Philippines hôm 4/10 cáo buộc các quan chức hàng hải Trung Quốc thực hiện một “cuộc tấn công vô cớ” vào ngư dân Việt Nam ở vùng biển tranh chấp của Biển Đông, một động thái thêm tiếng nói của họ vào cuộc tranh chấp căng thẳng về vụ đối đầu.
Tuần này, Việt Nam cho biết các nhân viên thực thi pháp luật Trung Quốc đã đánh đập 10 ngư dân và tịch thu thiết bị của họ khi họ đang đánh cá trên biển vào ngày 29/9 gần quần đảo Hoàng Sa, do Trung Quốc kiểm soát, nơi mà Hà Nội cũng có tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc, nước tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết tuyến đường thủy đông đúc, hôm 1/10 nói rằng các ngư dân đã ở đó một cách bất hợp pháp và rằng họ đã thực hiện các bước để ngăn chặn những ngư dân này. Trung Quốc không phản hồi lập tức tuyên bố của Philippines.
Những cuộc đụng độ gần đây khác giữa Trung Quốc và Philippines, một đồng minh hiệp ước của Hoa Kỳ, đã biến Biển Đông vốn có tính chiến lược cao trở thành điểm nóng tiềm tàng giữa Washington và Bắc Kinh.
Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Eduardo Ano hôm 4/10 nói rằng đất nước ông đứng về phía Việt Nam trong việc lên án “hành động nghiêm trọng” hôm 29/9.
“Việc sử dụng vũ lực như vậy đối với dân thường là vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế ... và vi phạm phẩm giá cơ bản của con người”, ông nói thêm trong tuyên bố của mình.
Philippines và Việt Nam cũng có các yêu sách chồng chéo về các đảo ở Biển Đông, nhưng cả hai đều nhất trí vào tháng 8 sẽ hợp tác chặt chẽ hơn với nhau và giải quyết bất đồng một cách hòa bình. Cũng trong tháng đó, lực lượng cảnh sát biển Việt Nam và Philippines đã tổ chức các cuộc tập trận chung đầu tiên của họ.
Các cuộc chạm trán đã trở nên thường xuyên hơn trong năm qua khi Bắc Kinh thúc đẩy các yêu sách chủ quyền của mình và Manila từ chối dừng các hoạt động đánh bắt cá và tiếp tế cho quân nhân Philippines tại hai bãi cạn đang tranh chấp.
Trung Quốc sử dụng cái gọi là đường chín đoạn bao gồm khoảng 90% Biển Đông để khẳng định yêu sách chủ quyền của mình đối với hầu hết tuyến đường thủy chiến lược này và đã triển khai hàng trăm tàu hải cảnh để tuần tra chống lại các đối thủ có tuyên bố chủ quyền.
Trung Quốc thường xuyên nói rằng lực lượng bảo vệ bờ biển của họ đang hành động một cách chuyên nghiệp và hợp pháp để bảo vệ lãnh thổ của mình khỏi những kẻ xâm phạm.
Hoa Kỳ có hiệp ước phòng thủ chung với Philippines và đã nhiều lần nêu rõ rằng họ sẽ bảo vệ đồng minh của mình nếu lực lượng tuần duyên hoặc lực lượng vũ trang của Manila bị tấn công ở bất kỳ nơi nào trên Biển Đông.
Bộ ngoại giao Philippines cũng lên tiếng hôm 4/10, nói rằng họ đã biết về một “sự cố nghiêm trọng” giữa ngư dân Việt Nam và lực lượng hải cảnh Trung Quốc và “nhấn mạnh nhu cầu các bên liên quan phải thực sự kiềm chế”.
Diễn đàn