Quân đội Trung Quốc dường như đang tăng cường nỗ lực tuyển dụng các phi công chiến đấu hiện tại và trước đây của phương Tây, sử dụng các chiến thuật mới và phức tạp hơn để thu hút chuyên môn của phương Tây.
Hoa Kỳ và một số đối tác tình báo thân cận nhất của họ hôm 5/6 đưa ra cảnh báo mới, nói rằng Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đang sử dụng các công ty tư nhân, bao gồm cả các công ty tuyển dụng, để các phi công phương Tây không biết về mối liên hệ với quân đội Trung Quốc cho đến khi quá muộn.
Theo nhóm Ngũ Nhãn (gồm Mỹ, Anh, Canada, Úc và New Zealand), mục tiêu là để Trung Quốc đào tạo tốt hơn các phi công chiến đấu của họ và có được những hiểu biết sâu sắc hơn về cách thức hoạt động của các lực lượng không quân phương Tây, một điều có thể làm xói mòn các lợi thế của phương Tây hoặc thậm chí tạo sức mạnh cho máy bay chiến đấu của Trung Quốc trong trường hợp xảy ra xung đột.
Nhóm Ngũ Nhãn nói quân đội Trung Quốc đang tuyển dụng thông qua các công ty tư nhân có trụ sở tại Nam Phi và Trung Quốc, nhằm thu hút các phi công phương Tây bằng mức lương béo bở.
Các nỗ lực tuyển dụng khác bao gồm tận dụng các mối quen biết cá nhân, các trang mạng chuyên nghiệp và nền tảng việc làm trực tuyến nhằm che giấu mọi mối liên hệ với chính phủ hoặc quân đội Trung Quốc.
Một quan chức của Trung tâm An ninh và Phản gián Quốc gia Hoa Kỳ nói với VOA: “Hôm nay chúng tôi phát hành bản tin chung này vì đây là một mối đe dọa dai dẳng và tiếp tục gia tăng trước các biện pháp đối phó của phương Tây”.
“Giống như bất kỳ doanh nghiệp bất hợp pháp nào tìm cách che giấu hoạt động của mình, đã có những nỗ lực kết hợp các thực thể [công ty] ở các địa điểm khác nhau dưới những tên khác nhau,” quan chức này cho biết với điều kiện giấu tên.
Quan chức này nói thêm: “Cũng có những khác biệt trong cách tiếp cận và chiêu mộ tuyển dụng.” “Điều quan trọng là chúng tôi phải thông báo cho các quân nhân hiện tại và trước đây của mình về mối đe dọa trực tiếp nhắm vào họ.”
Nhóm Ngũ Nhãn cho biết các nỗ lực tuyển dụng của Trung Quốc dường như đang nhắm vào các phi công quân sự hiện tại và trước đây của 5 nước trong nhóm Ngũ Nhãn cũng như những phi công từ Pháp, Đức và các quốc gia phương Tây khác.
Tòa đại sứ Trung Quốc tại Washington từ chối bình luận về những cáo buộc này, nhưng họ đã bác bỏ những cáo buộc rằng các công ty tư nhân có liên kết với Trung Quốc đang có hành vi không đúng đắn.
“Các nước không nên khái quát hóa và lạm dụng khái niệm an ninh quốc gia và bôi nhọ các công ty liên quan,” tòa đại sứ nói trong một email gửi tới VOA.
Tòa đại sứ nói thêm: “Hoạt động kinh doanh bình thường của các công ty cần được tôn trọng”, đồng thời cho biết những cáo buộc của Mỹ “không có lợi cho sự phát triển lành mạnh của quan hệ Trung-Mỹ”.
VOA đã liên hệ với Tòa đại sứ Trung Quốc tại Washington để yêu cầu bình luận.
Những lo ngại về việc Bắc Kinh theo đuổi phi công và chuyên gia hàng không phương Tây không phải là mới.
Các quan chức quốc phòng Anh đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về những nỗ lực của Trung Quốc trong việc tuyển dụng các thành viên đã nghỉ hưu của Lực lượng Không quân Hoàng gia Anh thông qua các công ty ở Nam Phi từ tháng 10 năm 2022.
Các quan chức quốc phòng Úc cũng đưa ra quan ngại tương tự một tháng sau đó, cảnh báo rằng các quân nhân Úc đã nghỉ hưu có “nghĩa vụ lâu dài” là bảo vệ bí mật quốc gia và “tiết lộ bất kỳ bí mật nào trong số đó là một trọng tội”.
Anh, Úc và các thành viên khác trong Ngũ Nhãn cũng đã có hành động nhằm hạn chế những nỗ lực của Bắc Kinh.
Ví dụ, năm ngoái, Hoa Kỳ đã đặt ra các hạn chế đối với 43 thực thể có liên quan đến nỗ lực của Trung Quốc trong việc tuyển dụng và thuê phi công lái máy bay chiến đấu của phương Tây.
Các công ty bị nhắm mục tiêu bao gồm một trường dạy bay ở Nam Phi, một công ty an ninh và hàng không do một cựu thành viên SEAL của Hải quân Hoa Kỳ thành lập và hoạt động tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Kenya và Lào.
Mặc dù công việc như vậy có thể làm giảm nỗ lực của Bắc Kinh, nhưng Mỹ và các đối tác tình báo cảnh báo Trung Quốc đã phản ứng mạnh mẽ, triển khai các nỗ lực tuyển dụng mới không chỉ nhằm tuyển dụng các cựu phi công chiến đấu phương Tây mà còn tuyển dụng các kỹ sư và nhân viên trung tâm điều hành chuyến bay, những người cũng có thể cung cấp thông tin chi tiết cho quân đội Trung Quốc về các hoạt động và chiến thuật của lực lượng không quân phương Tây.
Nhóm Ngũ Nhãn khuyên các quân nhân hiện tại và trước đây của quân đội Hoa Kỳ khi bị các hoạt động tuyển dụng đáng ngờ tiếp cận thì nên liên hệ với cơ quan quân sự hoặc FBI.
Quân nhân từ các quốc gia khác được khuyến khích liên hệ với các cơ quan quốc phòng thích hợp.
Giám đốc Trung tâm Phản gián và An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Michael Casey cho biết trong một tuyên bố hôm 5/6: “Các nỗ lực tuyển dụng của quân đội Trung Quốc tiếp tục phát triển”.
Cảnh báo mới “nhằm nêu bật mối đe dọa dai dẳng này và ngăn cản bất kỳ quân nhân phương Tây nào hiện tại hoặc trước đây có những hành động khiến đồng nghiệp quân sự của họ gặp nguy hiểm và làm xói mòn an ninh quốc gia của chúng ta”, ông nói thêm.
Diễn đàn