Cuộc tranh cử tổng thống chóng mặt giữa ứng cử viên Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên Dân chủ Kamala Harris đang lao đến hồi kết đầy bất định vào ngày 5/11 khi hàng triệu người Mỹ đi bỏ phiếu để lựa chọn giữa hai tầm nhìn hoàn toàn khác biệt cho đất nước.
Một cuộc đua bị chia rẽ bởi những sự kiện chưa từng có – 2 nỗ lực ám sát ông Trump, sự rút lui bất ngờ của Tổng thống Joe Biden và sự nổi lên nhanh chóng của bà Harris – vẫn quá sít sao để có thể dự đoán, ngay cả sau khi hàng tỷ đô la được chi ra và nhiều tháng vận động tranh cử điên cuồng.
Chiến dịch tranh cử của ông Trump đã cho thấy rằng ông có thể tuyên bố chiến thắng vào đêm bầu cử ngay cả khi hàng triệu lá phiếu vẫn chưa được kiểm đếm, giống như ông đã làm cách đây 4 năm. Cựu tổng thống đã nhiều lần nói rằng bất kỳ thất bại nào cũng chỉ có thể xuất phát từ gian lận tràn lan, lặp lại những tuyên bố sai sự thật của ông từ năm 2020. Người chiến thắng có thể không được xác định trong nhiều ngày nếu biên độ ở các tiểu bang quan trọng hẹp như dự kiến.
Bất kể ai giành được Nhà Trắng sẽ đi vào lịch sử.
Bà Harris, 60 tuổi, nữ phó tổng thống đầu tiên, sẽ trở thành người phụ nữ đầu tiên, có gốc da đen và người Mỹ gốc Nam Á đầu tiên giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Còn ông Trump, 78 tuổi, là tổng thống duy nhất bị luận tội 2 lần và là cựu tổng thống đầu tiên bị kết án hình sự, cũng sẽ trở thành tổng thống đầu tiên giành chiến thắng trong các nhiệm kỳ không liên tiếp sau hơn một thế kỷ.
Các cuộc thăm dò ý kiến trong những ngày cuối cùng của chiến dịch đã cho thấy các ứng cử viên chạy đua rất quyết liệt tại tất cả 7 tiểu bang chiến địa có khả năng xác định người chiến thắng: Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania và Wisconsin.
Cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos cho thấy có một khoảng cách giới tính đáng kể, khi bà Harris dẫn đầu về sự ủng hộ từ phụ nữ với 12 điểm phần trăm và ông Trump có sự ủng hộ từ nam giới cao hơn, với 7 điểm phần trăm.
Cuộc đua phản ánh một nước Mỹ bị phân cực sâu sắc, nơi sự chia rẽ chỉ trở nên rõ ràng hơn trong một sự cạnh tranh khốc liệt. Ông Trump đã sử dụng ngày càng nhiều lời lẽ đen tối và khải huyền trong suốt quá trình vận động tranh cử, trong khi bà Harris cảnh báo rằng nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump sẽ đe dọa đến nền tảng của nền dân chủ Hoa Kỳ.
Hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng đang tranh giành quyền kiểm soát cả hai viện của Quốc hội Mỹ. Đảng Cộng hòa có con đường dễ dàng hơn tại Thượng viện, nơi đảng Dân chủ đang bảo vệ một số ghế tại các tiểu bang nghiêng về đảng Cộng hòa, trong khi Hạ viện có vẻ như đang trong thế giằng co.
Các ứng cử viên đã dành cuối tuần cuối cùng để đi vận động tại các tiểu bang dao động nhằm tìm kiếm mọi phiếu bầu có thể. Ông Trump đã tổ chức cuộc mít tinh cuối cùng của mình vào tối ngày 4/11 tại Grand Rapids, Michigan, trong khi bà Harris tổ chức 2 cuộc mít tinh ở Pittsburgh và Philadelphia.
Hơn 80 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu trước ngày 5/11, qua thư hoặc trực tiếp tại hòm phiếu, theo thống kê của Phòng thí nghiệm tâm phân tích bầu cử tại Đại học Florida.
Ngôn từ tối tăm
Trong suốt chiến dịch, ông Trump đã chỉ trích ông Biden và sau đó là bà Harris về cách họ xử lý nền kinh tế, một vấn đề mà các cuộc thăm dò cho thấy là mối quan tâm hàng đầu của cử tri mặc dù tỷ lệ thất nghiệp thấp và lạm phát đang hạ nhiệt. Nhưng ông Trump đã thể hiện sự bất lực đặc trưng trong việc giữ vững thông điệp của mình, khi tại một thời điểm đã đặt câu hỏi về bản sắc người da đen của bà Harris và tuyên bố sẽ bảo vệ phụ nữ "cho dù họ có thích hay không".
