Trung Quốc không hoàn thành được các cam kết của mình trong thỏa thuận thương mại "Giai đoạn 1" kéo dài hai năm, hết hạn vào cuối năm ngoái, và các cuộc thảo luận với Bắc Kinh về vấn đề này vẫn đang tiếp diễn, Phó Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Sarah Bianchi cho biết hôm 1/2.
"Bạn biết đấy, rõ ràng là Trung Quốc đã không đáp ứng cam kết của họ trong Giai đoạn 1. Đó là điều mà chúng tôi đang cố gắng giải quyết", bà Bianchi nói tại một diễn đàn trực tuyến do Hiệp hội Thương mại Quốc tế Washington tổ chức.
Trong thỏa thuận được ký bởi cựu Tổng thống Donald Trump vào tháng 1/2020, Trung Quốc cam kết tăng mua nông sản, chế thành phẩm, cũng như năng lượng và dịch vụ của Mỹ lên 200 tỷ USD cao hơn mức năm 2017 trong giai đoạn từ 2020 đến 2021.
Đến hết tháng 11, Trung Quốc chỉ đạt được khoảng 60% mục tiêu đó, theo dữ liệu thương mại do nhà nghiên cứu Chad Bown của Viện Kinh tế Quốc tế tổng hợp.
Thỏa thuận này ngăn chặn sự leo thang của cuộc chiến tranh thương mại kéo dài gần ba năm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, nhưng vẫn giữ nguyên mức thuế đối với hàng trăm tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ cả hai bên bờ Thái Bình Dương.
Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Tom Vilsack cuối tháng trước nói với các nhà lập pháp rằng lượng nông sản mà Trung Quốc mua của Mỹ đã giảm khoảng 13 tỷ USD so với mục tiêu của Giai đoạn 1.
Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ dự kiến sẽ công bố dữ liệu thương mại cuối cùng năm 2021 cho hàng hóa và dịch vụ vào ngày 8/2. Khi đó, thông tin chi tiết cụ thể về sự thiếu hụt sẽ được đưa ra.
Dữ liệu hải quan của Trung Quốc cho thấy thặng dư thương mại năm 2021 của nước này với Hoa Kỳ tăng 25% lên 396,6 tỷ USD sau khi giảm trong hai năm liên tiếp, trong đó xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng 27% và nhập khẩu hàng hóa Mỹ tăng 33%.
Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington cho biết Bắc Kinh đã nỗ lực để thực hiện thỏa thuận Giai đoạn 1 "bất chấp tác động của COVID-19, suy thoái toàn cầu và gián đoạn chuỗi cung ứng."
"Chúng tôi hy vọng Hoa Kỳ có thể tạo ra một bầu không khí và điều kiện thuận lợi để mở rộng thương mại với Trung Quốc. Hai nhóm thương thảo thương mại đang có các giao tiếp thường xuyên", người phát ngôn cho biết trong một tuyên bố qua email.
Bà Bianchi, người có kinh nghiệm về các vấn đề thương mại của Trung Quốc và châu Á, không cho biết các bước cụ thể mà chính quyền Biden đang thực hiện để buộc Trung Quốc thực hiện các cam kết của Giai đoạn 1 của thoả thuận mà trong đó còn bao gồm việc tăng cường tiếp cận thị trường Trung Quốc đối với nông nghiệp, công nghệ sinh học và dịch vụ tài chính của Hoa Kỳ.
Bà Bianchi cho biết USTR đang tham vấn chặt chẽ với Quốc hội về Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ-Thái Bình Dương đã được lên kế hoạch của chính quyền Biden nhằm tái gắn kết về kinh tế với phần còn lại của châu Á và thông tin chi tiết sẽ được công bố trong những tuần tới.
