Mỹ tin rằng tàu tuần dương tên lửa Moskva bị chìm của Nga, soái hạm trong hạm đội Biển Đen của Nga, đã bị trúng hai tên lửa của Ukraine, một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ cho biết ngày 15/4.
Quan chức cấp cao không muốn nêu danh cho hay đó là tên lửa Neptune chống chiến hạm. Vẫn theo giới chức này, Hoa Kỳ tin rằng Nga có thương vong, dù không biết rõ là bao nhiêu.
Các hãng thông tấn Nga hôm 14/5 dẫn tin từ Bộ Quốc phòng Nga cho biết tàu tuần dương tên lửa Moskva bị chìm trong bão sau vụ cháy và nổ liên quan tới kho đạn dự trữ trên tàu, theo lời họ mô tả.
Ukraine tuyên bố đã tấn công bằng tên lửa vào chiếc Moskva từ bờ biển, khiến con tàu thời Liên Xô nổ tung.
Chìm soái hạm, Nga tổn thất ra sao?
Tàu Moskva có khả năng bảo vệ phòng không di động và tầm xa cho toàn bộ Hạm đội Biển Đen và là một trung tâm chỉ huy-kiểm soát trên biển. Sự ‘ra đi’ của Moskva làm suy giảm khả năng phòng không của hạm đội, đặc biệt là trong các nhiệm vụ tầm xa.
Liệu vụ chìm tàu có làm thay đổi cục diện?
Không có khả năng đó, nhưng Bộ Quốc phòng Anh cho rằng tổn thất soái hạm này có thể khiến Nga coi lại vị thế hải quân của mình ở Biển Đen. Các quan chức Mỹ không nêu danh cho biết mặc dù vụ chìm tàu có tác động mang tính biểu tượng và có thể đặt ra câu hỏi về khả năng hải quân lâu dài hơn của Nga, nhưng nó khó có tác động lớn đến diễn biến cuộc chiến tranh tại Ukraine. Hải quân Nga cho đến nay vẫn chưa đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến này.
Một quan chức Mỹ nói rằng Nga chỉ sử dụng các tàu chiến một cách hạn chế, thỉnh thoảng tiến hành các cuộc tấn công và tiếp tế cho quân đội ở miền nam. Nga vẫn giữ ưu thế hải quân ở khu vực và tàu Moskva được trang bị để tiêu diệt tàu địch trên biển.
Hải quân Nga sẽ thay đổi phương thức hoạt động chăng?
Có, việc này sẽ xảy ra, nhưng sự thay đổi đó không được coi là quan trọng đáng kể. Sau khi tàu Moskva bốc hoả, mà các quan chức Mỹ tin rằng có thể là do một cuộc tấn công của Ukraine, khoảng 5 tàu chiến Nga ở khu vực phía bắc của Biển Đen đã di chuyển xa bờ hơn, khoảng 80 hải lý. Nhưng các quan chức Mỹ nói họ tin rằng những tàu đó vẫn có khả năng thực hiện các cuộc tấn công vào Ukraine từ vị trí đó và ít có khả năng bị Ukraine nhắm mục tiêu ở khoảng cách xa như vậy.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington, nói khả năng quân đội Ukraine tấn công tàu chiến Nga ở Biển Đen có thể buộc Hải quân Nga phải triển khai thêm hệ thống phòng không và các phương tiện khác để bảo vệ.
Nga có dễ dàng thay thế khả năng của soái hạm Moskva không?
Nga có hai tàu khác cùng lớp, chiếc Marshal Ustinov và chiếc Varyag, phục vụ các hạm đội Bắc và hạm đội Thái Bình Dương của Nga. Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia kiểm soát việc tiếp cận Biển Đen qua eo biển Bosphorus, sẽ không cho họ vào, tại thời điểm chiến tranh.
Moskva chìm giáng đòn vào niềm tự hào của Nga ra sao?
Đó là một tổn thất cay đắng đối với quân đội Nga vì con tàu dù đã cũ nhưng là biểu tượng của Hạm đội Biển Đen có căn cứ tại Crimea và là niềm tự hào của quân đội Nga. Nếu bị tên lửa chống chiến hạm của Ukraine tấn công, nó sẽ là tàu chiến lớn nhất của Nga bị chìm khi đang hoạt động kể từ năm 1941, khi máy bay ném bom của Đức làm tê liệt chiến hạm Marat của Liên Xô ở cảng Kronshtadt. Theo đánh giá của ISW, vụ chìm tàu, cho dù là do tên lửa Ukraine tấn công hay do một tai nạn nào đó, ‘là một chiến thắng tuyên truyền lớn cho Ukraine’.
Các nhà ngoại giao và các chuyên gia phương Tây dự đoán các sĩ quan cấp cao trong Hạm đội Biển Đen sẽ bị cách chức vì vụ chìm tàu.