Cách tiếp cận không kiềm chế của ông dường như để kích thích những người ủng hộ ông, thay vì mở rộng sức hấp dẫn của ông. Thậm chí còn hơn cả năm 2016 và 2020, ông Trump đã coi những người nhập cư vượt biên trái phép là quỷ dữ, vu cáo họ là những kẻ kích động làn sóng tội phạm bạo lực, và ông đã thề sẽ sử dụng chính phủ để truy tố các đối thủ chính trị của mình.
Các cuộc thăm dò cho thấy ông đã đạt được sự ủng hộ trong số các cử tri Da đen và Mỹ Latin. Ông Trump thường cảnh báo rằng những người nhập cư đang lấy đi việc làm của những người dân tại các khu vực bầu cử đó.
Ngược lại, bà Harris đã cố gắng tập hợp một liên minh rộng lớn hơn nhưng đầy thách thức gồm những người theo đảng Dân chủ tự do, những người độc lập và những người Cộng hòa ôn hòa bất mãn, khi mô tả ông Trump là quá nguy hiểm để được bầu làm tổng thống.
Bà đã vận động tranh cử với chủ đề bảo vệ quyền sinh sản, một vấn đề đã thúc đẩy sự ủng hộ của phụ nữ kể từ khi Tòa án Tối cao Hoa Kỳ vào năm 2022 bãi bỏ quyền phá thai trên toàn quốc.
Bà Harris đã phải đối mặt với sự tức giận từ nhiều cử tri ủng hộ Palestine về sự hỗ trợ về quân sự và tài chính của chính quyền Biden cho cuộc chiến của Israel ở Gaza. Mặc dù bà chưa trình bày một sự thay đổi trong chính sách của Hoa Kỳ, nhưng bà đã tuyên bố sẽ làm mọi cách có thể để chấm dứt xung đột.
Sau khi ông Biden, 81 tuổi, rút lui vì lo ngại về tuổi tác, bà Harris đã tìm cách đảo ngược tình thế với ông Trump, chỉ ra rằng các cuộc vận động tranh cử lan man của ông là bằng chứng cho thấy ông không đủ năng lực. Chiến dịch của bà sử dụng các meme (hình ảnh, video hài hước, châm biếm) lan truyền và một loạt sự ủng hộ của người nổi tiếng đã thu hút được sự chú ý của các cử tri trẻ tuổi được coi là khối phiếu bầu quan trọng.
Trong khi đó ông Trump đối trọng sự ủng hộ của những ca cỹ Taylor Swift và Beyonce giành cho bà Harris bằng sự ủng hộ của tỷ phú Elon Musk, người đàn ông giàu nhất thế giới và là người đóng vai trò ngày càng nổi bật với tư cách là người thay thế và là nhà tài trợ hàng đầu cho cuộc tranh cử của ông Trump.
Cuộc bỏ phiếu ngày 5/11 diễn ra sau nửa năm đầy kịch tính, có thể xem là một trong những thời gian hỗn loạn nhất trong nền chính trị hiện đại của Hoa Kỳ.
Vào tháng 5, một bồi thẩm đoàn ở New York đã kết luận ông Trump có tội làm giả hồ sơ kinh doanh để che giấu khoản tiền bịt miệng cho một ngôi sao phim khiêu dâm. Bốn tuần sau, ông Trump và ông Biden đã gặp nhau trong cuộc tranh luận duy nhất của họ, nơi tổng thống đương nhiệm đã có một màn trình diễn thảm hại khiến những lo ngại sẵn có của cử tri về sự nhạy bén về mặt tinh thần của ông tăng cao.
Vào tháng 7, ông Trump đã thoát khỏi một viên đạn của kẻ ám sát tại một cuộc tập hợp tranh cử ở Pennsylvania, ngay trước Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa. Chỉ một tuần sau, ông Biden đã rời khỏi cuộc đua, chịu khuất phục trước áp lực từ các nhà lãnh đạo đảng Dân chủ.
Việc bà Harris tham gia cuộc đua đã tiếp thêm sinh lực cho đảng của bà và bà đã huy động được hơn 1 tỷ đô la trong vòng chưa đầy 3 tháng trong khi xóa bỏ được khoảng cách dẫn trước của ông Trump so với ông Biden trong các cuộc thăm dò công khai trước đó.
Diễn đàn