Ukraine bác đề nghị của Tổng thống Nga Vladimir Putin về một lệnh ngừng bắn kéo dài 36 giờ trong dịp lễ Giáng sinh của Chính thống giáo, khẳng định sẽ không có thỏa thuận ngừng bắn cho đến khi Nga rút các lực lượng xâm lược khỏi vùng đất chiếm đóng.
Điện Kremlin cho biết ông Putin đã ra lệnh ngừng bắn từ giữa trưa ngày thứ Sáu 6/1 sau lời kêu gọi đình chiến vào dịp Giáng sinh từ Thượng phụ Kirill của Moscow, người đứng đầu Giáo hội Chính thống giáo Nga.
“Xét đến lời kêu gọi của Đức Thượng phụ Kirill, tôi chỉ thị cho Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Liên bang Nga đưa ra chế độ ngừng bắn dọc theo toàn bộ đường tiếp giáp của đôi bên ở Ukraine từ 12:00 giờ ngày 6/1/2023 đến 24:00 giờ ngày 7/1/2023,” ông Putin nói trong chỉ thị.
“Xuất phát từ việc một số lớn công dân theo Chính thống giáo sống trong các khu vực chiến sự, chúng tôi kêu gọi phía Ukraine tuyên bố ngừng bắn và cho phép họ tham gia các buổi lễ vào Đêm vọng Giáng sinh, cũng như trong Ngày Giáng sinh”, ông Putin nói.
Nhưng cố vấn Tổng thống Ukraine Mikhailo Podolyak nói Nga “phải rời khỏi các vùng lãnh thổ chiếm đóng - chỉ khi đó họ mới có ‘thỏa thuận ngừng bắn tạm thời’. Đừng đạo đức giả với người khác nhé.”
Ông nói khác với Nga, Ukraine không tấn công lãnh thổ nước ngoài hay giết dân thường, mà chỉ tiêu diệt “các thành viên của quân đội chiếm đóng trên lãnh thổ của mình.”
Ông Podolyak, trước đó nói thỏa thuận ngừng bắn của Kirill là “một cái bẫy ích kỷ và là một yếu tố tuyên truyền.” Ông mô tả Giáo hội Chính thống giáo Nga, vốn ủng hộ cuộc xâm lược, là “nhà tuyên truyền chiến tranh” đã kích động “giết hàng loạt” dân Ukraine và quân sự hóa Nga.
Ukraine trước đây từng nói bất kỳ lời kêu gọi ngừng bắn nào của Nga là một nỗ lực của Moscow nhằm đảm bảo một số thời gian nghỉ ngơi cho quân đội của họ.
Giáo hội Chính thống giáo Nga cử hành Lễ Giáng sinh vào ngày 7/1. Giáo hội Chính thống giáo chính của Ukraine không chấp nhận thẩm quyền của Thượng phụ Moscow, và nhiều tín đồ Ukraine đã chuyển sang cử hành Lễ Giáng sinh vào ngày 25/12 như ở phương Tây.
Khước từ hòa giải
Trước đó trong ngày 5/1, Nga và Ukraine đã tuyên bố rõ ràng rằng sẽ không có cuộc hòa đàm nào giữa họ trong thời gian sớm, điều này đã thực sự từ chối đề nghị hòa giải của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, người đã nói chuyện riêng với cả ông Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.
Điện Kremlin cho biết ông Putin đã nói với ông Erdogan rằng Moscow sẵn sàng đàm phán - nhưng chỉ với điều kiện Ukraine “có tính đến thực tế lãnh thổ mới”, ám chỉ thừa nhận việc Moscow sáp nhập lãnh thổ Ukraine.
Ông Podolyak gọi yêu cầu đó là “hoàn toàn không thể chấp nhận được.”
“Liên bang Nga (Putin) dưới danh nghĩa ‘đàm phán’ đề nghị Ukraine và thế giới công nhận ‘quyền chiếm giữ các lãnh thổ nước ngoài’ và ‘thao túng việc không có hậu quả pháp lý đối với các vụ giết người hàng loạt trên lãnh thổ nước ngoài’,” ông viết trên Twitter .
Mười tháng sau khi ông Putin ra lệnh xâm lược nước láng giềng và chiếm giữ nhiều dải đất của Ukraine, cả Nga và Ukraine đều bước sang năm mới với lập trường ngoại giao cứng rắn.
Sau những chiến thắng lớn trên chiến trường vào nửa cuối năm 2022, Kyiv ngày càng tự tin rằng họ có thể đẩy lùi quân xâm lược Nga khỏi nhiều vùng đất của mình hơn.
Về phần mình, ông Putin đã tỏ ra không sẵn sàng thảo luận về việc từ bỏ các cuộc chinh phục lãnh thổ mặc dù tổn thất trong quân đội của ông ngày càng tăng, sau khi ông ra lệnh động viên quân trừ bị đầu tiên kể từ Thế chiến Thứ hai.
Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ông Erdogan đã nói với ông Putin hôm 5/1 rằng cần phải ngừng bắn để chấm dứt xung đột và nói với ông Zelenskyy rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải cho một nền hòa bình cuối cùng.
Trước đây, ông Erdogan đã đóng vai trò trung gian hòa giải, đáng chú ý là đã giúp môi giới cho một thỏa thuận do Liên hiệp quốc hậu thuẫn nhằm dỡ bỏ lệnh phong tỏa các cảng của Ukraine để vận chuyển ngũ cốc, và đã nhiều lần nói chuyện qua điện thoại với cả ông Putin và ông Zelenskiy vào cùng một ngày, gần đây nhất là vào tháng trước.
Diễn đàn