Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm 18/6 nói rằng Hoa Kỳ đang từ chối cung cấp vũ khí và ngụ ý rằng điều này đang làm chậm lại cuộc tấn công của Israel vào thành phố Rafah ở phía nam Gaza, nơi giao tranh đã làm trầm trọng thêm tình hình nhân đạo vốn đã nghiêm trọng đối với người Palestine.
Tổng thống Joe Biden đã trì hoãn việc giao một số quả bom hạng nặng kể từ tháng 5 vì lo ngại về việc Israel giết hại dân thường ở Gaza. Tuy nhiên, chính quyền đã cố gắng hết sức để tránh những lo ngại rằng lực lượng Israel đã vượt qua lằn ranh đỏ trong cuộc xâm lược Rafah ngày càng sâu rộng, vốn sẽ gây ra lệnh cấm chuyển giao vũ khí lớn hơn.
Trong một đoạn video ngắn, ông Netanyahu đã nói trực tiếp trước ống kính bằng tiếng Anh khi đưa ra những lời chỉ trích gay gắt nhắm vào ông Biden về “những điểm nghẽn” trong việc chuyển giao vũ khí.
“Không thể tưởng tượng được rằng trong vài tháng qua, chính quyền đã từ chối cung cấp vũ khí và đạn dược cho Israel,” ông Netanyahu nói và kêu gọi, “Hãy cung cấp cho chúng tôi các công cụ và chúng tôi sẽ hoàn thành công việc nhanh hơn rất nhiều”.
Ông Netanyahu cũng nói rằng Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, trong chuyến thăm Israel gần đây, cho biết ông đang làm việc suốt ngày đêm để chấm dứt sự chậm trễ.
Tuy nhiên, ông Blinken hôm 18/6 cho biết rằng lần tạm dừng duy nhất có liên quan đến những quả bom hạng nặng này là từ tháng Năm.
“Như bạn đã biết, chúng tôi đang tiếp tục xem xét một lô hàng mà Tổng thống Biden đã đề cập liên quan đến bom nặng 2.000 pound vì lo ngại về việc chúng tôi sử dụng chúng ở một khu vực đông dân cư như Rafah,” ông Blinken nói trong cuộc họp báo ở Bộ Ngoại giao Mỹ. “Điều đó vẫn đang được xem xét. Nhưng mọi thứ khác vẫn diễn ra như bình thường.”
Ông Netanyahu không nói rõ loại vũ khí nào sẽ bị giữ lại và quân đội Israel từ chối trả lời yêu cầu bình luận. Ông Ophir Falk, cố vấn chính sách đối ngoại của Thủ tướng Netanyahu, đã gợi ý chuyển các câu hỏi của AP yêu cầu cung cấp chi tiết sang cho chính phủ Hoa Kỳ trả lời.
Phản hồi tuyên bố của ông Netanyahu hôm 18/6, thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre nói, “Chúng tôi thường không biết ông ấy đang nói về điều gì. Chúng tôi thực sự không biết.”
Bà Jean-Pierre nói thêm rằng Mỹ đang có “các cuộc thảo luận mang tính xây dựng” với Israel về việc tạm dừng vận chuyển bom hạng nặng và đây là chuyến vận chuyển duy nhất bị trì hoãn.
Hai đảng viên Đảng Dân chủ hàng đầu tại Quốc hội trong tuần này đã dọn đường cho thương vụ bán F-15 trị giá 15 tỷ USD của Mỹ cho Israel được xúc tiến, sau một thời gian trì hoãn trong khi một nhà lập pháp tìm kiếm câu trả lời từ chính quyền Biden về việc sử dụng vũ khí Mỹ hiện tại của Israel trong cuộc chiến ở Gaza.
Với cuộc chiến của Israel chống lại Hamas hiện đã bước sang tháng thứ chín, sự chỉ trích quốc tế đang ngày càng gia tăng đối với sự hỗ trợ quân sự và ngoại giao của Hoa Kỳ cho chiến dịch hủy diệt có hệ thống của Israel ở Gaza, với cái giá rất lớn về sinh mạng dân thường.
Tòa án hàng đầu của Liên Hợp Quốc đã kết luận rằng có “nguy cơ đáng tin cậy về diệt chủng” ở Gaza – một cáo buộc mà Israel cực lực phủ nhận. Israel đổ lỗi cho Hamas về những cái chết của thường dân, nói rằng các chiến binh hoạt động lẫn trong dân chúng.
Cả ông Netanyahu và ông Biden đều đang cân bằng các vấn đề chính trị trong nước của họ trước tình hình bùng nổ ở Trung Đông, và nhà lãnh đạo Israel đang vấp nhiều phản đối ngày càng phản kháng trước những thuyết phục công khai cũng như lời cầu xin riêng tư của ông Biden.
Các chuyên gia cho rằng thông điệp của ông Netanyahu – được đưa ra chỉ bằng tiếng Anh – có thể nhắm vào việc tăng cường hỗ trợ vũ khí của Hoa Kỳ và dường như không cho thấy tình trạng thiếu hụt trên thực địa.
Ông Itamar Yaar, cựu phó chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Israel, người đứng đầu một nhóm cựu quan chức an ninh cấp cao, cho biết ông “không lo ngại”. Ông cho rằng ông Netanyahu muốn “gây khó khăn cho chính quyền Biden trong việc trì hoãn việc cung cấp vũ khí trong tương lai”.
Theo ông Aviv Bushinsky, cựu cố vấn của ông Netanyahu, văn phòng thủ tướng đang nỗ lực sắp xếp chương trình nghị sự cho các cuộc gặp của Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant tại Mỹ vào tuần tới, đồng thời giúp cho ông Netanyahu – chứ không phải ông Gallant – ghi điểm về việc nhận được lô hàng bom. Theo ông Bushinsky, đoạn video này cũng dọn đường cho bài phát biểu mà ông Netanyahu dự kiến sẽ đọc trước Quốc hội Mỹ trong khoảng một tuần nữa.
“Đó là một phong cách ngoại giao rất hiếu chiến, nhưng ông ấy đang ở trong tình thế đôi bên cùng có lợi,” ông Bushinsky nói. “Ông ấy không có gì để mất vào lúc này – điều này có lợi cho ông ấy về mọi mặt, trong nội bộ, và cả công khai.”
Diễn đàn