Tại Hạ viện của Myanmar hôm 11/3, viên chức đã nghỉ hưu chưa từng được bầu Htin Kyaw thuộc Đảng Liên minh Dân chủ Toàn quốc (NLD) đã đánh bại phó tổng thống đương nhiệm Sai Mauk Kham trong vòng bỏ phiếu đầu tiên để tiến gần hơn tới chức tổng thống.
Htin Kyaw thắng Sai Mauk Kham với tỷ lệ 274-29 trong vòng bỏ phiếu đầu tiên.
Đây là cuộc thực hành dân chủ mới nhất khi đảng của bà Aung San Suu Kyi chuẩn bị để nắm quyền điều hành chính phủ từ tay Tổng thống Thein Sein với một nghi lễ vào ngày 30 tháng 3, sẽ kết thúc nhiều thập kỷ giới quân sự cai trị.
Người đoạt giải Nobel đã dẫn đầu các nhà lập pháp trong cuộc bỏ phiếu hôm 11/3 cho ứng viên mà bà đích thân lựa chọn. Ông hầu như chắc chắn trở thành tổng thống vào tuần tới, khi cả hai viện quốc hội họp để lựa chọn nguyên thủ và hai phó tổng thống.
Trước tuần này, Htin Kyaw hiếm khi người thu hút báo giới. Cho đến nay, điều quan trọng nhất làm ông nổi tiếng có lẽ là việc ông là người đầu tiên được Đại học Yangon cử đi nước ngoài để học khoa học máy tính vào năm 1971.
Tuy nhiên, người được coi là bình phong của bà Aung San Suu Kyi để làm tổng thống lại được biết đến nhiều trong nội bộ NLD. Ông có chân trong ban chấp hành đảng và kết hôn với nghị sĩ Su Su Lwin, con gái của đồng sáng lập viên của NLD.
Nhưng hầu hết các nhà lập pháp và các quan sát viên đều thất vọng là bà Suu Kyi đã không thể tìm được đường vòng để tránh việc hiến pháp cấm những người có con mang quốc tịch nước ngoài - như trường hợp của bà - trở thành tổng thống.
Bà Aung San Suu Kyi, người đã tuyên bố bà sẽ giữ được quyền lực tối thượng, và vị tổng thống do chính bà chọn sẽ không thực sự có toàn quyền điều hành Myanmar, vì quân đội mặc nhiên chiếm một phần tư số ghế quốc hội và sẽ kiểm soát một số bộ chủ chốt.
Ứng viên của quân đội dành cho chức tổng thống, Tướng Myint Swe, cũng là tổng đốc vùng Yangon, gần như chắc chắn sẽ thua trong cuộc bỏ phiếu ở quốc hội vào tuần tới, nhưng được đảm bảo sẽ là một trong hai phó tổng thống hai.
Các nhà lập pháp của đảng NLD, đáng đã giành thắng lợi lớn trong cuộc tổng tuyển cử cuối tháng 11 năm ngoái, hy vọng đây là một cục diện hai bên đều thắng sẽ làm hài lòng các vị tướng đã cố nắm quyền trong hơn nửa thế kỷ.
"Mặc dù chúng tôi hiện không phải là một quốc gia dân chủ, song chúng tôi đang đi rất nhanh tiến tới một đất nước nơi nền dân chủ đơm hoa kết trái", nghị sĩ Zaw Thein của NLD nói với đài VOA.
Chỉ còn vài tuần trước khi có thay đổi chính phủ, các nhà lập pháp của Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển (USDP), cho đến gần đây vẫn chiếm thế áp đảo, dường như vui vẻ chấp nhận thế thiểu số mới của họ.
"Đây là một sự lựa chọn của người dân. Tôi phải chấp nhận kết quả cuộc bỏ phiếu của các thành viên dân cử trong Quốc hội, những người đại diện cho các công dân", nghị sĩ Ko Ko Naing của USDP nói với đài VOA sau cuộc bỏ phiếu ở Hạ viện hôm 11/3. "Căn cứ vào những gì tôi tìm hiểu được từ tiểu sử của ông Htin Kyaw, tôi tin rằng ông có thể là một nhà lãnh đạo giỏi, có thể điều hành đất nước tốt".
Một phiên họp chung của cả hai viện quốc hội vào thứ Ba tuần sau, bao gồm cả các thành viên do giới quân đội chỉ định đã có cuộc họp riêng trong tuần này, dự kiến sẽ bầu tổng thống, và những người có số phiếu đứng thứ hai và thứ ba sẽ trở thành phó tổng thống.
Myanmar, còn gọi là Miến Điện, là một quốc gia với hơn 55 triệu dân, trong đó người theo Phật giáo chiếm đại đa số, đã gánh chịu một cuộc nội chiến gần như không ngừng kể từ cuối thời thuộc địa Anh vào năm 1948.
Kể từ khi một chính phủ dân sự trên danh nghĩa được thiết lập năm 2011, đã có tiến bộ trong việc dàn xếp thỏa thuận hòa bình với các nhóm khác nhau. Nhưng xung đột cường độ thấp vẫn tiếp tục diễn ra giữa quân đội Myanmar và một số nhóm vũ trang.
