu ông Trần hay bất kỳ thành viên nào trong gia đình ông bị trả thù?”

Một dân biểu Cộng hòa khác, ông Frank Wolf đại diện bang Virginia, hứa sẽ tiến hành điều tra:

“Liệu có sự ép buộc, ép buộc nhẹ nhàng, bắt buộc, hay gây áp lực nào hay không? Nội dụng các cuộc thảo luận nội bộ tại Bộ Ngoại giao và Tòa Bạch Ốc là gì? Khi mọi chuyện êm xuôi, tôi có ý định yêu cầu xem xét tất cả các công điện, mật hay không, xoay quanh các cuộc thảo luận này?”

Ông Wolf cho rằng điều lúc đầu dường như là một thắng lợi ngoại giao, khi ông Trần bỏ chạy khỏi tình trạng quản thúc tại gia, tới tìm nơi trú tạm an toàn tại Đại sứ quán Mỹ, đã biến thành một ‘thảm bại ngoại giao’.

Trung Quốc có bao nhiêu tù chính trị?

Theo cơ sở dữ liệu của Quốc hội Mỹ:
  • Tính tới ngày 10 tháng 10 năm 2010, có 5.689 trường hợp liên quan đến việc giam cầm vì lý do chính trị và tôn giáo tại Trung Quốc.
  • Trong số này, 1.452 trường hợp biết chắc hoặc tin là đã bị bắt hoặc bị giam.
  • Số còn lại gồm 4.237 được biết hoặc cho là đang bị giữ, hành quyết, chết hoặc đã trốn thoát.
  • Các con số trong cơ sở dữ liệu ít hơn nhiều so với thực tế.

Mục sư Phó Hy Thu, Chủ tịch của tổ chức nhân quyền Cơ đốc giáo ChinaAid có trụ sở ở Hoa Kỳ, nói tại buổi điều trần rằng ông kinh ngạc và thất vọng trước sự kiện ông Trần rời khỏi Đại sứ quán Hoa Kỳ. Ông nói:

“Tại sao không dành cho ông Trần một chọn lựa nào khác? Ví dụ như, tại sao Đại sứ quán Hoa Kỳ không nói với ông Trần rằng, ‘Ông có một sự lựa chọn, là ông có thể ở lại, chúng tôi có thể tiếp tục thương thảo với chính phủ Trung Quốc để cho phép vợ và hai người con ông tới đại sứ quán Mỹ, để ông có được một môi trường an toàn để bàn tính chuyện tương lai?”

Các nhà hoạt động khác nói có tin về các vụ đàn áp mới đối với những nhà hoạt động thân cận với ông Trần và với những người mưu tìm nhân quyền rộng rãi hơn ở Trung Quốc.

Họ nói rằng điều quan trọng đối với các giới chức Hoa Kỳ là coi trọng các vấn đề này và có hành động táo bạo để ông Trần được tự do.

Ông Trần được thả sau 4 năm thọ án tù năm 2010 và bị đặt trong tình trạng quản thúc tại gia. Ông Trần, một luật sư tự học, là người công khai chỉ trích chính sách cưỡng bức phá thai và triệt sản ở Trung Quốc.

VOA Express

XS
SM
MD
LG