Triều Tiên đã bắn một vật thể bị nghi là tên lửa ngoài khơi bờ biển phía đông nước này hôm 5/12, chỉ vài giờ trước khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in dự lễ khởi công một tuyến đường sắt mà ông hy vọng cuối cùng sẽ kết nối bán đảo Triều Tiên bị chia cắt.
Vụ phóng đầu tiên của Triều Tiên kể từ tháng 10 năm ngoái thể hiện rõ cam kết năm mới của nhà lãnh đạo Kim Jong Un về tăng cường quân sự để đối phó tình hình quốc tế bất ổn trong bối cảnh các cuộc đàm phán với Hàn Quốc và Mỹ bị đình trệ.
Vật thể được cho là tên lửa đã được phóng vào khoảng 8:10 sáng giờ địa phương từ một địa điểm từ bên trong đất liền, bay qua bờ biển phía đông và hướng ra biển, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc (JCS) cho biết.
Vài giờ sau, ông Moon đến thăm thành phố Goseong ở bờ biển phía đông Hàn Quốc, gần biên giới với Triều Tiên, nơi ông khởi công xây dựng một tuyến đường sắt mới mà ông gọi là ‘bước đệm cho hòa bình và cân bằng khu vực’ trên bán đảo Triều Tiên.
Trong bài phát biểu tại lễ khởi công, ông Moon thừa nhận vụ phóng đã làm dấy lên lo ngại về căng thẳng và gây hại cho quan hệ liên Triều, đồng thời kêu gọi Triều Tiên có nỗ lực chân thành để đối thoại.
“Chúng ta không nên từ bỏ hy vọng đối thoại để vượt qua tình hình này về cơ bản,” ông Moon nói. “Nếu cả hai miền Triều Tiên làm việc cùng nhau và xây dựng lòng tin, một ngày nào sẽ có hòa bình”.
Vụ phóng hình như là tên lửa này của quốc gia có vũ khí hạt nhân là Triều Tiên đã làm nổi bật những thách thức mà ông Moon phải đối mặt trong nỗ lực có được đột phá ngoại giao trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5.
Kết nối hai miền Triều Tiên bằng đường sắt là một vấn đề trọng tâm trong các cuộc gặp giữa ông Kim và ông Moon hồi năm 2018, nhưng những nỗ lực đó đã không đi đến đâu khi các cuộc đàm phán nhằm thuyết phục Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân để đổi lấy nới lỏng các lệnh trừng phạt quốc tế thất bại hồi năm 2019.
Bài phát biểu năm mới của ông Kim không đề cập đến những nỗ lực của Hàn Quốc nhằm tái khởi động các cuộc đàm phán hoặc đề nghị đàm phán của phía Mỹ, mặc dù các nhà phân tích lưu ý điều này không có nghĩa ông đã đóng sập cánh cửa ngoại giao.
Hội đồng An ninh Quốc gia Hàn Quốc đã triệu tập phiên họp khẩn cấp và bày tỏ quan ngại về vụ phóng ‘diễn ra vào thời điểm sự ổn định bên trong và bên ngoài là cực kỳ quan trọng’ và kêu gọi Triều Tiên trở lại bàn đàm phán.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cho biết vật thể nghi ngờ là tên lửa đã bay khoảng 500 km.
“Kể từ năm ngoái, Triều Tiên đã nhiều lần phóng tên lửa, điều này rất đáng tiếc,” Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nói với các phóng viên.
Các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cấm Triều Tiên thử tên lửa đạn đạo và hạt nhân, đồng thời áp đặt các lệnh trừng phạt đối với các chương trình vũ khí này.
Trong bản tóm lược của truyền thông nhà nước về bài diễn văn của ông Kim trước thềm năm mới, nhà lãnh đạo Triều Tiên không đề cập cụ thể đến tên lửa hoặc vũ khí hạt nhân nhưng nói rằng quốc phòng phải được củng cố.
Trong vài tuần, quân đội Triều Tiên đã tiến hành các cuộc tập trận mùa đông, các quan chức quân sự Hàn Quốc cho biết.
“Quân đội chúng tôi đang duy trì tư thế sẵn sàng để chuẩn bị cho khả năng có thêm một vụ phóng nữa trong khi theo dõi sát sao tình hình với sự hợp tác chặt chẽ với Mỹ,” Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hàn Quốc cho biết trong một tuyên bố.
Kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, Triều Tiên thậm chí còn bị cô lập hơn và đã áp đặt các biện pháp phong tỏa biên giới khiến giao thương nhỏ giọt và chặn đứng bất kỳ giao tiếp ngoại giao mặt đối mặt nào.
Nước này cũng giữ vững lệnh cấm của chính họ đối với việc thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) lớn nhất hoặc vũ khí hạt nhân. Các cuộc thử nghiệm ICBM hoặc bom hạt nhân gần nhất là vào năm 2017, trước khi ông Kim gặp Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump.
Nhưng Bình Nhưỡng tiếp tục bắn thử một loạt các tên lửa đạn đạo tầm ngắn mới, bao gồm một tên lửa được phóng từ tàu ngầm hồi tháng 10 năm ngoái, và lập luận rằng không thể trừng phạt họ chỉ vì họ phát triển loại khí tài mà các nước khác cũng dùng.
“Mặc dù bản ghi từ các cuộc họp trung ương Đảng mới đây của Triều Tiên có thể đã đặt ưu tiên vào xây dựng kinh tế nông thôn trong năm tới, nhưng điều đó không có nghĩa là nước này sẽ ngừng các vụ thử tên lửa đạn đạo,” Michelle Kae, phó giám đốc chương trình 38 độ Bắc chuyên theo dõi tình hình Triều Tiên tại Trung tâm Stimson ở Washington, cho biết
