Thủ tướng Anh Rishi Sunak ngày 28/11 tuyên bố ‘kỷ nguyên vàng’ trong quan hệ với Trung Quốc đã kết thúc, đồng thời cho rằng thách thức mang tính hệ thống của Bắc Kinh đối với các lợi ích và giá trị của Anh ngày càng trở nên cấp tính.
Trong bài phát biểu chính sách đối ngoại quan trọng đầu tiên của mình, ông Sunak cho biết cách tiếp cận của Anh đối với Trung Quốc cần phải tiến hóa và Bắc Kinh đang “cạnh tranh một cách có ý thức để giành ảnh hưởng toàn cầu bằng cách sử dụng tất cả các đòn bẩy của quyền lực nhà nước”.
“Hãy nói rõ rằng, cái gọi là ‘kỷ nguyên vàng’ đã qua, cũng như ý tưởng ngây thơ rằng thương mại sẽ dẫn đến cải cách xã hội và chính trị,” ông Sunak phát biểu tại khu tài chính của London.
Một số người trong Đảng Bảo thủ của ông Sunak đã chỉ trích ông Sunak, coi ông không diều hâu với Trung Quốc bằng người tiền nhiệm Liz Truss. Năm ngoái, khi còn là bộ trưởng tài chính, ông đã kêu gọi một chiến lược tinh tế đối với Trung Quốc để cân bằng các mối quan tâm về nhân quyền trong khi mở rộng quan hệ kinh tế.
Tuy nhiên, cuộc gặp dự trù giữa ông Sunak và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 vào tháng này ở Bali bất thành và tuần trước, London đã cấm không cho sử dụng các camera an ninh do Trung Quốc sản xuất tại các tòa nhà chính phủ nhạy cảm.
“Chúng ta nhận ra rằng Trung Quốc đặt ra một thách thức mang tính hệ thống đối với các giá trị và lợi ích của chúng ta, một thách thức ngày càng tồi tệ hơn khi nước này tiến tới chủ nghĩa độc đoán lớn hơn”, ông nói, đề cập đến tuyên bố của BBC rằng một trong những nhà báo của họ đã bị cảnh sát Trung Quốc hành hung.
“Tất nhiên, chúng ta không thể bỏ qua tầm quan trọng của Trung Quốc trong các vấn đề thế giới - đối với sự ổn định kinh tế toàn cầu hoặc các vấn đề như biến đổi khí hậu. Mỹ, Canada, Úc, Nhật Bản và nhiều nước khác cũng hiểu điều này.”
Ông Sunak nói dưới sự lãnh đạo của ông, nước Anh sẽ không chọn “nguyên trạng” và sẽ đối đầu với các đối thủ quốc tế “không phải bằng lời lẽ đao to búa lớn mà bằng chủ nghĩa thực dụng mạnh mẽ”.
Về Ukraine, ông cho biết chính phủ Anh sẽ duy trì viện trợ quân sự cho Kyiv vào năm tới, duy trì sự ủng hộ mạnh mẽ của các cựu thủ tướng Boris Johnson và Truss.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng ta sẽ sát cánh cùng Ukraine trong thời gian dài nhất có thể. Chúng ta sẽ duy trì hoặc tăng viện trợ quân sự vào năm tới. Và chúng ta sẽ cung cấp hỗ trợ mới cho lực lượng phòng không”, ông loan báo.
Vào tháng 9, Anh cho biết họ là nhà tài trợ quân sự lớn thứ hai cho Ukraine sau Hoa Kỳ, cung cấp khoản viện trợ 2,3 tỷ bảng Anh (2,8 tỷ đô) trong năm nay.
Ông Sunak nói Anh cần thực hiện cách tiếp cận dài hạn giống như các đối thủ và các nước cạnh tranh chẳng hạn như Nga và Trung Quốc.
Ông nói: “Đối mặt với những thách thức này, chủ nghĩa ngắn hạn hoặc mơ tưởng sẽ không đủ. Chúng ta không thể dựa vào các lập luận hoặc các cách tiếp cận của Chiến tranh Lạnh, hay chỉ dựa vào cảm tính về quá khứ”.
Diễn đàn