Trung Quốc không có lý do chính đáng để sử dụng bài phát biểu thường niên của Đài Loan làm cái cớ để gây sức ép quân sự, Hoa Kỳ tuyên bố ngày 9/10, trước bài phát biểu theo lịch trình của tổng thống Đài Loan mà các quan chức Đài Loan cho rằng ngay sau đó Bắc Kinh sẽ tiến hành các cuộc tập trận.
Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức sẽ phát biểu nhân lễ Quốc khánh vào ngày 10/10 rằng Trung Quốc tiếp tục quấy rối hòn đảo dân chủ này về mặt quân sự và tâm lý, và đã sử dụng mọi biện pháp có thể để gây ra “hỗn loạn”.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ nói với báo giới rằng diễn văn ngày 10 tháng 10 đánh dấu sinh nhật lần thứ 113 của Đài Loan, không phải là lý do để Trung Quốc tập trận.
“Mặc dù chúng tôi chưa thấy hoạt động quân sự hoặc tập trận đáng kể nào sau các bài phát biểu 10/10 trước đó, nhưng chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng rằng Bắc Kinh có thể chọn sử dụng điều này làm cái cớ trong năm nay”, quan chức cấp cao này cho biết.
“Một lần nữa, chúng tôi không thấy lý do chính đáng nào để sử dụng lễ kỷ niệm thường niên theo cách này. Những hành động cưỡng ép như thế này nhắm vào Đài Loan và trong bối cảnh hai bờ Eo biển, theo quan điểm của chúng tôi, sẽ phá hoại sự ổn định của hai bờ Eo biển”, vị quan chức này cho biết.
Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận “trừng phạt” xung quanh Đài Loan ngay sau lễ nhậm chức của ông Lại vào tháng 5 nhưng không công bố bất kỳ cuộc tập trận mới nào liên quan đến Đài Loan. Tòa đại sứ Trung Quốc tại Washington không trả lời yêu cầu bình luận.
Vị quan chức Hoa Kỳ cho biết Đài Loan đã thông báo tóm tắt cho các đối tác ngoại giao về bài phát biểu của ông Lại, nhưng nội dung bài phát biểu của ông “hoàn toàn tùy thuộc vào các quan chức Đài Loan”.
Ông Lại, người nhậm chức vào tháng 5 sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 1, bị Trung Quốc căm ghét và gọi là “kẻ ly khai”. Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình, một quan điểm mà ông Lại và chính phủ của ông phản đối.
Quân đội Trung Quốc đã tăng cường đáng kể các hoạt động xung quanh Đài Loan trong những năm gần đây và chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa hòn đảo này vào tầm kiểm soát của mình.
Ngày Quốc khánh ở Đài Loan đánh dấu sự lật đổ triều đại Trung Hoa cuối cùng vào năm 1911 và sự ra đời của Trung Hoa Dân quốc. Chính quyền cộng hòa bị đánh bại đã chạy trốn đến Đài Loan vào năm 1949 sau khi thua trong cuộc nội chiến với những người cộng sản của Mao Trạch Đông. Không có hiệp ước hòa bình hay hiệp định đình chiến nào từng được ký kết và Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ việc sử dụng vũ lực để đưa Đài Loan vào tầm kiểm soát của mình.
Hầu hết người Đài Loan tin rằng Trung Quốc khó có thể xâm lược trong năm năm tới nhưng họ coi Bắc Kinh là mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòn đảo này, một cuộc thăm dò của nhóm nghiên cứu quân sự hàng đầu của Đài Loan cho thấy vào ngày 9/10.
Vào cuối tháng 8, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã thảo luận về việc tổ chức các cuộc đàm phán mới giữa Tổng thống Joe Biden với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vì cả hai nước đều tìm cách duy trì sự ổn định trong mối quan hệ song phương khó khăn.
Quan chức Hoa Kỳ không cung cấp chi tiết mới về thời điểm có thể diễn ra cuộc đàm phán đó và cho rằng “khó có thể lên lịch” vì các ngày lễ và các vấn đề nội địa ở cả hai nước.
Diễn đàn