Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hôm thứ Ba (14/5) công bố hàng loạt thuế tăng mạnh đối với nhiều hàng nhập khẩu của Trung Quốc, bao gồm xe điện, chip máy tính và các sản phẩm y tế, động thái có thể gây ra nguy cơ bế tắc với Bắc Kinh trong năm bầu cử khi ông cần thu hút những cử tri cho điểm thấp về chính sách kinh tế của ông.
Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố rằng ông Biden sẽ giữ nguyên các mức thuế do người tiền nhiệm đảng Cộng hòa Donald Trump đưa ra trong khi tăng các mức thuế khác, với lý do “những rủi ro không thể chấp nhận được” đối với “an ninh kinh tế” của Mỹ vì tình trạng được nói là những hành vi không công bằng của Trung Quốc đang khiến cho thị trường toàn cầu tràn ngập hàng giá rẻ.
Nhà Trắng cho biết các biện pháp mới này tác động tới 18 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc, bao gồm thép và nhôm, chất bán dẫn, pin, khoáng sản quan trọng, pin mặt trời và cần cẩu.
Theo Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ, Mỹ đã nhập khẩu 427 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc vào năm 2023 và xuất khẩu 148 tỷ USD sang nền kinh tế đứng thứ 2 thế giới, một khoảng cách thương mại đã tồn tại trong nhiều thập kỷ và trở thành chủ đề nhạy cảm hơn bao giờ hết ở Washington.
Cố vấn Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng Lael Brainard nói với các phóng viên trong một cuộc họp qua điện thoại: “Trung Quốc đang sử dụng cùng một chiến thuật trước đây trong việc thúc đẩy tăng trưởng của mình mà gây thiệt hại cho người khác bằng cách tiếp tục đầu tư, bất chấp năng lực dư thừa của Trung Quốc và tình trạng thị trường toàn cầu tràn ngập hàng xuất khẩu giá thấp vì những hành vi không công bằng”.
Ngay cả khi các bước đi của ông Biden tương đồng với điều mà ông Trump trước đây cho rằng cần đảm bảo có các biện pháp thương mại cứng rắn hơn, thì tổng thống của đảng Dân chủ vẫn nhắm vào đối thủ của ông trong cuộc bầu cử vào tháng 11.
Nhà Trắng nói thỏa thuận thương mại năm 2020 của ông Trump với Trung Quốc không làm tăng xuất khẩu của Mỹ hay thúc đẩy việc làm trong ngành sản xuất của Mỹ, đồng thời cho biết mức thuế 10% đối với hàng hóa xuất xứ từ tất cả các nơi mà ông Trump đã đề xuất sẽ khiến các đồng minh của Mỹ thất vọng và tăng giá cả. Ông Trump đã áp mức thuế từ 60% trở lên đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc.
Các quan chức chính quyền nói các biện pháp của họ được “nhắm mục tiêu cẩn thận”, kết hợp với đầu tư trong nước, được lên kế hoạch với các đồng minh thân cận và không có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát vốn đã khiến cử tri Mỹ tức giận và gây nguy hiểm cho nỗ lực tái tranh cử của ông Biden. Họ cũng hạ thấp nguy cơ bị Bắc Kinh trả đũa.
Ông Biden đã gặp khó khăn trong việc thuyết phục cử tri về tính hiệu quả của các chính sách kinh tế của mình bất chấp tỷ lệ thất nghiệp thấp và tăng trưởng kinh tế cao hơn so với xu hướng. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos vào tháng trước cho thấy ông Trump có lợi thế hơn ông Biden 7 điểm phần trăm về kinh tế.
Diễn đàn